Masakra
Estevanico (1539)
Estevanico
( "Little Stephen"; nowoczesny pisownia
Estebanico ; c. 1500 -1539), znany
również jako Esteban de Dorantes lub Mustafa Azemmouri
, był pierwszym Afrykańskim Odkrywcą
Ameryki Północnej w służbie Hiszpańskiej.
Estevanico został wzięty do niewoli, zniewolony i
sprzedany hiszpańskiemu szlachcicowi w Hiszpanii około
1521 roku.
W 1527 roku został zabrany na hiszpańską Narváez
expedition (1527-1536) w celu zbadania " La
Florida ", która w tym czasie składała się z
dzisiejszej Florydy i wszystkich niezbadanych ziemie na
północy i zachodzie, w tym Północny hiszpański
Meksyk .
Został nazwany "pierwszym wielkim Afrykaninem w
Ameryce".
Spis treści
1 Tło (życie)
2 Wczesne życie
3 Ekspedycja Narvaez i moderstwo Estevanico
4 Odkrywca Ameryki Północnej
5 Wyprawa do Nowego Meksyku i zniknięcie (zamordowanie
?)
Tło (Biografia)
Wczesne życie
Jako młody człowiek, Estevanico został sprzedany do
niewoli w 1522 roku w kontrolowanym przez Portugalczyków
marokańskim mieście Azemmour na wybrzeżu Atlantyku .
Nie jest jasne, jakie było jego pochodzenie; niektóre
współczesne relacje określały go jako " Maur
", termin pierwotnie stosowany do Berberów ,
podczas gdy inne opisy nazywały go "czarnym",
co sugeruje pewne pochodzenie z Afryki Subsaharyjskiej .
Został sprzedany do hiszpańskiego szlachcica , Andrés
Dorantes de Carranza .
Azemmouri mógł być wychowywany jako muzułmanin , ale
ponieważ Hiszpania nie pozwoliła niekatolikom
podróżować do Nowego Świata, większość historyków
uważają, że musiał przejść na katolicyzm , aby
dołączyć do wyprawy. Jego chrześcijańskie imię
Esteban (czyli Szczepan) sugeruje, że mógł zostać
ochrzczony.
Ekspedycja Narvaez i Morderstwo Estevanico
Główny artykuł: Narváez
expedition (1527-1536)
Wyprawa około 300 ludzi, kierowana przez nowo
mianowanego adelantado (gubernatora) La Florida, Pánfilo
de Narváez , opuściła Kubę w lutym 1528 roku z
zamiarem udania się na Isla de las Palmas w pobliżu
dzisiejszego Tampico w Meksyku , aby założyć dwie
osady.
Burze i silne wiatry zmusiły flotę do zachodniego
wybrzeża Florydy.
Ekspedycja Narváez wylądowała w dzisiejszym Sankt
Petersburgu na Florydzie, nad brzegiem zatoki Boca Ciega.
Narváez nakazał swoim statkom oraz 100 mężczyznom i
10 kobietom popłynąć na północ w poszukiwaniu
dużego portu, który, jak zapewniali jego piloci,
znajdował się w pobliżu. Poprowadził kolejnych 300
ludzi z 42 końmi na północ wzdłuż wybrzeża,
zamierzając dołączyć do swoich statków w dużym
porcie. Na północ od zatoki Boca Ciega nie ma dużego
portu, a Narváez nigdy więcej nie widział swoich
statków.
Po marszu 300 mil na północ i zbrojnych konfrontacjach
z rdzennymi Amerykanami ocaleni zbudowali łodzie, które
popłynęły na zachód wzdłuż wybrzeża Zatoki
Meksykańskiej, mając nadzieję dotarcia do Panuco i Rio
de las Palmas. Burza uderzyła, gdy byli w pobliżu
Galveston Island w Teksasie. Około 80 mężczyzn
przeżyło sztorm i zostało wyrzuconych na brzeg na
wyspie Galveston . Po 1529 roku trzech ocalałych z
jednej łodzi, w tym Azemmouri, zostało zniewolonych
przez Indian Coahuiltecan; w 1532 spotkali się ponownie
z ocalałym z innej łodzi, Álvar
Núnez Cabeza de Vaca .
Czterej mężczyźni, Cabeza
de Vaca, Andrés
Dorantes de Carranza, Alonso
del Castillo Maldonado, and Azemmouri (Estebanico) ,
uciekli z niewoli w 1534 roku i udali się na zachód do
dzisiejszego Teksasu i północnego Meksyku.
Byli pierwszymi Europejczykami i pierwszymi
Afrykanami, którzy wkroczyli na amerykański zachód.
Po przejściu prawie 2000 mil od pierwszego lądowania na
Florydzie w końcu dotarli do hiszpańskiej osady w
Sinaloa . Stamtąd udali się do Mexico City, 1000 mil na
południe.
Cabeza
de Vaca opublikował Relación , książkę o ich
8-letniej podróży przetrwania w 1542 roku i zawierała
informacje o Azemmouri.
Została przedrukowana ponownie w 1555 roku. Była to
pierwsza opublikowana książka opisująca ludy, dziką
przyrodę, florę i faunę śródlądowej Ameryki
Północnej i pierwsza opisująca żubry amerykańskie.
W Relación Cabeza de Vaca często określał
Azemmouriego mianem "czarnego" i opisywał go
jako tego, który wyprzedził pozostałych trzech
ocalałych, ponieważ był w stanie najlepiej porozumieć
się z napotkanymi rdzennymi Indianami. W ostatnim zdaniu
Relación Cabeza de Vaca identyfikuje
"czarnych", którzy byli na drodze przetrwania.
W tłumaczeniu autorstwa Sterling Professor Roleny Adorn
(Uniwersytet Yale) i badacza Charlesa Patricka Pautza,
zdanie to jest tłumaczone jako: "Czwarty nazywa
się Estevanico; jest to czarnoskóry mówiący po
arabsku, pochodzący z Azamoru".
Inne tłumaczenie, wykonane przez profesorów Martina A
Favata (Uniwersytet Tampa) i José B. Fernándeza
(Uniwersytet Centralnej Florydy), przetłumaczyło
ostatnie zdanie jako "Czwarte nazywa się
Estebanico, jest czarnym Arabem i pochodzi z Azamor"
Trzy lata po swojej 8-letniej podróży przetrwania z
Florydy do Mexico City, Azemmouri został wybrany przez
Wicekróla Nowej
Hiszpanii (Meksyk) w 1539 roku, aby służyć jako
główny przewodnik ekspedycji powrotnej na południowy
zachód, prowadzonej przez Fray Marcos
de Niza ; szukali "Siedmiu Miast Ciboli
[Seven
Cities of Gold (Cibola)]".
Marcos de Niza donosił we własnym Relacíon, że Azemmouri
został zabity w mieście Zuni w Hawikuh
w 1539 roku.
Indianie, którzy donieśli o śmierci
Azemmouri'ego Friar Marcos
de Niza , nie widzieli, jak został zabity, tylko
przypuszczali, że został zabity.
Azemmouri był pierwszym obcokrajowcem, który odwiedził
ziemie Pueblo.
Odkrywca Ameryki Północnej
Odtworzona trasa wyprawy Narváez-Cabeza de Vaca.
Dorantes
wziął Azemmouri jako niewolnika na jego Pánfilo
de Narváez wyprawy z 1527 roku do kolonizowania
Floryda i Gulf Coast .
Opuścili Kubę w lutym 1528, zamierzając założyć
dwie osady na terenie dzisiejszego Meksyku na Isla de las
Palmas w pobliżu dzisiejszego Tampico.
Flota Narváez została zmuszona przez silne wiatry do
wypłynięcia na Florydę. Wylądowali w zatoce Boca
Ciega w kwietniu 1528 r. Po nieudanych próbach
zlokalizowania wiosek ze złotem w pobliżu dzisiejszej
zatoki Tampa i po licznych atakach rdzennychNarváez
podzielił swoje siły, mając nadzieję na znalezienie
lepszego miejsca do osiedlenia się w dużej zatoce na
północy.
Nakazał statkom popłynąć na północ wzdłuż
wybrzeża, a Narváez i 300 ludzi podróżowało lądem,
planując połączyć siły lądowe ze statkami w dużym
porcie. Na północ od ich miejsca lądowania nie ma
dużego portu, a statki i ekspedycja lądowa nie
spotkały się ponownie.
Po przebyciu 300 mil na północ do rzeki Świętego
Marka, Narváez stwierdził, że mogą dotrzeć do
Panuco, płynąc wzdłuż wybrzeża na zachód. Szacuje
się, że 250 ocalałych zarżnęło swoje konie,
przetopiło metale z ogłowia i strzemion i zbudowało
pięć łodzi, aby spróbować przepłynąć wzdłuż
wybrzeża Zatoki Meksykańskiej, aby dotrzeć do
głównej hiszpańskiej osady w Panuco. Łodzie rozbiły
się u wybrzeży Teksasu, a większość ludzi na
pokładach łodzi zginęła na morzu. Około 80
ocalałych mężczyzn wyrzuciło na brzeg, a większość
z nich została zabita lub zmarła w kolejnych sześciu
latach niewoli przez rdzennych Indian. Ostatecznie przy
życiu pozostali tylko Azemmouri, Dorantes, Cabeza de
Vaca i Castillo. Cztery lata spędzone w niewoli na
wyspach barierowych Teksasu .
W 1534 czterech ocalałych uciekło w głąb Ameryki i
zostało szamanami (medicine
men).
Jako szamani byli traktowani z wielkim szacunkiem i
oferowali jedzenie, schronienie i prezenty, a wioski
urządzały na ich cześć uroczystości.
Kiedy zdecydowali, że chcą wyjechać, wioska gospodarza
poprowadzi ich do następnej wioski.
Czasami aż 3000 osób podążało za nimi do następnej
wioski.
Partia przemierzyła kontynent aż do zachodniego
Meksyku, na pustynię Sonora do regionu Sonora w hiszpańskiej
Nowej
Hiszpanii (dzisiejszy Meksyk).
Po znalezieniu małej hiszpańskiej osady czwórka
ocalałych udała się 1000 mil na południe do Mexico
City, gdzie przybyła w lipcu 1536 roku.
Wyprawa do Nowego Meksyku i zniknięcie
(zamordowanie ?)
W Mexico City czterej ocaleni opowiadali historie o
bogatych rdzennych plemionach na północy w "Siedem
Złotych Miast (Cibola)", co wywołało
poruszenie wśród Hiszpanów w Meksyku.
Kiedy trzej Hiszpanie odmówili poprowadzenia wyprawy na
północ, Azemmouri został sprzedany lub przekazany Antonio
de Mendoza , wicekrólowi Nowej Hiszpanii .
Wyznaczył Azemmouriego na przewodnika w wyprawach na
Północ.
W 1539 roku Azemmouri opuścił Mexico City, udał się
do Sinaloa i towarzyszył bratu Marcos
de Niza jako przewodnik w poszukiwaniu legendarnych Seven
Cities of Gold (Cibola), poprzedzających o rok
wyprawę Coronado
.
Azemmouri jechał przed główną grupą z grupą Indian
z Sonora.
Poinstruowano go, aby komunikował się poprzez
odesłanie do głównej partii krzyży o wielkości
równej odkrytemu bogactwu.
Pewnego dnia przybył krzyż, który był tak wysoki jak
człowiek, powodując, że de Niza przyspieszył kroku,
aby dołączyć do zwiadowców.
Azemmouri najwyraźniej dotarł do wioski A:shiwi Hawikuh
(w dzisiejszym Nowym Meksyku).
[osiedla Indian Pueblo
(Zuni) znanego
z rok później z Bitwa
Hawikku (1540) i zniszczenia osiedla przez Coronado
]
Miejscowi tubylcy preferują pisownię Hawikku.
(Hiszpanie później określali A:shiwi jako Zuni, a odmiana
tej nazwy, Zuni,
jest nadal używana).
Historie dotyczące spotkań Azemmouri z A:shiwi oparte
są na legendach.
Nie ma relacji pierwszoosobowej z tego, co wydarzyło
się w Hawikuh.
Według relacji Marcos de Niza, Zuni podobno
zabili Azemmouriego i dużą liczbę towarzyszących mu
Indian z północy Meksyku.
Po usłyszeniu tego De Niza szybko wrócił do Nowej
Hiszpanii.
Nie ma pewności co do przyczyny ani sposobu śmierci
Azemmouri i prawdopodobnie nigdy nie będzie.
Praktycznie wszystkie historie jego śmierci oparte są
na legendach lub spekulacjach.
Niektórzy historycy sugerują, że Azemmouri został
zabity, ponieważ Zuni
nie wierzyli w historię Azemmouriego, jakoby
reprezentował on partię Europejczyków, którzy go
śledzili.
Inni spekulują, że został zabity za domaganie się
turkusu i kobiet.
Roberts i Roberts napisali, że Estevan, który
pochodził z Afryki Północnej, nosił sowie pióra i
nosił tykwę szamana, mógł być postrzegany przez Zuni jako
podszywanie się pod szamana (medicine
man), którego ukarali śmiercią.
Inni uważają, że mógł on przypominać złego
czarownika, który istniał w religii Zuni, kachina
" Chaikwana " .
Juan Francisco Maura zasugerował w 2002 roku, że Zuni nie zabili
Azemmouriego, ale raczej on i jego przyjaciele pozostali
wśród A:shiwi, którzy prawdopodobnie pomogli mu
sfingować jego śmierć, aby mógł odzyskać wolność.
Niektóre legendy folklorystyczne mówią, że postać Kachina
, Chakwaina
, jest wzorowana na Azemmouri
Zobacz także:
|
