zdjęcie Winnetou tarcza amulet szklarski t.1 tyl Współczesna grafikaPolowanie na bizony Popularna animacja indianina

Wikipedia
 |
Geografia (rozmieszczenie) Indian USA | Historia Indian USA | Kultura i religia Indian | Wojny Indian |

Zobacz też ze strony głównej:  Indiańskie Wojny Indian USA

Indiańskie Wojny

Inne artykuły dotyczące Siuksów:
 | Plemię Siuksów | Wojny Siuksów | Lakota | Dakota | Nakota | Góry Czarne (Czarne Wzgórza; Black Hills) | Bizony | Indianie Wielkich Równin | Kolonizacja francuska  |

Wojny Siuksów [Sioux Wars] z USA (1854-1891)
oraz : Wojna Siuksów w Dakocie i Operacje Sibley'a w Dakocie (1863)

Wyprawa Sully'ego w Dakocie (1864)
[Kampania]:
 | Bitwa pod Killdeer Mountain (1864) | Bitwa o Badlands (1864) |

Bitwa pod Killdeer Mountain (1864)

Najważniejsi wodzowie tej bitwy:
 | Inkpaduta "Szkarłatny Punkt" (Grupa Wahpekute ze Szczepu Dakota) | Standing Buffalo (Stojący Bawół) [Sisseton, Dakota] | Siedzący Byk (Grupa Hunkpapa Szczepu Lakota) | Gall (Grupa Hunkpapa Szczepu Lakota) |

Tę wyprawę poprzedzały:
Operacje Generała Sible'ya przeciw Siuksom w w Dakocie w 1863 roku


Bitwa pod Killdeer Mountain
(znana również jako Bitwa pod Tahkahokuty Mountain) miała miejsce podczas wyprawy generała brygady Alfreda Sully przeciwko Siuksom na Terytorium Dakoty w dniach 28-29 lipca 1864 r.

Pole bitwy znajduje się w dzisiejszym hrabstwie Dunn w Dakocie Północnej. W całej operacji wzięło udział ponad 4000 żołnierzy, a w bitwie ponad 2000.

Wyprawa Sully'ego była największą wyprawą kiedykolwiek przeprowadzoną przez armię amerykańską przeciwko Indianom. !!!

Zdjęcie Inkpaduta
Jedyne zdjęcie, które przedstawia Inkpadutę.
Prawdopodobnie zostało zrobione przed 1857 rokiem.

Tło

W następstwie Wojna Siuksów w Dakocie (1862) rząd USA ukarał Siuksów, w tym tych, którzy nie brali udziału w wojnie.

Duże Operacje wojskowe, generała Sibley'a na terytorium Dakotów w 1863 r. zepchnęły większość Siuksów na zachodni brzeg rzeki Missouri, przynajmniej tymczasowo, i uczyniły bezpieczniejszą, choć nie całkowicie bezpieczną, granicę osadnictwa białych w Minnesocie i obu Dakotach.

W bitwie uczestniczyły zespoły Indian: ze Szczepów Teton (Lakota) i Santee Dakota (w tym: Yanktonai, oraz resztki Wahpeton) - pod ogólnym dowództwem zgromadzonych wodzów: Inkpaduta (Grupa Wahpekute), Siedzący Byk (Hunkpapa), Gall (Hunkpapa)

Ważnym impulsem do kolejnej kampanii wojskowej przeciwko Siuksom była chęć ochrony linii komunikacyjnych z niedawno odkrytymi złożami złota w Montanie i Idaho. Życiem dla amerykańskich górników złota były statki parowe płynące rzeką Missouri przez serce terytorium Siuksów. czterech białych zostało zabitych przez najeźdźców Siuksów wiosną 1864 r.

Zimą 1863-1864 roku przełożony Sully'ego, generał dywizji John Pope, nakazał Sully'emu utworzenie kilku fortów wzdłuż rzeki Missouri i we wschodnich Dakotach, aby zabezpieczyć szlaki komunikacyjne do złóż złota i wyeliminować zagrożenie ze strony Siuksów dla osadników na wschód od rzeki Missouri.

Pierwsza Brygada Sully'ego, składająca się z maksymalnie 1700 ludzi, podążała rzeką Missouri od punktu początkowego w Sioux City w stanie Iowa. Druga Brygada licząca około 1550 ludzi miała maszerować lądem z Fort Ridgely w Minnesocie.

Podczas marszu w górę Missouri Siuksowie zabili jednego żołnierza i zranili drugiego. Trzech sprawców Siuksów zostało złapanych, zabitych i ściętych. Dodatkowi żołnierze i cywile z 15 parowcami popłynęli w górę rzeki Missouri, aby wesprzeć armię na ziemi.

Dwie kolumny żołnierzy Sully'ego połączyły się 29 czerwca, a 7 lipca założył Fort Rice nad rzeką Missouri w Dakocie Północnej jako bazę, zaopatrywaną parowcem, na potrzeby swojej wyprawy wojskowej. Jego zwiadowcy, z Plemienia Winnebago (Ho-Chunk) oraz przyjaźni Siuksowie i osoby o mieszanej krwi, poinformowali go o dużym obozowisku Siuksów 130 mil na północny zachód w pobliżu rzeki Little Missouri. 19 lipca on i jego ludzie opuścili Fort Rice, aby poszukać obozowiska Siuksów. Sully'emu towarzyszył karawana wozów złożona z 200 górników i ich rodzin zmierzających w stronę pól złota, których niechętnie zgodził się chronić i eskortować.

Zwiadowcy Sully'ego zgłosili 1500 do 1800 tipi w obozowisku Siuksów. Sully uważał, że zmierzy się z 5000 do 6000 wojowników. Siuksowie później twierdzili, że w bitwie wzięło udział 1600 wojowników - prawdopodobnie bliższe prawdy jest obliczenie jednego do dwóch dorosłych mężczyzn na tipi. Siuksowie w obozowisku składali się głównie z Teton (Lakota) ze Szczepów Hunkpapa, Sihásapa (Blackfeet), Miniconjou i Sans Arc, a także Santee Dakota, Grupa Yanktonai i kilku (Grupa Wahpekute), pod wodzą Wodza Inkpaduta.

Siuksowie byli uzbrojeni głównie w łuki i strzały oraz kilka muszkietów krótkiego zasięgu i strzelb. Wielu Siuksów, zwłaszcza Tetonów, nie było wrogo nastawionych do USA przed tym spotkaniem.

Sully, po pozostawieniu ludzi w Fort Rice i pilnowaniu emigrantów, miał 2200 ludzi do ataku. Miał również dwie baterie artyleryjskie z ośmioma haubicami. 26 lipca indiańscy zwiadowcy (skauci) Sully'ego starli się z 30 wojownikami Siuksów w pobliżu dzisiejszego Richardton w Północnej Dakocie i jeden zwiadowca został ranny. Ponieważ Siuksowie byli już świadomi jego obecności, Sully szybko, ale ostrożnie posuwał się naprzód. Rano 28 lipca zwiadowca Frank LaFramboise, Santee o mieszanej krwi, poinformował Sully'ego o położeniu dużego obozowiska Siuksów 10 mil dalej.

Góra Killdeer znajdowała się na skraju nieużytków Dakoty, przeciętych "głębokimi, nieprzejezdnymi wąwozami" i "wysokimi, surowymi wzgórzami". Zdając sobie sprawę, że szarża kawalerii będzie trudna w nierównym terenie, Sully zsiadł z koni i uformował ich w pusty kwadrat, o boku 2 km. Jego konie i artyleria były osłonięte wewnątrz kwadratu. Posuwał się naprzód pieszo, podczas gdy Siuksowie na koniach formowali się w grupy na flankach Sully'ego i na szczytach wzgórz.


Wódz Gall (Hunkpapa, Lakota), sfotografowany przez Davida Francisa Barry'ego w Fort Buford, Dakota Północna, 1881.

Bitwa

Obie strony, żołnierze Sully'ego ustawieni w pustym kwadracie i siły tubylcze rozproszone po wzgórzach, wymieniały obelgi z dużej odległości. Jeden wojownik Hunkpapa o imieniu Lone Dog, jechał w zasięgu karabinu żołnierzy, drwiąc z nich. Sully rozkazał go zastrzelić strzelcom wyborowym. Relacje różnią się co do tego, czy Lone Dog został zabity, czy nie.

Gdy padły pierwsze strzały w stronę Lone Dog, żołnierze ruszyli w szyku potyczek, a Siuksowie rzucili się na flanki armii, szukając słabych punktów. Ogień artyleryjski zniechęcił Siuksów do gromadzenia się w dużych liczbach. Natarcie na tyły Sully'ego zostało przerwane pociskiem artyleryjskim, który powalił kilku wojowników. Kwadrat żołnierzy Sully'ego posuwał się naprzód. Siuksowie szybko zdali sobie sprawę, że nie mają nadziei na odwrócenie żołnierzy i skupili się na pakowaniu tipi i sprzętu oraz ochronie ucieczki swoich kobiet i dzieci.

Próbując zatrzymać postępy Sully'ego, Siuksowie rzucili się na jego prawą i lewą flankę, Yanktonai i Santee zaatakowali z prawej, a Teton z lewej. Major Alfred B. Brackett i jego batalion z Minnesoty po prawej wsiedli na konie i rozpoczęli kontratak, wspierani przez artylerię. Rozproszył siły tubylcze po walce w zwarciu na szable i pistolety. Znany bohater pogranicza i Wojny secesyjnej porucznik George Northrup, zginął w szarży.

Robiło się ciemno, gdy Sully zbliżał się do wioski Siuksów. Zatrzymał swoich ludzi na noc, ale kontynuował ostrzał artyleryjski Siuksów i ich wioski. Siuksowie uciekli lub walczyli, opóźniając działania, porzucając większość swoich tipi i majątku.

Straty Sully'ego tego dnia wyniosły 3 zabitych i 10 rannych. Oszacował on straty Siuksów na 100 do 150 zabitych, niemal wszyscy byli wojownikami. Siuksowie twierdzili, że stracili 31 zabitych.


Siedzący Byk, ok. 1883 r.
(Kliknij aby powiększyć)

Następstwa

Dzień po bitwie, gdy Siuksowie opuścili obóz, Sully wysłał 700 ludzi, aby zniszczyli wszystko, co pozostawili. Obejmowało to tipi, duże zapasy suszonego mięsa Bizonów (suszone mięso) i do 3000 psów, które zostały zastrzelone. Kilku Siuksów, w tym dzieci, pozostawionych w obozie, zostało zabitych przez zwiadowców z Plemienia Winnebago (Ho-Chunk).

Większość Siuksów rozproszyła się po Dakota Badlands na zachód od Killdeer Mountain, ale niektórzy pozostali w pobliżu Sully. Kilku Siuksów na szczycie wzgórza machało białą flagą, prosząc o rozmowy, ale zostali ostrzelani przez żołnierzy i uciekli. Tej nocy dwóch strażników z pikiety Sully'ego zostało zabitych, a jeden ranny przez oddział wojenny Siuksów. Inny żołnierz został zabity przez strażników, gdy został pomylony z wrogiem.

Mimo że zabrakło mu racji żywnościowych, Sully postanowił kontynuować pościg za Siuksami.

Zwiadowca służący pomocniczo w armii USA, z Plemienia Blackfoot powiedział, że zna trasę przez Badlands, którą można przejechać taborem Sully'ego. Po dwóch dniach odpoczynku Sully i jego ludzie ruszyli w nieznany teren przed nimi.

Siuksowie mieli utrudnić im przejście w Bitwie o Badlands (1864)

Miejsce historyczne bitwy pod Killdeer Mountain

Killdeer Mountain Battlefield State Historic Site oznacza część pola bitwy i jest chroniony przez State Historical Society of North Dakota. Obejmuje pomnik z płyty piaskowcowej, maszt flagowy i dwa nagrobki, które upamiętniają żołnierzy poległych w konflikcie, sierżanta George'a Northrupa, kompanię C, i szeregowego Horace'a Austina, kompanię D, batalion Bracketta, kawaleria Minnesota. Miejsce znajduje się 8,5 mil na północny zachód od Killdeer w Dakocie Północnej


Po bitwie Sully ścigał Siuksów przez trudny teren Badlands w Dakocie Północnej, w pobliżu dzisiejszego Parku Narodowego Theodore'a Roosevelta