Wojny Indian USA - Wojna Victoro z USA (1879-1881)

Wojny Victorio z USA (1879-1881)

Zobacz tematy Apaczów: | Plemię Apaczów | Wojny Apaczów (1541-1924) | Apaczeria | Llano Estacado | Bizony |
Szczepy Apaczów: (Chiricahua, Jicarilla, Lipan, Mescalero (w tym Salinero Apacze), Plains (Kiowa) Apacze, Apache Zachodni (w tym Tonto Apacze))

Wodzowie Indian: Wódz Victorio, Wódz Nana

Wojny Victorio z USA (1879-1881)

, lub Kampania Victorio
, był konfliktem zbrojnym pomiędzy zwolennikami Apaczów Wodza Victorio, Stanami Zjednoczonymi i Meksykiem, który rozpoczął się we wrześniu 1879 roku.

W obliczu aresztowania i przymusowej relokacji z ojczyzny w Nowym Meksyku do Rezerwatu indiańskiego San Carlos w południowo-wschodniej Arizonie, Victorio poprowadził wojnę partyzancką w południowym Nowym Meksyku, zachodnim Teksasie i północnym Meksyku.

Victorio stoczył wiele bitew i potyczek z Armią USA oraz napadł na kilka osad, aż armia meksykańska zabiła go i większość jego wojowników w październiku 1880 roku w Bitwie pod Tres Castillos (1880). Po śmierci Victorio, jego porucznik Wódz Nana poprowadził napady w 1881 roku.

Uczony Dan Thrapp napisał o Wojnie Victorio, że "nigdy więcej bojownicy [Apaczów] w takiej liczbie nie wędrowali i nie pustoszyli tego kraju, ani nie byli już tak sprawnie dowodzeni i zarządzani".
Według uczonego Roberta N. Watta Victorio "jest powszechnie uznawany za jednego z najlepszych przywódców partyzanckich wojen Apaczów".

Wódz Victorio

Tło

W 1879 roku Wódz Victorio miał około 55 lat.

Był weteranem i przywódcą Bandy Warm Springs (Ojo Caliente po hiszpańsku) lub Grupy Apaczów Chihenne. Ojczyzna Bandy Warm Springs znajdowała się na północ od dzisiejszego Monticello w Nowym Meksyku, w Canada Alamosa. Rezerwat w Ojo Caliente został utworzony dla Victorio i jego Grupy, a spis ludności z 1876 roku odnotował 916 mężczyzn, kobiet i dzieci Apaczów mieszkających w tym miejscu.

Pod koniec lat 70. XIX wieku rząd USA realizował politykę koncentracji wszystkich grup Apaczów w Rezerwacie Indiańskim San Carlos Apache na pustyni w Arizonie.
Victorio i Apacze z Bandy Warm Springs sprzeciwiali się temu posunięciu, zarówno pokojowo, jak i gwałtownie. Niektórzy Apacze w San Carlos byli wrogami Grupy z Warm Springs, zarządzanie rezerwatem przez agentów rządowych było skorumpowane, a San Carlos charakteryzowało się przeludnieniem, małą ilością trawy do wypasu bydła lub zwierzyny do polowania, złą wodą i wysokimi temperaturami.
W rezerwacie dochodziło do licznych zgonów Apaczów, zwłaszcza z powodu malarii, choroby, która wcześniej była wśród nich prawie nieznana.

Pomnik upamiętniający przeciwników Wodza Victorio, czarnoskórych żołnierzy z Buffalo

Dowódca armii amerykańskiej w Nowym Meksyku, pułkownik Edward Hatch , i lokalny dowódca w Ojo Caliente, porucznik Charles W. Merritt z 9. Pułku Kawalerii (składającego się z Afroamerykanów, żołnierzy z Buffalo , jak nazywali ich Apacze) bezskutecznie wnosili petycję do rządu w Waszyngtonie o przyznanie Victorio rezerwatu w Ojo Caliente.

Wczesna potyczka

Apacze Wodza Victorio atakowali osadników w pobliżu Silver City od kwietnia 1879 r.
9. Pułk Kawalerii rozpoczął niemal nieustanny pościg za grupą Victorio.

Kapitan Beyer i Kompania C porucznika Wrighta, wraz z kilkoma ludźmi z Kompanii I, dwoma Zwiadowcami Navaho i Johnem R. Fosterem, lokalnym przewodnikiem, opuścili Fort Bayard w pościgu 25 maja 1879 r.
Po otrzymaniu sygnału od lokalnych osadników i znalezieniu w pobliżu martwych zwierząt, 9. Pułk Kawalerii natknął się na grupę Victorio 29 maja 1879 r. w kanionie w Górach Mimbres (najbardziej wysunięta na południe część pasma Black Range, znane także jako Sierra Diablo)

Negocjacje zostały zerwane, grupa Apaczów przeniosła swoje kobiety i dzieci w bezpieczne miejsce, a następnie wybuchła strzelanina. Kompania I oskrzydliła prawą stronę, wspinając się na górę w kierunku Apaczów, a Apacze uciekli pieszo, nie zostawiając za sobą śladu. Kawaleria zniszczyła wyposażenie obozu Apaczów. Straty Apaczów nie były znane, 9. Pułk Kawalerii stracił jednego człowieka, a siły Beyera patrolowały przez kolejne 14 dni, zanim powróciły do Fort Bayard.

Victorio nie został ponownie napotkany aż do sierpnia 1879 r. Sierżant Thomas Boyne otrzymał Medal Honoru za swoje działania 29 maja 1879 r.

W lipcu 1879 roku Wódz Victorio i inni zostali oskarżeni przez sąd cywilny w Silver City w Nowym Meksyku o morderstwo i kradzież koni. Victorio, Wódz Nana i inni Apacze z Grupy Warm Springs przebywali wówczas w rezerwacie Indian Szczepu Mescalero w Nowym Meksyku.

Obawiając się aresztowania, Victorio opuścił rezerwat 21 sierpnia 1879 roku, aby uniknąć zarówno możliwej kary, jak i wydalenia z ojczyzny przez rząd USA.
Wraz z nim uciekło około 80 wojowników wraz z żonami i dziećmi. Jego oddział wkrótce powiększył się o dodatkowych zwolenników z Mescalero i innych oddziałów Apaczów.
Jednak nigdy nie miał pod swoim dowództwem więcej niż 200 wojowników - i rzadko, jeśli w ogóle, byli oni skoncentrowani w jednym miejscu w jednym czasie.

Głównymi zastępcami Victoria byli jego siostra Lozen i Wódz Nana, który w 1879 roku miał podobno ponad 70 lat.

Apacze potrafią znieść zmęczenie i głód, mogą też obejść się bez wody przez okresy, które zabiłyby najwytrwalszego wspinacza... Walcząc z nimi, musimy być ścigającymi i jeśli nie zaskoczymy ich nagłym i niespodziewanym atakiem, mają przewagę... Rzadko można zobaczyć Indianina; widać kłęby dymu i słychać świst jego kul, ale Indianin jest doskonale ukryty w skałach...

- Generał George Crook

Bitwy, potyczki i rajdy

1879

Bitwa pod Ojo Caliente (1879), 33.57°N 107.60°W ,
4 września 1879 r. Z Rezerwatu Mescalero (utworzonego w 1873 r. w pobliżu Fort Stanton, później przeniesionego do Rezerwatu indiańskiego San Carlos w Arizonie) Wódz Victorio i jego zwolennicy uciekli do swojej ojczyzny w Ojo Caliente.
Victorio potrzebował koni i ukradł około tuzina w pobliżu Tres Rios.
Przybywając do Ojo Caliente, 40 ludzi Victorio zaatakowało kompanię 9. Pułku Kawalerii, zabijając 5 żołnierzy i 3 cywilów oraz zdobywając 68 koni i mułów.

McEvers Ranch, 32.72°N 107.57°W,
11 września 1879. Victorio zaatakował z zasadzki uzbrojoną grupę cywilnych ochotników, którzy go szukali. Apacze zabili dziesięciu uzbrojonych cywilów w pobliżu McEvers Ranch (Lake Valley) i ukradli bydło z rancz w okolicy, zabijając także rodzinę mieszkającą w pobliżu Jaralosa Creek. Ocaleni z zasadzki powiedzieli, że siły Apaczów składały się ze 100 ludzi.

Bitwa pod Las Animas Canyon (1879), 33.05°N 107.75°W,
18 września 1879.
Z McEvers Ranch, Victorio udał się na północ do Black Range w Nowym Meksyku (znane także jako Devil's Mountains lub Sierra Diablo)

Cztery kompanie (ponad 100 ludzi) 9. Pułku Kawalerii odnalazły szlak Victorio i zostały zwabione do Las Las Animas Canyon. Victorio i 150 ludzi zasadzili się na żołnierzy i z wysokości nad kanionem przygwoździli ich do ziemi na resztę dnia. Późnym popołudniem, sierżant John Denny i inny żołnierz, będąc pod ostrzałem, przenieśli szeregowego A. Freelanda w bezpieczne miejsce przez czterysta jardów otwartego terenu. Porucznik Mathias W. Day również uratował żołnierza będąc pod ostrzałem. Kawaleria była w stanie wycofać się po zmroku, pozostawiając większość swojego wyposażenia obozowego do przejęcia przez Apaczów. Zgłaszano śmierć pięciu lub sześciu żołnierzy i dwóch lub trzech służących w Armii USA, Zwiadowców Navajo - chociaż cmentarz na miejscu bitwy ma co najmniej 32 groby. Kanion, w którym rozegrała się bitwa, nazywa się "Massacre Canyon", a pobliski płaski teren nazywa się Victorio Park. Porucznik Day otrzymał Medal Honoru za swoje działania jedenaście lat później, a sierżant John Denny otrzymał Medal Honoru prawie szesnaście lat później.
Porucznik Robert Temple Emmet również otrzymał Medal Honoru za swoje działania w Las Animas Canyon.

Cuchillo Negro, 33,45°N 107,71°W (w przybliżeniu),
29-30 września 1879 r. Dwudniowa walka, w której 200 żołnierzy 9. Pułku Kawalerii i 36 Indiańskich zwiadowców próbowało odnaleźć i pokonać Victorio w północnym Black Range. Zginęło dwóch żołnierzy, a Victorio poniósł prawdopodobnie pierwsze straty w tej wojnie.

Ranczo Lloyda, 32,57°N 107,44°W,
10-12 października 1879 r. Victorio napadł na ranczo, obecnie Nutt, Nowy Meksyk, i zabił czterech uzbrojonych cywilów z grupy ratunkowej; 12 października zabił pięciu członków innej grupy ratunkowej (wśród jej członków był rewolwerowiec Johnny Ringo). Cywile porzucili towary w taborze wozów Apaczom.

Góry Guzman, Meksyk, 31,36°N 107,74°W (w przybliżeniu),
27-28 października 1879 r. Victorio przekroczył granicę z Meksykiem, a za nim podążył major Morrow i 81 ludzi z 9. Pułku Kawalerii oraz Zwiadowców Apaczów Charlesa B. Gatewooda.
Morrow próbował wyprzeć Victorio z gór, ale zrezygnował z powodu braku wody i wyczerpania. Oficjalna liczba ofiar śmiertelnych to jeden żołnierz, ale Gatewood wezwał kilku żołnierzy i jednego zabitego Zwiadowcę Apaczów.

Góry Candelaria, Meksyk 31°07'N 106°57'W,
9 listopada 1879 r. Uzbrojona siła 18 meksykańskich cywilów poszukujących Victorio została zaatakowana z zasadzki i zabita. Siły odsieczowe składające się z 35 ludzi wysłane w celu poszukiwania zaginionych mężczyzn również zostały zaatakowane z zasadzki, w której zginęło piętnastu. Victorio nie zadał sobie trudu zebrania zabytkowej broni poległych Meksykanów, co wskazywało, że miał wystarczającą ilość lepszej broni. Ta bitwa pobudziła współpracę między USA a Meksykiem w celu upolowania Victorio. Po tych bitwach Victorio przemierzył północny Meksyk, dokonując napadów i gromadząc zapasy. Wysiłki rządu Meksyku mające na celu odnalezienie go i pokonanie nie powiodły się.

1880

Wojownicy i siedziby Apaczów, zwane Wikiupami

Percha Creek, 32,92°N 107,62°W (w przybliżeniu),
12 stycznia 1880 r. Victorio uniknął prób zablokowania go przez Stany Zjednoczone na granicy i na początku stycznia wślizgnął się z powrotem do Nowego Meksyku. Major Morrow i silne siły 9. Pułku Kawalerii z artylerią dopadły go w Percha Creek na wschodnich zboczach Black Range, na zachód od Hillsboro w Nowym Meksyku. Morrow stracił jednego człowieka, a Wódz Nana później powiedział, że Apacze zabili 6.
Victorio kontynuował marsz na północ.

Góry San Mateo, 33,55°N 107,43°W,
17 stycznia 1880 r. Wracając do swojego starego domu w Ojo Caliente, Victorio próbował wynegocjować warunki kapitulacji, które pozwoliłyby mu i jego zwolennikom pozostać w Ojo Caliente. Gdy mu się to nie udało, walczył z 9. kawalerią w górach San Mateo, prawdopodobnie w pobliżu góry Vicks (nazwanej jego imieniem), zabijając jednego amerykańskiego oficera i unikając pojmania lub porażki.

Góry Caballo, 33,13°N 107,21°W,
30 stycznia 1880 r. Kapitan Rucker i 9. oddział kawalerii przekroczyli rzekę Rio Grande i około mili na wschód od rzeki Apacze zwabili go w zasadzkę. Armia straciła kilka koni i jednego żołnierza rannego, zanim udało się jej wycofać.

Aleman, 33,00°N 106,9°W (w przybliżeniu),
3 lutego 1880 r. Victorio wkroczył do Jornada del Muerto, ścigany przez majora Morrowa z 5 kompaniami kawalerii (~150 ludzi) i Indiańskimi zwiadowcami. Miał potyczkę z 9. kawalerią, która kosztowała żołnierzy jednego poległego, a Victorio wiele koni. Morrow poinformował o zabiciu kilku Indian. 10. Pułk Kawalerii żołnierzy Buffalo został wezwany z Fort Bliss w Teksasie, aby pomóc w polowaniu na Victorio.

Góry San Andres, 32,92°N 106,55°W,
9 lutego 1880 r. Apacze rozgromili kompanię 9. kawalerii w Hospital Canyon, wypierając ją z gór i zdobywając zaopatrzenie. Major Morrow i większość 9. kawalerii wycofała się z pola walki, wyczerpani i z niedoborem koni po pościgu za Victorio przez poprzedni miesiąc.

Rio Grande Valley, 32,86°N 107,29°W (w przybliżeniu),
marzec 1880. Oddziały wojenne wysłane przez Victorio bezkarnie napadały na osiedla wzdłuż Rio Grande w poszukiwaniu bydła, zapasów i amunicji, zabijając co najmniej 20 cywilów. Kawaleria, straciwszy wiele koni, odpoczywała i uzupełniała zapasy w ciągu miesiąca, przygotowując się do podjęcia rozszerzonej kampanii przeciwko Victorio.

Bitwa w Hembrillo Basin (1880), 32,924°N 106,645°W(w przybliżeniu),
5-8 kwietnia 1880 r. W największej bitwie wojny, biorąc pod uwagę liczbę zaangażowanych. Ponad 500 żołnierzy i Indiańskich zwiadowców próbowało okrążyć obóz Victorio. Nie wszyscy żołnierze amerykańscy dotarli na pole bitwy i po potyczkach na dużą odległość Victorio wycofał się pomyślnie. Po stronie amerykańskiej było dwóch zabitych, a na polu bitwy znaleziono ciała trzech Apaczów.

Rezerwat Mescalero, 33.16°N 105.77°W,
16 kwietnia 1880 r. Po Bitwie w Hembrillo Basin (1880), 1000 żołnierzy amerykańskich ruszyło na Rezerwat Mescalero. W celu odcięcia Victorio od ludzi i zaopatrzenia dostarczanego mu przez Indian ze Szczepu Mescalero, żołnierze uwięzili wielu ludzi i zabili 14, którzy stawiali opór lub próbowali uciec.

Masakra Alma (1880), 33,38°N 108,90°W,
28 kwietnia 1880 r. Jego siły podzieliły się na kilka oddziałów wojennych, Victorio przedzierał się przez surowe Góry Mogollon, zabijając według doniesień 41 cywilów

Bitwa pod_Fort Tularosa (1880), 33.88°N 108.54°W,
14 maja 1880 r. W Bitwie pod_Fort Tularosa (1880) około 100 Apaczów zaatakowało prowizoryczny fort broniony przez 25 żołnierzy 9. Pułku Kawalerii. W forcie schronili się również mieszkańcy Aragonii w Nowym Meksyku. Nikt z obrońców nie został ranny, a oni sami twierdzili, że zadali Apaczom Victorio kilka ofiar.

Palomas Creek, 33.14°N 107.80°W,
24 maja 1880 r. Siły około 60 Zwiadowców Apaczów pod wodzą szefa Indiańskich zwiadowców Henry K. Parkera otoczyły i zaskoczyły Victorio i dużą liczbę jego zwolenników.
Zabili około 30 mężczyzn, kobiet i dzieci, zanim zabrakło im amunicji i się wycofali. Victorio został ranny. Była to pierwsza poważna porażka Victorio i została ona dokonana przez Zwiadowców Apaczów, a nie żołnierzy.
Po tej porażce Victorio podzielił swoich zwolenników na kilka grup i uciekł w kierunku Meksyku.

Deming, 32,23°N 107,43°W (w przybliżeniu),
5 czerwca 1880 r. Śledząc siły Victorio na południe w kierunku Meksyku, Zwiadowcy Apaczów Parkera natknęli się na grupę Apaczów i zabili 10 z nich, w tym Syna Victorio, Washingtona, który miał reputację dzielnego wojownika.

Północny Meksyk,
czerwiec i początek lipca 1880 r. Victorio napadał na rancza i osady w północnym Meksyku w celu gromadzenia zapasów i bydła, najwyraźniej z zamiarem spędzenia bydła do Nowego Meksyku, szczególnie do rezerwatu Mescalero, w celu wymiany na broń i amunicję.
W lipcu w starciach między Victorio a meksykańskimi siłami zbrojnymi zginęło kilku meksykańskich żołnierzy i Apaczów.

Wizja artystyczna bitwy w kanionie Quitman, zwanej też Tinaja de las Palmas

Tinaja de las Palmas (lub Quitman Canyon), 31.01°N 105.24°W,
30 lipca 1880. Victorio przekroczył Rio Grande do Teksasu i napotkał 10. Pułk Kawalerii pułkownika Benjamina Griersona. Zamiast ścigać Victorio, strategia Griersona polegała na rozmieszczeniu żołnierzy w strategicznych miejscach, takich jak rzadkie wodopoje na pustyniach Trans-Pecos w Teksasie. Grierson i trzy kompanie żołnierzy afroamerykańskich uniemożliwiły Victorio i 125 wojownikom dostęp do Tinaja (wodopoju) de las Palmas. Jeden żołnierz zginął. Grierson twierdził, że zabił 7 Apaczów.

Rattlesnake Springs, 31.35°N 104.86°W,
6 sierpnia 1880. Bardzo potrzebując wody i prawdopodobnie próbując wrócić do Nowego Meksyku, Victorio udał się na północ z Meksyku w kierunku Rattlesnake Springs w Teksasie. Po wyczerpującym marszu Grierson wyprzedził go w drodze do Rattlesnake Springs. Victorio kilkakrotnie próbował dotrzeć do wody w źródłach, ale został odparty przez żołnierzy. Grierson miał 3 zabitych, ale oszacował, że zabił lub zranił 30 Apaczów. Victorio zawrócił do Meksyku po bitwie, nie mogąc dotrzeć do znanego mu terytorium w Nowym Meksyku. Góra i kanion w tym rejonie zostały nazwane na cześć Victorio.

Fort Quitman, 31.03°N 105.35°W (w przybliżeniu),
10 sierpnia 1880. Wracając do Meksyku, Victorio zaatakował dyliżans i zabił woźnicę oraz zranił pasażera, Jamesa J. Byrne'a, generała podczas Wojny secesyjnej. Byrne zmarł kilka dni później.

Jeńcy Apaczów i meksykańscy żołnierze po Bitwie pod Tres Castillos (1880)

Bitwa pod Tres Castillos (1880), 29.97°N 105.78°W,
14-15 października 1880 r. Victorio schronił się na pustyni w północnym Meksyku, wysyłając dwie grupy Indian w poszukiwaniu bardzo potrzebnej amunicji i koni.
Meksykańskie siły liczące 250 ludzi otoczyły jego obóz i zabiły 62 mężczyzn i chłopców, w tym Victorio, oraz 16 kobiet i dzieci, biorąc do niewoli 68 kobiet i dzieci. Zginęło trzech Meksykanów. Wódz Nana dowodził grupą indian i nie był obecny podczas bitwy. Siostra Victorio, Lozen, była jedną z niewielu Apaczów, którym udało się uciec z bitwy.
Autor Dan L. Thrapp nazwał bitwę "masakrą", ponieważ Victorio miał mało amunicji, aby stawić opór atakowi.

Ojo Caliente (Teksas), 31.06°N 105.58°W (w przybliżeniu),
28 października 1880 r. Trzydziestu pięciu Apaczów w drodze na wzmocnienie Victorio zaatakowało z zasadzki i zabiło 5 żołnierzy 10. Kawalerii w pobliżu Rio Grande i Fortu Quitman w Teksasie. Był to najgorszy dzień (pod względem liczby ofiar) dla 10. Kawalerii aż do 21 czerwca 1916 r. w Bitwie pod Carrizal (1916)

1881

Bitwa pod Carrizo Canyon (1881)
12 sierpnia 1881. Dziewiętnastu żołnierzy i kapitan Parker z K Troop of the 9th Cavalry, z Fort Wingate ścigali Grupę Wodza Nany liczącą około czterdziestu do sześćdziesięciu Apaczów do Carrizo Canyon.
Pięciu Apaczów zostało zabitych, dwóch szeregowych z 9. Pułku Kawalerii zostało zabitych, a Wódz Nana uciekł. Sierżant Thomas Shaw został odznaczony Medalem Honoru.

Bitwa nad Cuchillo Negro Creek,
16 sierpnia 1881. Porucznik Gustavus Valois i Kompania I, Oddział 9. Pułku Kawalerii, patrolujący z Fort Craig, natknęli się na wyczerpanego Meksykanina, który poinformował kawalerię, że Apacze Wodza Nany zabili jego rodzinę w pobliskim ranczu. Porucznik George R. Burnett i 15 żołnierzy z I Oddziału wraz z meksykańskimi ochotnikami (połączona siła około 50 ludzi) szukali wojowników Wodza Nany i znaleźli okaleczoną rodzinę. Żołnierze podążyli szlakiem Apaczów i znaleźli grupę Nany składającą się z około 40 do 60 wojowników przebranych za Meksykanów w pobliżu podnóża Black Range przy Chuchillo Negro Creek.
Apacze otworzyli ogień i nastąpiła przedłużająca się bitwa, po której Apacze wycofali się w góry.
W pewnym momencie żołnierze pomyśleli, że ich dowódca się wycofuje (jego koń uciekł) i zaczęli się wycofywać, ale zostali sprowadzeni z powrotem do walki. O zmroku Nana i jego wojownicy rozproszyli się w górach. Dwóch żołnierzy z 9. Pułku Kawalerii zostało rannych, a sześć koni kawalerii zostało zabitych.
Szeregowy Augustus Walley, sierżant Moses Williams i porucznik George Burnett otrzymali Medal Honoru za swoje czyny tego dnia.

Kanion Gavilan,
19 sierpnia 1881. Porucznik George W. Smith i Kompania B 9. Pułku Kawalerii, patrolujący z Fort Cummings, zostali zaatakowani przez Wodza Nanę i jego grupę Apaczów w Kanionie Gavilan (koryto strumienia między Górami Mimbres a rzeką Mimbres, na południe od Kanionu Carrizo). Smith i trzej żołnierze zostali natychmiast zabici. Sieżant Brent Woods objął dowództwo po krótkim okresie zamieszania i poprowadził szarżę wzdłuż ściany kanionu przeciwko Apaczom.
Nana i jego wojownicy wycofali się. Przybyły posiłki, aby ruszyć w pościg, ale Nana i jego grupa uciekli z powrotem do Meksyku.
Sierżant Woods otrzymał Medal Honoru za swoje czyny.

Bibliografia

Karl W. Laumbach, Hembrillo, pole bitwy Apaczów z wojny Victorio, 2000
Kendall D. Gott, W poszukiwaniu nieuchwytnego wroga: kampania Victorio, 1879-1880, Combat Studies Institute Press
John Wilson, Wojna Victorio, Orca Book Publishers, 2012

Zobacz także

Wojny Apaczów z Meksykiem (1541-1915)
Wojny Apaczów (1541-1924)
Geronimo