Powstanie Yaqui (1896)
(Yaqui Uprising)

Inne zagadnienia dotyczące Plemienia Yaqui: (w budowie)
 | Plemię Yaqui  | Wojny Yaqui (1533) | Powstanie Yaqui (1896) (Yaqui Uprising) | Bitwa w Dolinie Niedźwiedzi (1918) Battle of Bear Valley |

Yaqui Powstania , zwany także Powstaniem Nogales ,

był to konflikt zbrojny , który miał miejsce w meksykańskim stanie Sonora i amerykańskim stanie Arizona w ciągu kilku dni w sierpniu 1896.

W lutym, meksykański rewolucjonista Lauro Aguirre przygotował plan, aby obalić rząd prezydenta Porfirio Diaza .
Sprawa Aguirre'a spodobała się miejscowym Indianom , takim jak Yaqui , którzy zorganizowali wyprawę, aby zdobyć komorę celną w przygranicznym mieście Nogales 12 sierpnia.

Podczas bitwy, która nastąpiła, kilka osób zostało zabitych lub rannych, a rebelianci zostali ostatecznie zmuszeni do odwrotu, kończąc konflikt po jednym spotkaniu.

Godny uwagi jest fakt, że jest to jeden z ostatnich epizodów wojen z Indianami amerykańskimi , oraz jednoczesne uczestnictwo amerykańskiej milicji i żołnierzy Buffalo , meksykańskiej piechoty i lokalnej policji, z których wszyscy uczestniczyli w niejednoznacznym pościgu za wrogami.


Powstanie Indian Yaqui - Yaqui Warriors in Retreat Frederic Remington 1896.


Spis treści:
1 Tło
2 Powstanie
3 Następstwa
4 Zobacz też


Tło

Konflikt wynikał z oporu wobec dyktatora Porfirio Diaza i jego "anty-agrarnej i anty-rdzennej polityki Meksyku".

Propagowano go faktem, że armia meksykańska i Yaqui toczyli ze sobą nieprzerwaną wojnę przez kilka dziesięcioleci przed rokiem 1896.
Wojna zmusiła wielu Indian , w tym Yaqui do ucieczki na północ do amerykańskiego stanu Arizona, gdzie osiedlili się wokół Tucson i Phoenix , od czasu do czasu przekraczając granicę, by walczyć z meksykańskimi żołnierzami.
Díaz był znany z cenzurowania swoich krytyków w mediach, co wywołało niepokoje wśród ludności cywilnej Meksyku i Stanów Zjednoczonych.

W mieście Solomonville w południowej Arizonie dziennikarz Lauro Aguirre i Flores Chapa założyli antydiazowski dziennik El Independiente , a 5 lutego 1896 r. napisali Plan Restaurador de Constitucion y Reformista .
Według planu Díaz na wiele sposobów naruszył konstytucję z 1857 r. i znęcał się nad rdzennymi Meksykanami, szczególnie deportując ich na Jukatan . Zaproponowała także wolne wybory i użycie siły w celu obalenia reżimu Diaza.
Yaqui i Pima (Akimel O'odham) byli od dawna wrogami Meksyku, więc Aguirre nie miał problemów z rekrutacją miejscowych tubylców do poparcia jego sprawy.


Powstanie

W marcu 1896 r. rząd Stanów Zjednoczonych aresztował Aguirre i Chapę, ponieważ meksykański konsul oskarżył ich o spisek w celu ponownego wjazdu do Meksyku i zaangażowania się w akcje rewolucyjne, ale obaj mężczyźni zostali uniewinnieni w sądzie federalnym po tym, jak śledztwo amerykańskiego konsula wykazało, że niewinny jakiegokolwiek wykroczenia.
Jednak plan podpisały dwadzieścia trzy osoby, w tym Aguirre, i jeszcze jeden człowiek uważany za Tomas Urrea, ojca rewolucjonisty Teresy Urrea . Ponieważ Tomas Urrea miał bliskie stosunki z wieloma osobami biorącymi udział w powstaniu, podejrzewano, że to Teresa Urrea jest inicjatorem powstania.

Od sześćdziesięciu do siedemdziesięciu rewolucjonistów Yaqui, Pima (Akimel O'odham) i meksykańskich, wielu z nich to pracownicy kolei Southern Pacific, zjednoczeni w bandzie rebeliantów nazywającej siebie "Teresitas", aby wziąć udział w nalocie, którego celem było "przechwytywanie broni, amunicji i pieniędzy w meksykańskim urzędzie celnym w Nogales".

Nogales, Sonora i Nogales w Arizonie leżą bezpośrednio naprzeciwko siebie na granicy amerykańsko-meksykańskiej , więc 12 sierpnia, kiedy Teresitas zaatakowały, konsulat meksykański Manuel Mascarena poprosił o pomoc Amerykanów w okolicach amerykańskiego Nogales.

Milicja została pospiesznie zebrana po stronie granicy w Arizonie i wysłana, aby pomóc rozgromić rebeliantów podczas bitwy.

Następnego dnia generał brygady Frank Wheaton wysłał elementy 24. pułku piechoty .
Co najmniej trzech mężczyzn zginęło w walkach, a kilku innych zostało rannych, ale inne źródła podają, że zginęło siedmiu Meksykanów, podczas gdy Teresity straciły mniej więcej tyle samo.
Kiedy rebelianci wycofali były realizowane przez possepolicjantów Sonora. Policja w końcu dogoniła Teresitas jeszcze tego samego dnia i stoczyła kolejną potyczkę, w której meksykański dowódca zginął.

Następnego dnia do pościgu dołączyły duże siły armii meksykańskiej pod dowództwem pułkownika Emilio Kosterlitzkiego , podczas gdy dwie kompanie 24. pułku piechoty prowadziły oddzielne operacje. Obie pościgowe grupy nie zdołały dogonić rebeliantów, z których część rozproszyła się do swoich domów w południowej Arizonie. Po tym nie było dalszych konfliktów, a skuteczna obrona Nogalesa skutecznie stłumiła powstanie.


Następstwa

Aguirre nadal drukował i rozpowszechniał wiadomości krytyczne wobec reżimu Diaza, ale w 1902 roku został zmuszony do opuszczenia swojego domu w Meksyku z obawy, że Diaz próbuje go porwać.
Aguirre kontynuował pisanie w Stanach Zjednoczonych, a później próbował przejąć miasto Ciudad Juárez , ale ten spisek został udaremniony. 11 września 1896 r. Teresa Urrea publicznie zaprzeczyła, jakoby miała cokolwiek wspólnego z powstaniem, ale Porfirio Díaz obarczył ją odpowiedzialnością, więc zmusił rząd amerykański do przeniesienia Urrei z El Paso w Teksasie do Clifton w Arizonie , z dala od niestabilnego regionu przygranicznego

Zobacz też: