Loco
(Wódz Apaczów)

Zobacz też: | Plemię Apaczów | Wojny Apaczów | Apaczeria | Llano Estacado | Bizony | Góry Czarne; (Black Hills) | Seven Cities of Gold (Cibola) | Quivira | Kultura Rzeki Dismal (Apacze) | Kolonialny Koń Hiszpański | Black Range | Sierra Diablo |

Loco (Wódz Apaczów)

Loco (ok. 1823-2 lutego 1905) był Wodzem Apaczów Dywizji Mimbreno z Grupy Copper Mines , znanym z dążenia za wszelką cenę do pokoju z armią amerykańską, pomimo poglądów innych Apaczów, takich jak Wódz Victorio, Wódz Geronimo i Wódz Cochise

Loco, wódz Apaczów z Warm Springs

Nazwa

Imię Loco w języku Apaczów brzmiało Jlin-tay-i-tith, "Zatrzymuje Swojego Konia".
Jedna z teorii głosiła, że przydomek "Loco" zawdzięczał temu, że był na tyle "szalony", że ufał białym ludziom. Jednak większość historyków nie podziela tego poglądu. Bud Shapard, były szef Biura Badań w BIA w latach 1978-1987, wskazuje, że przydomek ten pochodzi od jego działań w Bitwie z Meksykanami, gdzie rzekomo zaryzykował strzelaninę, aby uratować rannego wojownika. Loco opowiedział tę historię również Johnowi Gregory Bourke w 1882 roku.

Czas jako szef

Po śmierci Wodza Chuchillo Negro [Baishan] (Czarny Nóż), Wodza Bandy Warm Springs Tchihende (1857) i Wodza Mangas Coloradas, Wodza Copper Mines Tchihende (1863), Copper Mines Mimbrenos i Bandy Warm Springs Mimbrenos, pod naciskiem Pindah, zostali zmuszeni do opuszczenia obszaru Pinos Altos, w pobliżu Santa Rita del Cobre i próby skoncentrowania się w obszarze Ojo Caliente.

Obie grupy plemienia po śmierci Wodza Delgadito 1864 roku miały dwóch wodzów: Copper Mines Tchihende podlegali Loco, a Warm Springs Tchihende podlegali Wodzowi Victorio (który, wybrany już na swojego zięcia przez Wodza Mangas Coloradas, był preferowany od starszego Wodza Nany

Mimbreno zgodzili się osiedlić w rezerwacie w Ojo Caliente, a później w Canada Alamosa, ale rezerwat Mimbreno został zniesiony, a ludzie Wodza Victorio i Wodza Loco zostali wysłani do Rezerwatu Mescalero w Tularosa.

Kiedy rząd zarządził deportację Mimbrenos do San Carlos, w 1877 Victorio i Loco poprowadzili swój lud z powrotem do Ojo Caliente, ale w 1878 wysłano 9. Dywizję Kawalerii, aby sprowadzić ich z powrotem do San Carlos.
Victorio ponownie obrał wojenną ścieżkę, ale Loco został aresztowany i nie mógł dołączyć do Victorio w jego ostatniej wojnie w latach 1879-1880, pozostając w rezerwacie San Carlos.

W 1882 roku, gdy grupa Apaczów, w tym Wódz Geronimo, zmusiła Loco do wyjazdu do Meksyku, ten zamiast tego rozpoczął wojnę partyzancką przeciwko Szczepowi Chiricahua

W 1886 roku Loco udał się do Waszyngtonu, aby negocjować; jednak podobnie jak Geronimo został wzięty do niewoli i wysłany na Florydę.

Dziedzictwo

W przeciwieństwie do bojowników Wodza Victorio, Wodza Geronimo, Wódz Loco był zwolennikiem pokoju.

Loco był gorącym zwolennikiem edukacji i jako pierwszy wódz wysłał swoje dzieci do szkoły w 1884 roku, kiedy to pracował w Agencji San Carlos.
Inny z jego synów jako pierwszy w 1889 roku uczęszczał do szkoły indiańskiej w Alabamie.

Odniesienia

1. Waldman, Carl (2001). Słownik biograficzny historii Indian amerykańskich do 1900 r. . Nowy Jork: Facts on File. s. 222 ISBN 0-8160-4252-7
2. Debo, Angie (1976). Geronimo: Człowiek, jego czas, jego miejsce. Norman: University of Oklahoma Press. str. 72 ISBN 0-8061-1828-8
3. Shapard, Bud (26 listopada 2012). Chief Loco: Apache Peacemaker. University of Oklahoma Press. s. 7-10. ISBN 978-0-8061-8428-9
4. Watt, Robert N. (20 lipca 2014). Apache Warrior 1860?86. Bloomsbury Publishing. s. 56. ISBN 978-1-4728-0353-5
5. Bourke, John G. (1883). Kampania Apaczów w Sierra Madre: 1883 (rozszerzona, z komentarzami) . s. 49. GGKEY:LC0T22H8XEL.
6. Thrapp, Dan L. (1 sierpnia 1991). Encyclopedia of Frontier Biography: GO. U of Nebraska Press. s. 865-866. ISBN 0-8032-9419-0
7. McWilliams, John P. (24 sierpnia 2015). Against the Wind, Courageous Apache Women. Page Publishing Inc. s. 38-39. ISBN 978-1-68139-654-5
8. Shapard (2012) s.305