CZEJENOWIE
(Szejenowie, Cheyenne)

Patrz także inne strony z Wikipedii o Czejenach : (w budowie)
 | Cheyenne (Czejenowie) | Bitwy Czejenów (1676-1879) | Sand Creek Massacre (1864) | Wyprawie nad Rzekę Powder [Powder River Expedition] (1865) | Wojna w Kolorado (1864-1865) | Bitwa nad Rzeką Washita 1868 | Wyprawa Big Horn (1876) | Exodus Północnych Czejenów (1878-1879) | Psi Żołnierze Czejenów |

Wojny i Kampanie w których uczestniczyli Szejenowie (Cheyenne):

Kampania Komanczów (1867-1875) (37 stron)

Wielka Wojna Siuksów z 1876 roku (3 Kategorie, 29 stron)

Bitwa pod Little Big Horn (1 Kategoria, 54 strony)

Wojna Czerwonej Chmury (2 Kategorie, 16 stron)

Wojny i Bitwy w których uczestniczyli Czejenowie (Cheyenne):
 | Wojny Siuksów z USA (1854-1891) | Wojna w Kolorado (1864-1865) | Bitwa pod Solomon's Fork (1857) | American Ranch massacre (1865) | Battle of Rush Creek (1865) | Battle of Julesburg (1865) | Battle of Platte Bridge (1865) | Battle of Mud Springs (1865) | Raid on Godfrey Ranch (1865) | Wojna Czerwonej Chmury [Wojna Szlak Bozemana] (1866-1868), w tym czasie równolegle : Wojna Hancocka 1867 | Fetterman Fight (1866) | Hayfield Fight (1867) | Kampania przeciw Komanczom (1867-1875), w tym: Wojna Hancocka 1867 | Kidder fight (1867) | Maskra Plum Creek (1867) | Druga Bitwa nad Beaver Creek (1868) | Bitwa nad Washita River (1868) | Battle of Beecher Island (1868) | Battle of Summit Springs (1869) | Battle of Palo Duro Canyon (1874) | Great Sioux War (Wielkia Wojna Siuksów) [Wojna o Góry Czarne] (1876-1877) | Battle of Powder River (1876) | Battle of Prairie Dog Creek (1876) | Battle of the Rosebud (1876) | Bitwa nad Little Bighorn (1876)  | Battle of Warbonnet Creek (1876) | Battle of Cedar Creek (1876) | Dull Knife Fight (1876) | Battle of Wolf Mountain (1877) |

Wojny Międzyplemienne Czejenów:
 | Bitwa pod Wolf Creek (1838 | Bitwa nad Pawnee River [Pawne Fork] (1854) | Bitwa pod Indian Rock (1857) |  |  |  |  |

Czejeni
Szejeni, [Cheyenne] ( / ? a? ć n / shy- ) są jednym z rdzennych mieszkańców Wielkiej Niziny , którego język jest z rodziny języków algonkin .

Cheyenne zawierać dwa Native American pokolenia, Só'taeo'o lub Só'taétaneo'o (częściej pisane jako Suhtai lub Sutaio ) i Tsétsehéstâhese (pisane również Tsitsistas, [t?s?t?sh?st??s] ).

Plemiona te połączyły się na początku XIX wieku. Dzisiaj Czejeni są podzieleni na dwa uznane przez władze federalne narody: Południowi Czejeni , którzy są zapisani do plemion Cheyenne i Arapaho w Oklahomie , oraz Północni Czejeni , którzy są zapisani do północnego plemienia Czejenów w Rezerwacie Północnych Czejenów w Montanie .

Znani Wodzowie Czejenów (ze strony: https://american-tribes.com/Cheyenne.htm)

Przez ostatnie 400 lat Czejenowie zmienili swój styl życia z Lasów Wielkich Jezior na życie Indian Wielkich Równin, a w połowie XIX wieku rząd USA zmusił ich do osiedlenia się w rezerwatach.

W czasie pierwszego kontaktu z europejskimi kolonizatorami w XVI wieku , Czejeni mieszkali na obszarze dzisiejszej Minnesoty . Byli bliskimi sojusznikami Arapaho i luźno sprzymierzeni ze Szczepem Lakota (Plemię Siuksów).

Na początku XVIII wieku zostali zmuszeni zachód przez rzeki Missouri i do Północnej i Dakocie Południowej, gdzie przejęli kulturę konia . Zasiedliwszy Black Hills [Góry Czarne (Czarne Wzgórza)] w Południowej Dakocie i Powder River Country w dzisiejszej Montanie, około 1730 r. wprowadzili kulturę koni do Szczepów Lakota (Siuksowie).

Sprzymierzeni z Arapaho , Czejeni zepchnęli Kiowa na Południowe Równiny. Z kolei liczniejsi Lakota (Siuksowie) wypchnęli ich na zachód .

Cheyenne Nation lub Tsehéstáno składało się kiedyś z dziesięciu zespołów, które rozprzestrzeniły się na Wielkich Równinach od południowego Kolorado do Black Hills [Góry Czarne (Czarne Wzgórza)] w Południowej Dakocie.
Walczyli przeciw swoim tradycyjnym wrogom, z Plemienia Crow (Absaroka), później (1856-1879) z Armią USA.

W połowie XIX wieku zespoły zaczęły się rozdzielać, niektóre zespoły zdecydowały się pozostać w pobliżu Black Hills [Góry Czarne (Czarne Wzgórza)] , podczas gdy inne zdecydowały się pozostać w pobliżu Platte Rivers w środkowym Kolorado.

Skórzana koszula z koralikami Cheyenne, Woolaroc

Północni Czejeni , znani w Cheyenne albo jako Notameohmésehese , co oznacza " Północni Zjadacze " lub po prostu jako Ohmésehese oznaczający " Zjadacze ", żyją w południowo-wschodniej Montanie w Rezerwacie Północnych Czejenów . Dane dotyczące rejestracji plemiennej na koniec 2014 r. wskazują, że jest około 10 840 członków, z których około 4939 mieszka w rezerwacie. Około 91% populacji to rdzenni Amerykanie (cała lub częściowa rasa), a 72,8% identyfikuje się jako Cheyenne. Nieco ponad jedna czwarta populacji w wieku pięciu lat lub starszych mówi w języku innym niż angielski.

Południowa Cheyenne , znany w Cheyenne jak Heévâhetaneo'o czyli "ogrodzoną People" wraz z południowym Arapaho, tworząc Tribes Cheyenne i Arapaho , w zachodniej Oklahomie. Ich łączna populacja wynosi 12.130, począwszy od 2008 roku . W 2003 roku około 8000 z nich określiło się jako Czejenów, chociaż wraz z ciągłymi małżeństwami mieszanymi coraz trudniej było oddzielić plemiona.

Tipi Cheyenne, skóra Bizona, 1860

Spis trści:

1 Nazwa
2 Język
3 Historia
3.1 Historyczne zespoły Cheyenne
3.2 Ekspansja na równinach
3,3 Wrogowie i kultura wojowników
3.4 Związek z Arapaho
3,5 Traktat z 1825 r
3,6 Skutki Szlaku Emigracyjnego
3.6.1 Traktat z Fort Laramie z 1851 r
3.6.2 Karna wyprawa USA z 1857 r
3.6.3 Gorączka złota Pike's Peak
3.6.4 Bitwa nad rzeką Washita
3.6.5 Bitwa pod Little Bighorn
3.6.6 Północny Exodus Czejenów
3,7 Rezerwat Indian Północnych Cheyenne
4 Kultura
4.1 Tradycyjna kultura równin Czejenów
4.2 Wzorce do naśladowania
4,3 Etnobotanika

Nazwa

Naród Czejenów składa się z dwóch plemion , Só'taeo'o lub Só'taétaneo'o (częściej jako Suhtai lub Sutaio ; w liczbie pojedynczej: Só'taétane ) i Tsétsehéstâhese (częściej jako Tsitsistas ; w liczbie pojedynczej: Tsestéseh ), co przekłada się na "ci, którzy są tacy". Te dwa plemiona zawsze podróżowały razem, łącząc się całkowicie po 1831 r., kiedy to nadal uważano, że posiadały oddzielne obozy. Mówiono, że Suhtai początkowo mieli nieco inną mowę i zwyczaje niż ich towarzysze podróży.

Nazwa "Cheyenne" może pochodzić od Lakota (Siuksowie) exonym dla nich Šahíyena (czyli "mały Šahíya "). Chociaż tożsamość Šahíya nie jest znana, wiele plemion Wielkich Równin zakłada, że oznacza to Plains Cree lub inne osoby, które mówiły językiem algonkińskim spokrewnionym z Plains Cree i Cheyenne.

Cheyenne słowo oznaczające Ojibwe to Sáhea'eo'o , słowo, które brzmi podobnie do słowa Sahiya z Szaczepu Lakotów (Plemienia Siuksów) .

Inną wspólną etymologią Cheyenne'a jest "trochę jak [ludzie] obcej mowy" (dosłownie "czerwony mówca"). Według George'a Birda Grinnell'a Lakota (Siuksowie) określali siebie i inne zespoły posługujące się językiem Siouan jako "białych mówców", a te z innych rodzin językowych, takich jak Algonquian Cheyenne, jako "czerwonych mówców" ( Sahíyena ).

Etymologia nazwy Tsitsistas (technicznie Tsétsehést?hese), którą Czejeni nazywają siebie, jest niepewna. Według słownika Cheyenne, oferowanego online przez Chief Dull Knife College , nie ma ostatecznego konsensusu i zasugerowano różne badania dotyczące pochodzenia i tłumaczenia tego słowa. Rekord Grinnell jest typowy; stwierdza: "Nazywają siebie Tsistsistas [sic, Tsitsistas to poprawna wymowa], co w książkach powszechnie określa się jako "ludzie". Najprawdopodobniej oznacza to spokrewnione ze sobą, podobnie wychowane, jak my, nasi ludzie lub my. Termin ojczyzny Czejenów to Tsiihistano.

Język

Główny artykuł: język czejeński

Czejeni z Montany i Oklahomy mówią językiem Czejenów , znanym jako Tsehésenestsestôtse (powszechna pisownia: Tsisinstsistots). Około 800 osób w Oklahomie mówi po czejennie. Istnieje tylko kilka różnic w słownictwie między tymi dwoma lokalizacjami. Alfabet Cheyenne zawiera 14 liter. Język czejeński jest jedną z większej grupy języków algonkińskich . Dawniej Só'taeo'o (Só'taétaneo'o) lub Suhtai (Sutaio) z południowych i północnych Cheyenne mówiły Só'taéka'ę??kóne lub Só'taenęstsestôtse , językiem tak zbliżonym do Tsehésenestsestôtse (język Cheyenne) , że jest czasami określany jako dialekt czejeński.

Fotografia Cheyenne autorstwa Edwarda S. Curtisa , 1930

Historia

Najstarsza znana pisemna historyczna wzmianka o Czejenów pochodzi z połowy XVII wieku, kiedy grupa Czejenów odwiedziła francuski Fort Crevecoeur , niedaleko dzisiejszej Peorii w stanie Illinois.

W tym czasie Cheyenne mieszkali między rzeką Missisipi a jeziorem Mille Lacs . Ich gospodarka opierała się na zbieraniu dzikiego ryżu i polowaniu, zwłaszcza na żubry , które żyły na preriach 70-80 mil na zachód od wiosek Cheyenne.

Według historii plemiennej, w XVII wieku Czejeni zostali wygnani przez Assiniboine (Hóheeheo'o - "owinięci lub zawinięci", adaptowane od słowa Hóhe z Dakota/Lakota (Siuksowie) , co oznacza "buntownicy") z regionu Wielkich Jezior do dzisiejsza Minnesota i Północna Dakota , gdzie zakładali wsie.

Wioska Biesterfeldt

Zobacz: Wioska Biesterfeldt

Najbardziej znaną ze starożytnych wiosek Cheyenne jest Wioska Biesterfeldt, we wschodniej Dakocie Północnej, wzdłuż rzeki Sheyenne

Według Wodza George Benta, mieszkańca i indiańskiego mieszańca półkrwi z Południowych Czejenów, mieszkańcy wsi sadzili kukurydzę.
Osiedliwszy się w zasięgu stad Bizonów, stali się myśliwymi polującymi na grubą zwierzynę. Początkowo polowali pieszo, ponieważ nie mieli jeszcze koni.
Zimą otaczali Bizony, gdzie śnieg był głęboki, a następnie zabijali całe stado.

Pierwsza wzmianka o wiosce w zapisach historycznych pojawia się prawdopodobnie w dzienniku Johna Haya z 1794 roku.
Podróżnik i handlarz futrami David Thompson opowiedział, jak nienazwana wioska Czejenów gdzieś nad rzeką Sheyenne (obecnie uważana za Biesterfeldt) została zniszczona, a jej domki podpalone w Bitwie z Odżibwejam (Chippewa) około 1790 roku.

Ekspedycja Sibleya zatrzymała się w pobliżu tej miejscowości w 1863 roku, a Stephen R. Riggs i AL Van Osdel ją obejrzeli. Kapitan armii Stanów Zjednoczonych William H. Gardner opisał wizytę na tym miejscu w 1868 roku, w tym elementy jego historii od otaczających ją Indian, którzy twierdzili, że Czejenów wygnali Dakota, Assiniboine i Kri uzbrojeni w broń palną to inni wrogowie, którzy mieli skłonić mieszkańców wioski do opuszczenia Biesterfieldt i rozpoczęcia nowego życia w pobliżu niezależnych grup Czejenów, żyjących już na zachód od Missouri. Migracja na zachód "...była motywowana chęcią zasiedlenia obszaru korzystnego pod względem handlowym, bogatego w bizony i tymczasowo wolnego od nacisków militarnych..."

Migracja na zachód

Historia plemienna mówi również, że po raz pierwszy dotarli do rzeki Missouri w 1676 r.

Nowsza analiza wczesnych zapisów wskazuje, że przynajmniej część Czejenów pozostała w regionie Mille Lac w Minnesocie do około 1765 roku, kiedy to Ojibwe (Chippewa) pokonali Lakota (Siuksów) bronią palną, popychając z kolei Cheyenne do rzeki Minnesota, gdzie zostali odnotowani w 1766 r.

Na rzece Missouri, Cheyenne zetknął się z sąsiednim Mandan , Hidatsa (TSE heše'émâheónese "ludzie, którzy mają domy gleby "), a Arikara osób (Ónoneo'o), a one przyjęte wielu ich cech kulturowych.
Byli pierwszymi z późniejszych plemion równin w Black Hills [Góry Czarne (Czarne Wzgórza)] i Powder River Country .

Około 1730 r. wprowadzili konia do zespołów Lakota (Siuksowie) (Ho'óhomo'eo'o - "zaproszeni (na ziemie czejeńskie, czyli Góry Czarne (Czarne Wzgórza))").

Konflikt z migrującymi ludami Lakota (Siuksowie) i Ojibwe zmusił Czejenów dalej na zachód, a ci z kolei zepchnęli Kiowa na południe.

Do 1776 r. Lakota (Siuksowie) przytłoczyli Czejenów i przejęli większość ich terytorium w pobliżu Gór Czarnych (Czarne Wzgórza) .

W 1804 roku Lewis i Clark odwiedzili ocalałą wioskę Cheyenne w obecnej Dakocie Północnej.
Tacy europejscy odkrywcy poznali wiele różnych nazw Czejenów i nie zdawali sobie sprawy, jak różne sekcje tworzyły zjednoczone plemię.

Naród Czejenów wywodzi się z dwóch spokrewnionych plemion, Tsétsehéstâhese / Tsitsistas (właściwa Cheyenne) i Só'taeo'o / Só'taétaneo'o (lepiej znanego jako Suhtai lub Sutaio), ten ostatni mógł dołączyć do Tsétsehéstâhese na początku XVIII wieku stulecie.

Ich ustna historia pokazuje, że oba narody plemienne są scharakteryzowane i reprezentowane przez dwóch kulturowych bohaterów lub proroków, którzy otrzymali boskie przedmioty od swojego boga Ma'heo'o ("Sacred Being, God", powszechnie w języku angielskim Maheo, Mahiu , jest to post -termin misyjny, dawniej używano liczby mnogiej Ma'heono ), który Só'taeo'o nazywał He'emo("Bogini, Święta Istota Żeńska, Bóg", odpowiednik Ma'heo'o w dialekcie Tsétsehéstâhese).

Tsétsehéstâhese / Tsitsistas prorok Motsé'eóeve (Słodki Medycyna Stojący, Słodki głównej Stały, powszechnie nazywane Słodki Medicine ) otrzymali Maahótse (w języku angielskim znany jako Mahuts , wiązki (Najświętszego) Strzałki lub (sacrum) Strzałki Bundle ) w Nóávóse ("medycyna(święte)-wzgórze", nazwa Bear Butte , na północny zachód od Rapid City, Południowa Dakota), , którą nosili, kiedy toczyli wojnę na poziomie plemiennym i byli trzymani w maahéome (Strzałka Lodge lub Strzałka Tepee).

Zorganizował strukturę społeczeństwa Czejenów, ichstowarzyszenia wojskowe lub wojenne prowadzone przez wybitnych wojowników, ich system sprawiedliwości prawnej i Rady z czterdziestu czterech wodzów pokojowych, ta ostatnia została utworzona z czterech véhoo'o (wodzów lub liderów) z dziesięciu głównych manaho ( zespołów ) i dodatkową cztery spotkania "Staruszek" w celu narady na regularnych zgromadzeniach plemiennych, skupionych wokół Tańca Słońca .

Sweet Medicine to prorok Czejenów, który przewidział przybycie konia, krowy, białego człowieka i inne nowe rzeczy dla Czejenów.
Został nazwany od motsé'eon?tse ( słodkiej trawy ), jednego ze świętych leków roślinnych używanych przez wiele ludów równin podczas ceremonii. Maahótse (Najświętszego strzałkami) są symbolami męskiej siły i mocy z Ésevone / Hóhkeha'e (Najświętszego Bizona HAT) jest kobieta . Święty Kapelusz Bizonów i Święte Strzały razem tworzą dwa wielkie przymierza Narodu Czejenów. Dzięki tym dwóm pakietom Ma'heo'o zapewnia ludziom nieprzerwane życie i błogosławieństwa.

Só'taeo'o prorok Tom?séveséhe ( "Erect Horns") otrzymali Ésevone (aka Is'siwun - " Sacred (Bizon) Hat Bundle ") na Toh'nihvoos ( "Kamień Hammer Mountain") w pobliżu Wielkich Jezior w obecny stan Minnesota. Ésevone / Hóhkeha'e (Najświętszego Bizona HAT) są przechowywane w von?héome (stary terminu) lub hóhkeha'éome (nowy) (termin "Najświętszego Hat Lodge, Najświętszego Hat Tepee"). Wyprostowane Rogi dały im towarzyszące ceremonie i Taniec Słońca .kultura koni . Zamienili swoje szałasy na przenośne tipi i zmienili dietę z ryb i płodów rolnych, głównie na żubry oraz dzikie owoce i warzywa. Ich ziemie rozciągały się od górnego biegu rzeki Missouri do dzisiejszego Wyoming , Montany, Kolorado i Południowej Dakoty.

Ésevone / Hóhkeha'e ( "Sacred Bizon Hat") utrzymuje się wśród Czejenów Północnej i północnej Só'taeo'o. Tséá'enov?htse ("Sacred (Bizon) Hat opiekun" lub "Keeper of the Sacred (Bizon) Kapelusz") musi należeć do Só'taeo'o (północnej czy południowej podobne).

W latach siedemdziesiątych XIX wieku przywódcy plemienni byli rozczarowani tym, że właściciel zawiniątka zażądał od posiadacza Broken Dish oddania zawiniątka; zgodził się, ale jego żona nie i zbezcześciła Święty Kapelusz i jego zawartość; ceremonialna fajka i róg Bizona zginęły.

W 1908 Cheyenne o imieniu Trzy Palce oddał róg Kapeluszowi; fajka weszła w posiadanie Czejena o imieniu Burnt All Over, który podarował ją Hattie Goit z Poteau w stanie Oklahoma który w 1911 roku podarował fajkę Towarzystwu Historycznemu Oklahomy.

W 1997 roku Towarzystwo Historyczne Oklahomy negocjowało z Północnym Czejenem, aby zwrócić fajkę właścicielowi plemiennemu Pakietu Kapeluszów Świętej Medycyny, Jamesowi Czarnemu Wilkowi.

Historyczne zespoły Cheyenne

Północny Cheyenne (znany w Cheyenne. albo jako Notameohmésehese lub Notameohmésehétaneo'o oznaczający " Północni Zjadacze " lub po prostu jako Ohmésehese / Ôhméseheseo'o oznaczający " Zjadacze ")

Notameohmésehese / Notameohmésehétaneo'o właściwe ( " Północni Zjadacze ", znani również po prostu jako ?hmésehese / Ôhméseheseo'o lub Omísis - " Zjadacze ", nazywano je, ponieważ byli znani jako wielcy myśliwi i dlatego mieli dobre zapasy mięsa do karmienia ludzie, najliczniejsza grupa Czejenów, zamieszkana ziemia z północnych i zachodnich Gór Czarnych (Czarne Wzgórza) (Mo'?htávo'honáéva - "czarna skała-lokalizacja") w kierunku Powder River Country (Páeo'hé'e - "rzeka prochu" lub "węgiel"). rzeka"), często towarzyszyli im ich krewni Totoemanaho i Północni Só'taeo'o, mieli przez małżeństwa mieszane bliskie związki z Lakota (Siuksowie), dziś razem z Północnym Só'taeo'o - są najbardziej wpływowymi wśród Północnych Czejenów)
Northern Oévemanaho / Oivimána ( Northern Oévemana - "Northern Parch ", "Northern Scalpers", obecnie mieszkający w okolicach Birney, Montana (Oévemanâhéno - "parszyste miejsce") w pobliżu zbiegu rzeki Tongue i Wiszącej Kobiety Creek w południowo-wschodni róg rezerwatu Indian Północnych Cheyenne)
Północne Só'taeo'o / Só'taétaneo'o ( Suhtai lub Sutaio , ożenił się tylko z innymi Só'taeo'o (zarówno północne jak i południowe) i obozował zawsze oddzielnie od innych obozów czejeńskich, utrzymywał bliskie związki z zespołem Notameohmésehese, żył w północnych i zachodnich Gór Czarnych (Czarne Wzgórza) (Mo'?htávo'honáéva - "czarna skała-Lokalizacja") i wędrowali wraz z ich pobratymcami Notameohmésehese i Totoemanaho także w Krainie Rzeki Prochu (Páeo'hé'e), pozostało na północ od rzeki Platte, gdzie zyskały większą liczbę grup niż ich południowi krewni ze względu na lepsze polowania i trawę na północy, obecnie żyjące w Birney i okolicach Birney, Montana (Oévemanâhéno - "), dziś - wraz z Notamehmésehese - są najbardziej wpływowymi wśród Północnych Czejenów)
pierwszy zespół
drugi zespół

Pomniejsze pasma północne (nie reprezentowane w Radzie Czterdziestu Czterech):

Anskówînîs / Anskowinis ("Wąski Nos", "wąskonosy mostek", nazwany na cześć ich pierwszego wodza, właściwie o imieniu Połamane Naczynie, ale przezwany Anskówinis , oddzielili się od Ôhméseheseo'o z powodu kłótni)
Moktavhetaneo / Mo'?htávehetaneo'o ( Mo'ôhtávehetane - "Black skórki Men", " Ute -jak Men", ponieważ mieli ciemniejszą skórę niż inne Cheyenne, wyglądały bardziej jak Ute do ich Cheyenne kin, również oznaczającego "górale ", być może pochodzi z jeńców Ute (Mo'?htávehetaneo'o), żyjących dziś w Lame Deer, Montana (Mo'?htáv?heomenéno - "black-lodge-place") w rezerwacie Northern Cheyenne Indian, ponieważ Lame Deer jako plemienne i siedziba agencji rządowej była również miejscem wydawania racji żywnościowych (znana również jako Meave'ho'eno - "miejsce dawania" lub "miejsce dawania-białemu")
Ononeo'o / Ononeo (" Arikara People" lub "Ree Band", ponieważ byli małżeństwem mieszanym z mieszanym dziedzictwem Cheyenne-Arikara i Mandan, wcześniej silnie związanym z mieszanym zespołem Cheyenne-Lakota Masikota, czasami poszukiwanym jako podgrupa Masikota, dziś mieszkają w nieoficjalnej dzielnicy Rosebud/Ree (Ónoneo'o), politycznie części dzielnicy Muddy creammmmm, między Busby i Muddy Creek, niektórzy są również obecni w dzielnicy Lame Deer)
Totoemanaho / Totoimana ( Totoemana, Tútoimanáh - "Klan Zacofany ", "Klan Nieśmiały" lub "Klan Wstydliwy", tłumaczone również jako "Zespół Niechętny" i "Zespół Niechętny", nazwany tak, ponieważ wolą obozować sami, mieszkali w północne i zachodnie Góry Czarne (Czarne Wzgórza) (Mo'?htávo'honáéva - "czarna skała-Lokalizacja") oraz wzdłuż rzeki Język (Vétanovéo'hé'e - "Język Rzeka"), wędrowały wraz z ich Notameohmésehese i Północnym Só'taeo'o krewni również w Powder River Country (Páeo'hé'e), poprzez małżeństwa mieszane mieli bliskie związki z Lakota (Siuksowie), obecnie skupioną w Ashland w stanie Montana i wokół niego (Vóhkoohémâhoéve'ho'éno,dawniej zwany Totoemanáheno) bezpośrednio na wschód od granicy rezerwatu Indian Północnych Czejenów)
Vóhpoométaneo'o / Woxpometaneo ( Voxpometaneo - "Ludzie Białej Rzeki", "Biała Rzeka Cheyenne", nazwana na cześć Białej Rzeki (Vóhpoome) w pobliżu Pine Ridge w Południowej Dakocie, również nazwana na cześć dużej rozszerzonej rodziny jako Wóopotsît lub Wóhkpotsit - "Biały Wilk "Biali rzemieślnicy", większość dołączyła do swoich krewnych Czejenów i osiedliła się w 1891 roku na południe od Kirby w stanie Montana w pobliżu górnego biegu rzeki Rosebud Creek, a obecnie jest skupiona w Busby w stanie Montana i wokół niego (Vóhpoométanéno) w rezerwacie Indian Północnych Cheyenne, niektóre przebywali w rezerwacie Indian Pine Ridge ze swoimi krewnymi Oglala Lakota (Siuksowie) i są znani jako Tsehése-ho'óhomo'eo'o - "Cheyenne-Sioux")

Southern Cheyenne (znany w Cheyenne jako Heévâhetaneo'o, co oznacza "Roped People" - po najbardziej zaludnionym zespole, powszechnie znany również jako Sowoniá - "Lud Południa")

Heévâhetaneo'o / Hevhaitaneo właściwy ( Hévhaitanio - "Haire Rope Men", "Hairy People", także "Fur Men", byli blisko spokrewnieni z Arapaho, znani jako wielcy wojownicy i uznawani wśród Czejenów za najlepszych poskramiaczy koni i jeźdźców okoliczne plemiona - zwłaszcza od bogatych w konie Kiowa (Vétapâhaetó'eo'o - "tłusto-drewniane") i Komanczów (Šé'šenovotsétaneo'o - "ludzie węży") na południu, inicjowali w 1826 r. pod ich wodzem Żółty Wilk (Ho'néoxheóvaestse) - wraz z niektórymi Arapaho - migracja niektórych pasm czejeńskich na południe od rzeki Platte (Meneo'hé'e - "Moon Shell River",Rzeka Północna Platte była znana pod tą samą nazwą) w kierunku rzeki Arkansas(Mótsesóoneo'hé'e - "Rzeka Flint") i założeniem Fortu Bents , ich ziemie plemienne znajdowały się pomiędzy południowym Oévemanaho na zachodzie, Wotápio na wschodzie oraz Psymi Żołnierzami i Hesé'omeetaneo'o na na północy, ciężkie straty wywołane przez cholerę w 1849 r., być może połowa ocalałych zginęła w Sand Creek (Sand Creek Massacre), w tym wodzowie Yellow Wolf i Big Man; są dziś dominujące wśród południowych Czejenów)
Hesé'omeetaneo'o / Hisiometaneo ( Hisíometanio lub Issiometaniu - "Ridge People/Men" lub "Hill Band", również określane jako "Pipestem (River) People", pierwotnie część Heévâhetaneo'o, również miało bliskie związki z Oglalą i Sičhá?gu (Brulé) Lakota (Siuksowie), najpierw mieszkając na południe od Masikoty wzdłuż rzeki Niobrara, na północ od rzeki North Platte w Nebrasce, później przenieśli się na południe, do górzystego kraju wzdłuż rzeki Upper Smoky Hill i na północ od rzeki Upper Arkansas w Kolorado - na ziemiach położonych głównie na zachód od blisko powiązanego Południowego Só'taeo'o i Psich Żołnierzy oraz na północ od Południowego Oévemanaho i Heévâhetaneo'o,sięgał czasem z Komanczami na południe na Staked Plains, pod wodzem Białej Antylopy w Sand Creek (Sand Creek Massacre 1864) ponieśli ciężkie straty)

Heviksnipahis / Ivisstsinihpah ("Ludzie Aorty " lub "Spaleni Ludzie Aorty"; jako opiekunowie Świętych Strzał byli również uważani za Tsétsehéstâhese / Tsitsistas lub znani innym zespołom jako "Ludzie Strzał", pierwotnie mieszkający wzdłuż wideł rzeki Cheyenne i we wschodniej Black Hills [Góry Czarne (Czarne Wzgórza)] w zachodniej Wyoming, przenieśli się między 1815 a 1825 południa na widłach Północnej i Platte Południowa(Vétaneo'hé'e - "Tłusta Rzeka" lub "Rzeka Łojowa"), co miało sens geograficzny, ponieważ ich ziemie były centralną lokalizacją dla wszystkich zespołów i dogodną do wykonywania corocznych ceremonii; później przenieśli się dalej na południe i znaleźli się między oddziałem Psich Żołnierzy na północy, Oo'kóhta'oná na południowym wschodzie, Hónowa i Wotápio na południu)
Hónowa / Háov?hnóv?hese / Nestamenóoheo'o ( Háovôhnóva , Hownowa , Hotnowa - "Biedni ludzie", znani również jako "Czerwoni Ludzie Loży", mieszkali na południe od Oo'kóhta'oná i na wschód od Wotápio)
Southern Oévemanaho / Oivimána ( Southern Oévemana - "Southern Scabby", "Southern Scalpers", pierwotnie część Heévâhetaneo'o, były również blisko powiązane z Arapaho, przeniesione wraz z Heévâhetaneo'o pod Wodzem Żółtym Wilkiem w 1826 roku na południe od Platte Rzeka do rzeki Arkansas, biegnąca na południe od Hesé'omeetaneo'o i na zachód od Heévâhetaneo'o, dowodzona przez War Bonnet, którą stracili w Sand Creek (Sand Creek Massacre) około połowy ich liczby, obecnie mieszkających w pobliżu Watonga (Tséh-ma'eho'a' e'ta - "gdzie są czerwone (wzgórza) zwrócone do siebie", zwane też Oévemanâhéno - "scabby-band-place") i Kanton , hrabstwo Blaine, na terenach dawnego rezerwatu Indian Cheyenne i Arapaho w Oklahomie)
Masikota ( "Świerszcze", "Szarańcza", "Grey Hair (ed) band", "zgięte nogi band" lub "zmarszczyła band", może Lakotiyapi słowo mazikute - "Iron (karabin) strzelcy", z Mazi - "Iron "i kute - "strzelać", mieszany zespół Cheyenne-Lakota, znane były przez nią jako ' Sheo' , żył południowo-wschodniej części Black Hills [Góry Czarne (Czarne Wzgórza)] wzdłuż rzeki Białej (Vóhpoome), małżeństwa z Oglala i Sičhá?gu Oyáte (Brule) Lakota (Siuksowie) , była pierwszą grupą jednostki plemiennej na Równinach, stąd ich nazwa Pierwsze Imię , prawie zmiażdżone przez epidemię cholery z 1849 roku,dołączył później do stowarzyszenia wojskowego Psich Żołnierzy(Hotamétaneo'o), która zajęła swoje miejsce jako zespół w kręgu plemiennym Cheyenne, nieobecna w Sand Creek (Sand Creek Massacre) w 1864 roku, ważna w bitwie pod Summit Springs w 1869 roku )
Oo'kóhta'oná / Ohktounna ( Oktogona , Oktogana, Oqtóguna lub Oktoguna - "Gołe nogi ", "Wystająca szczęka", nawiązujące do sztuki tańczenia Tańca Jelenia przed pójściem na wojnę, dawniej silnie kojarzone z mieszanymi Cheyenne- Banda Lakota Masikota, czasami poszukiwana jako podgrupa Masikota, mieszkająca na północ od Hónowej i na południe od Heviksnipahis, prawie wyniszczona przez epidemię cholery w 1849 roku, być może również dołączając do Psich Żołnierzy)
Wotápio / Wutapai (od Lakotiyapi słowo Wutapiu : - "jeść Lakota-Siuksów" (patrz: (Siuksowie)), "Half-Cheyenne", "Cheyenne-Sioux", pierwotnie zespół Lakota (Siuksowie) który dołączył do Southern Cheyenne, przez 1820 oni ruszył na południe do rzeka Arkansas w Kolorado, gdzie mieszkali i obozowali razem ze swoimi sojusznikami z Kiowa, poprzez małżeństwa mieszane, stając się mieszaną mówiącą po czejennie i identyfikującą hybrydową grupę czejenno-kiowa z pochodzeniem Lakota (Siuksowie), ich tereny łowieckie znajdowały się między Hónową na wschodzie, Heévâhetaneo" o na zachodzie i Heviksnipahis na północy, najsilniej dotknięte Sand Creek Massacre z 1864 r.)
Południowe Só'taeo'o / Só'taétaneo'o ( Suhtai lub Sutaio , poślubiło tylko inne Só'taeo'o (zarówno północne, jak i południowe) i zawsze obozowało oddzielnie od innych obozów czejeńskich, utrzymywało bliskie więzi z Hesé'omeetaneo' o zespół, połączony z powstającym zespołem Dog Soldiers, ląduje wzdłuż rzeki Smoky Hill (Mano'éo'hé'e - "zebierz(drewno)"), Saline (Šéstotó'eo'hé'e - "Cedar") i Rzeki Salomona (Ma'xehe'néo'hé'e - "indyk-potok"), w północno-środkowym Kansas, ich ulubione tereny łowieckie znajdowały się na północ od Psich Żołnierzy wzdłuż górnych dorzeczy rzeki Republikańskiej (Ma'ehóóhévâhtseo'hé 'e - "Red Shield River", nazwana tak dlatego, że zgromadzili się tam wojownicyMa'ehoohev?htse (Stowarzyszenie Wojowników Czerwonej Tarczy) ), zwłaszcza wzdłuż Beaver Creek, który był miejscem duchowym, Hesé'omeetaneo'o rozciągało się głównie na zachód i północny zachód od nich)

pierwszy zespół

drugi zespół

mniejsze pasma południowe (nie reprezentowane w Radzie Czterdziestu Czterech):

Moiseo / Moiseyu ( Monsoni - "Flint-Men", zwani po Stowarzyszeniu Flintmenów (Motsesóonetaneo'o), byli również nazywani Otata-voha - "Niebieskie Konie", po Blue Horse, pierwszym przywódcy Stowarzyszenia Wojowników Kojota (O' ôhoménotâxeo'o), oba były gałęziami Towarzystwa Lisich Wojowników (Vóhkeséhetaneo'o lub Monesóonetaneo'o), jednego z czterech oryginalnych stowarzyszeń wojskowych Cheyenne , znanego również jako "Flies", pierwotnie zespół Siuksów (Siuksowie) z Minnesoty, większość odeszła od Cheyenne około 1815 dołączając do zespołów Siuksów (Siuksowie) w Minnesocie, pozostałe były silnie związane z / lub dołączyły do Wotápio)
Ná'kuimana / Nakoimana ( Nakoimanah - "Niedźwiedź Ludzie")
W Heviksnipahis (Iviststsinihpah, znane również jako Tsétsehéstâhese / Tsitsistas właściwego), Heévâhetaneo'o (Hevhaitaneo) Masikota (w Lakotiyapi: Sheo) Omísis (Ôhméseheseo'o, The Notameohmésehese właściwego), Só'taeo'o / Só'taétaneo 'o (Suhtai lub Sutaio, północna i południowa), Wotápio (Wutapai), Oévemanaho (Oivimána lub Oévemana, północna i południowa), Hesé'omeetaneo'o (Hisiometaneo lub Issiometaniu), Oo'kóhta'oná (Ohktounna lub Oqtuna) Hónowa(Háov?hnóv?hese lub Nestamenóoheo'o) to dziesięć głównych zespołów, które miały prawo wysłać czterech głównych delegatów reprezentujących je w Radzie Czterdziestu Czterech .

Po tym, jak bandy Masikota i Oo'kóhta'oná zostały prawie unicestwione przez epidemię cholery w 1849 roku, pozostałe Masikota dołączyły do stowarzyszenia wojowników Psich Żołnierzy (Dog Soldiers) ( Hotametaneo'o ).

W efekcie stali się odrębnym zespołem iw 1850 roku objęli pozycję w kręgu obozowym zajmowanym wcześniej przez Masikotę. Członkowie często sprzeciwiali się polityce wodzów pokojowych, takich jak Black Kettle .

Z biegiem czasu Psi żołnierze przejęli znaczącą rolę przywódczą w wojnach z białymi. W 1867 roku większość zespołu Psich Żołnieży została zabita przez siły armii Stanów Zjednoczonych w Bitwie pod Summit Springs (Battle of Summit Springs).

Ze względu na rosnący podział między Psymi Żołnierzami a szefami rad w odniesieniu do polityki wobec białych, Psi Żołnierze (Dog Soldiers) zostali oddzieleni od innych grup Cheyenne.

W rzeczywistości stali się trzecim podziałem ludu Czejenów, pomiędzy Północnymi Czejenów, którzy rozciągali się na północ od rzeki Platte , a Południowymi Czejenami, którzy zajmowali obszar na północ od rzeki Arkansas .

Portret wodza Cheyenne Wolf-on-the-Hill autorstwa George'a Catlina , 1832. Grupa Cheyenne odwiedziła Fort Pierre w Południowej Dakocie w 1832, gdzie niektóre zostały namalowane przez Catlina podczas wyprawy na zachód.

Ekspansja na równinach

Po wypchnięciu przez Lakota (Siuksowie) na południe i zachód, zjednoczony lud Czejenów zaczął tworzyć i rozszerzać własne terytorium.

Około 1811 r. Czejeni zawarli formalny sojusz z ludem Arapaho (Hetanevo'eo'o - "Ludzie Nieba", "Ludzie Chmury", ze względu na ich bliską interakcję, znaną również jako Héstaneheo'o - "ludzie, ludzkość, plemię ludzi"), które pozostaną silne przez całą ich historię i do czasów współczesnych.
Sojusz pomógł Czejenom rozszerzyć ich terytorium, które rozciągało się od południowej Montany, przez większość Wyoming, wschodnią część Kolorado, daleką zachodnią Nebraskę i daleką zachodnią Kansas.

Już w 1820 r. kupcy i odkrywcy donosili o kontakcie z Cheyenne w dzisiejszym Denver w stanie Koloradoi na rzece Arkansas.
Prawdopodobnie polowali i handlowali na tym terenie wcześniej. Być może wyemigrowali na południe na zimę.

Banda Hairy Rope jest uważana za pierwszą, która przeniosła się na południe, chwytając dzikie konie tak daleko na południe, jak dolina rzeki Cimarron .
W odpowiedzi na budowę Fortu Benta (Bent's Fort) przez Charlesa Benta , przyjaciela Czejenów, który założył popularny obszar handlowy dla Czejenów, duża część plemienia przeniosła się dalej na południe i pozostała w okolicy.

Obraz przedstawiający naczelnego zabójcę, wodza wojennego Południowych Czejenów, noszącego nakrycie głowy. Namalowany przez EA Burbank , 1899.

Pozostała część plemienia nadal żyła wzdłuż górnego biegu rzek North Platte i Yellowstone.
Grupy przekształciły się w Południowych Czejenów, znanych jako Sówoníă (Południowie) i Północnych Czejenów, znanych jako O'mis (Zjadacze). Podział plemienia był tylko geograficzny, a obie dywizje miały regularny i bliski kontakt.

W południowej części ich terytorium Cheyenne i Arapaho walczyli ze sprzymierzonymi Komanczami, Kiowa i Plains (Kiowa) Apacze.

Odbyło się wiele bitew, w tym godna uwagi Bitwa wzdłuż rzeki Washita w 1836 z Kiowa, w wyniku której zginęło 48 czejeńskich wojowników ze społeczeństwa Cięciwy.

Latem 1838 r. wielu Cheyenne i Arapaho zaatakowało obóz Kiowa i Komanczów wzdłuż Wolf Creek w Oklahomie, powodując ciężkie straty z obu stron.

Konflikt z Komanczami, Kiowa i Plains (Kiowa) Apacze zakończył się w 1840 roku, kiedy plemiona zawarły ze sobą sojusz.

Nowy sojusz pozwolił Czejenom wejść do Llano Estacado w Teksasie i Oklahomie oraz w północno-wschodnim Nowym Meksyku, by polować na Bizony i handlować.

Ich ekspansja na południu i sojusz z Kiowa doprowadziły do ich pierwszego najazdu na hiszpański Meksyk w 1853 r.
Nalot zakończył się katastrofą z silnym oporem meksykańskich lansjerów, w wyniku czego wszyscy żołnierze z wyjątkiem trzech zginęli.

Na północy Cheyenne zawarli silny sojusz z Lakota (Siuksowie) (patrz: Siuksowie i Siuksowie szczep-Lakota), co pozwoliło im rozszerzyć swoje terytorium na część ich dawnych ziem wokół Gór Czarnych (Czarne Wzgórza).

Udało im się uciec przed epidemią ospy, która przetoczyła się przez równiny z białych osad w latach 1837-39, kierując się w Góry Skaliste, ale została mocno dotknięta epidemią cholery w 1849 roku.

Kontakt z Euro-Amerykanami był w większości lekki, przy większości kontaktów z udziałem górali (Handlarzy Futrami), kupców, odkrywców, twórców traktatów i malarzy.

Rysunek Ledger autorstwa Hubble Big Horse przedstawiający bitwę między czejeńskimi wojownikami i meksykańskimi lansjerami.

Wrogowie i kultura wojowników

Zobacz także: Towarzystwa wojskowe Czejenów

Podobnie jak wiele innych Indian Wielkich Równin, Czejeni byli końmi i wojownikami, którzy rozwinęli się jako utalentowani i potężni konni wojownicy.

Wojownik był postrzegany przez ludzi nie jako twórca wojny, ale jako obrońca, żywiciel i przywódca.
Wojownicy zdobyli rangę w społeczeństwie Czejenów, wykonując i gromadząc różne akty odwagi w bitwach znanych jako liczenie zamachów stanu (Counting_coup).
Na tytuł wodza wojennego może zdobyć każdy wojownik, który dokona wystarczającej liczby konkretnych Counting_coups wymaganych do zostania wodzem wojennym.

Konkretne stowarzyszenia wojowników rozwinęła się wśród Czejenów, podobnie jak w przypadku innych narodów równinnych.
Każde społeczeństwo wybrało przywódców, którzy zaprosili tych, których uważali za wystarczająco godnych, do loży ich społeczeństwa w celu inicjacji w społeczeństwie. Często społeczeństwa miały niewielkie rywalizacje; mogą jednak współpracować jako jednostka podczas wojny z wrogiem. Społeczeństwa wojskowe odgrywały ważną rolę w rządzie Czejenów. Przywódcy społeczeństwa często byli odpowiedzialni za organizowanie polowań i rajdów, a także zapewnianie właściwej dyscypliny i egzekwowanie prawa w kraju.

Każde z sześciu odrębnych stowarzyszeń wojowników Czejenów na zmianę przejmowało rolę przywódczą w kraju. Cztery oryginalne stowarzyszenia wojskowe Czejenów to Stowarzyszenie Swift Fox Society, Elk Horn Scrapper lub Crooked Lance Society, Shield Society i Bowstring Men Society. Piąte towarzystwo jest podzielone pomiędzy Crazy Dog Society i słynnych "Psich Żołnierzy" (Dog Soldiers). Szóste stowarzyszenie to Contrary Warrior Society, najbardziej znane z jazdy tyłem do bitwy jako znaku odwagi.

Wszystkie sześć społeczeństw i ich różne gałęzie istnieją obecnie wśród Południowych i Północnych Narodów Czejenów. Wojownicy używali kombinacji tradycyjnej broni, takiej jak różnego rodzaju maczugi wojenne , tomahawki , łuki i strzały oraz lance, a także nietradycyjnej broni, takiej jak rewolwery, karabiny i strzelby zdobyte podczas najazdów i handlu.

Rysunek księgi przedstawiający bitwę między wojownikiem czejeńskim (po prawej) a wojownikiem Osage lub Pawnee (po lewej).

Wrogowie Czejenów obejmowały Crow (Absaroka) ( Óoetaneo'o - "ludzie wron (ptak)"), Shoshone (Sósone'eo'o), Blackfeet (Mo'ôhtávehahtátaneo'o, to samo dosłowne znaczenie), / Flathead (Salish) (K?hkoestséataneo'o - "płaskogłowi ludzie"), Nez Perce ( Otaesétaneo'o - "przebili nos ludzie"), Arikara , Gros Ventre (Hestóetaneo'o - "żebracy na mięso", "gąbki" lub Môhónooneo'o - dosł. "harcerstwo na wszystkich"), Assiniboine i Plains Cree (Vóhkoohétaneo'o - "króliki") na północ i zachód od terytorium Cheyenne.

Dzięki pomocy Medicine Arrows (Mahutów) plemię Czejenów dokonało Masakry obozu Wron [Crow (Absaroka)] w 1820 roku, w ramach Wojen Międzyplemiennych

Na wschód od Terytorium Czejenów walczyli z Lakotami , Dakotami , Pawnee , Ponca , Kaw , Iowa , Ho-Chunk i Omaha (Onéhao'o). Pawnee schwytali Święte Strzały Czejenów podczas ataku na obóz myśliwski około 1830 roku.

Na wschód od Terytorium Cheyenne , walczyli z Siuksami , Pawnee (Ho'néhetaneo'o - "Wilk" ludzi, ewentualnie adaptacyjna z Skiri / Skidi Pawnee lub Wolfa Pawnee), Ponca (Onéhao'o), Kaw (Kansa) (Oo'kóhtâxétaneo'o - "ludzie obciętych włosów"), Iowa , Ho-Chunk (Winnebago) i Omaha (Onehao'o).

Czejeni Stracili Święte Strzały Lekarskie Czejenów podczas ataku na obóz myśliwski Pawnee około 1830 roku.

Na południe od terytorium Czejenów walczyli z Kiowa (Vétapâhaetó'eo'o - "tłuste drewno"), Komanczami (Šé'šenovotsétaneo' o - "ludzie-węży"(Mo'?htávehetaneo'o - "czarni (oskórowani) ludzie"), Plains (Kiowa) Apacze (M?htséheonetaneo'o - "zajęci.comp-ludzie"), Osage (Oo'kóhtâxétaneo'o - "ludzie obciętych włosów"), ludzie Wichita , różne plemiona Apaczów i Navajo (Hotamó'keeho - "Indianie z zachodu"; zbiorcza nazwa plemion południowo-zachodniego i Wielkiej Kotliny).

Wielu wrogów, z którymi walczyli Cheyenne, było spotykanych tylko okazjonalnie, na przykład podczas dalekich rajdów lub polowań.
Niektórzy z ich wrogów, zwłaszcza ludy Indian ze wschodnich wielkich równin, takie jak Pawnee i Osage, działali jako indiańscy zwiadowcy dla armii amerykańskiej, zapewniając żołnierzom amerykańskim cenne umiejętności śledzenia i informacje dotyczące zwyczajów i strategii bojowych Czejenów.

Rysunek w księdze przedstawiający na koniu czejeńskiego wojownika liczącego zamach stanu z lancą na zsiadłym wojowniku kruków.

Niektórzy z ich wrogów, tacy jak Lakota (Siuksowie), stali się później ich silnymi sojusznikami, pomagając Czejenom w walce przeciwko Armii Stanów Zjednoczonych podczas Wojny Czerwonej Chmury lat 1866-1868 i Wielkiej Wojny Siuksów w 1876 roku .

Komancze, Kiowa i Plains (Kiowa) Apacze stali się sojusznikami Czejenów pod koniec Indiańskich wojen na południowych równinach, walcząc razem podczas konfliktów, takich jak Wojna o rzekę Czerwoną (1874-1875).

Ledger rysunek wojownika Cheyenne z Pronghorn rogaty nakryciu głowy, symbol Crazy Dog Society.

Związek z Arapaho

Dalsze informacje: Plemię Arapaho

Lud Cheyenne i Arapaho zawiązał sojusz około 1811 roku, który pomógł im rozszerzyć swoje terytoria i wzmocnić swoją obecność na równinach.

Podobnie jak czejeński, język arapaho należy do grupy algonkińskiej, chociaż oba języki nie są wzajemnie zrozumiałe.

Arapaho pozostali silnymi sojusznikami z Czejenami i pomogli im walczyć u boku Siuksów podczas Wojny Czerwonej Chmury i Wielkiej Wojny Siuksów w 1876 roku, znanej również powszechnie jako Wojna o Góry Czarne .

Na południowych równinach Arapaho i Cheyenne sprzymierzyli się z Komanczami, Kiowa i Plains (Kiowa) Apacze, aby walczyć z najeźdźcami i żołnierzami amerykańskimi.

Arapaho byli obecni z Cheyenne podczas Masakry Sand Creek (1864) kiedy pokojowy obóz złożony głównie z kobiet, dzieci i osób starszych został zaatakowany i zmasakrowany przez amerykańskich żołnierzy.

Obie główne dywizje Czejenów, Czejenów Północnych i Czejenów Południowych były sojusznikami Arapaho, którzy podobnie jak Czejenów dzielą się na dywizje północne i południowe. Południowe Cheyenne i Południowe Arapaho zostały przydzielone do tego samego rezerwatu na terytorium Indian Oklahoma i pozostały razem jako federalnie uznane plemiona Cheyenne i Arapaho po tym, jak rezerwat został otwarty dla osadnictwa amerykańskiego i do czasów współczesnych.

Północne Arapaho miały otrzymać rezerwację własną lub dzielić rezerwację z Czejenem, jednak rząd nie zapewnił im żadnej i umieścił je na już ustanowionych Rezerwat Indian Wind River w Wyoming z dawnymi wrogami Shoshone .

Traktat z 1825 r.

Latem 1825 plemię odwiedziła w górnym stanie Missouri amerykańska komisja traktatowa składająca się z generała Henry Atkinsona i Agenta ds. Indian Benjamina O'Fallona, w towarzystwie eskorty wojskowej składającej się z 476 ludzi.

Generał Atkinson i jego kolega komisarz opuścili Fort Atkinson 16 maja 1825 r.
Wspinając sięna wzgórza Missouri, negocjowali traktaty o przyjaźni i handlu z plemionami z górnego stanu Missouri, w tym z Arikara , Cheyenne, Crow (Absaroka) , Mandan , Ponca i kilka zespołów Siuksów (Lakotów i Dakotów)

W tym czasie Stany Zjednoczone miały konkurencję w górnym Missouri z Brytyjskimi kupcami, którzy przybyli na południe z Kanady .

Traktaty uznawały, że plemiona mieszkały w Stanach Zjednoczonych, ślubowały wieczną przyjaźń między USA a plemionami, a uznając prawo Stanów Zjednoczonych do regulowania handlu, plemiona obiecały kontaktować się tylko z licencjonowanymi handlarzami.

Plemiona zgodziły się wyzrzec się prywatnego odwetu za obrażenia i zwrócić skradzione konie lub inne dobra lub zrekompensować właścicielowi.
Wysiłki komisji mające na celu skontaktowanie się z Czarną Stopą (Blackfeet) i Assiniboine zakończyły się niepowodzeniem.
Podczas powrotu do Fort Atkinson w Council Bluff w Nebrasce komisja przeprowadziła udane negocjacje z Oto (Otoe) , Pawnee i Omaha .

Skutki Szlaku Emigracyjnego

Wzmożony ruch emigrantów wzdłuż pokrewnych Szlaki ekspansji osadników na zachód : Szlak Oregoński , Szlak Mormonów i Szlak Kalifornijski, począwszy od wczesnych lat czterdziestych XIX wieku, nasilił konkurencję z Indianami o ograniczone zasoby wody i zwierzyny łownej na suchych obszarach.

Wraz z wyczerpywaniem się zasobów wzdłuż Szlaków, Czejeni coraz bardziej dzielili się na Czejenów Północnych i Czejenów Południowych, gdzie mogli mieć odpowiednie terytorium do utrzymania się.

Podczas Kalifornijskiej gorączki złota (1848) emigranci przywieźli cholerę .
Rozprzestrzeniła się w obozach górniczych i na drogach wodnych z powodu złych warunków sanitarnych. Choroba była na ogół główną przyczyną śmierci emigrantów, z których około jedna dziesiąta zmarła podczas podróży.

Być może z powodu handlarzy epidemia cholery dotarła do Indian z Plemion Wielkich Równin w 1849 roku, powodując poważne straty w ludziach latem tego roku.
Historycy szacują, że zginęło około 2000 Cheyenne, połowa do dwóch trzecich ich populacji. Spore straty poniosły także inne plemiona, co osłabiło ich struktury społeczne. Być może z powodu poważnych strat handlowych w sezonie 1849 Fort Benta został opuszczony i spalony.

Terytorium traktatowe Arapaho i Cheyenne z 1851 roku. (obszar 426 i 477). Obszar 477 to rezerwat ustanowiony traktatem z Fort Wise z 18 lutego 1861 roku.
(kliknij aby powiekszyć)

Traktat Fort Laramie z 1851 r.

Zobacz : Traktat z Fort Laramie z 1851 r.

W 1846 roku Thomas Fitzpatrick został mianowany Agentem ds. Indian USA w górnym Arkansas i rzece Platte.
Jego wysiłki w celu negocjacji z Północnymi Czejenami, Arapaho i innymi plemionami doprowadziły do wielkiej rady w Fort Laramie w 1851 roku.
Traktaty były negocjowane przez komisję składającą się z Fitzpatricka i Davida Dawsona Mitchella, amerykańskiego Superintendenta ds. Indian, z Indianami z Północnych Wielkich Równin

Aby zmniejszyć liczbę Wojen międzyplemiennych na Wielkich Równinach, które zagrażały także białym emigrantom zdążającym na zachód, urzędnicy rządowi "przydzielili" terytoria każdemu plemieniu i zmusili je do złożenia przysięgi pokojowej.

Ponadto rząd uzyskał pozwolenie na budowę i utrzymanie dróg dla podróżnych i handlarzy z Europy i Ameryki przez tereny zamieszkane przez Indian z Plemion Wielkich Równin, na Szlakach ekspansji osadników na zachód: jak np. Szlak Santa Fe, a także na utrzymanie zakładanych na nich Osadach, placówkach i fortach, które miały ich strzec.

Plemiona otrzymywały rekompensatę w postaci rent pieniężnych i zaopatrzenia za takie naruszanie ich terytoriów.
Traktat z Fort Laramie z 1851 r. potwierdził terytorium Czejenów i Arapaho na Wielkich Równinach między rzeką North Platte, a Arkansas.

Terytorium to obejmowało obecne Kolorado, na wschód od Front Range of the Rockies i na północ od rzeki Arkansas; Wyoming i Nebraskę, na południe od rzeki North Platte; oraz skrajnie zachodni Kansas

Wojownik Alights on the Cloud (Cheyenne), znany również jako Touching Cloud w swojej zbroi. Zginął podczas ataku na obóz myśliwski Pawnee w 1852 r. Wielu Wojowników z Plemienia Kiowa dołączyło do Czejenów w Bitwie Międzyplemiennej. Gałąź z liśćmi nad jego głową wskazuje, że wydarzenie to miało miejsce latem.

Karna wyprawa amerykańska z 1857 r.

Zobacz : Karna wyprawa amerykańska z 1857 r.

Pierwsza walka na moście Platte 1856

Zobacz: Incydent na moście nad rzeką Platte

W kwietniu 1856 roku Incydent na moście nad rzeką Platte (w pobliżu dzisiejszego Casper, Wyoming) doprowadził do zranienia wojownika Czejenów.
Wrócił on do Czejenów na Wielkich Równinach.

Po fałszywym oskarżeniu o kradzież koni przeciwko grupie Czejenów, jeden z Czejenów zostaje zastrzelony, drugi pojmany, a trzeci ranny. Konie, o których mowa, należą w rzeczywistości do Two Tailsa, który później został słynnym Wodzem Little Wolf

Bitwa na Grand Island 1856

Zobacz: Bitwa na Grand Island 1856

Latem 1856 roku Indianie zaatakowali podróżników wzdłuż szlaku emigrantówm zdążających Szlakiem Oregońskim w pobliżu Fort Kearny.
W odwecie kawaleria amerykańska Zaatakowała obóz Czejenów na Wielkiej Wyspie (Grand Island) w Nebrasce.
Zabili dziesięciu wojowników Czejenów i zranili ośmiu lub więcej.

Bitwa pod Ford Laramie 1856

Zobacz: Bitwa pod Ford Laramie 1856

W tym samym 1856 roku nastąpiło pierwsze poważne starcia między białymi a Czejenami w pobliżu Fort Laramie, w Stanie Wyoming. Wojownicy Czejenów napadają i kradną zaopatrzenie dla fortu, ponadto oddziały Czejenów zaatakowały co najmniej trzy grupy osadników emigrantów, zanim powróciły nad Rzekę Republican i ostatecznie starli się z żołnierzami Unii w pobliżu rzeki Republican.
Agent ds. Indian w Fort Laramie negocjował z Czejenami w celu zmniejszenia wrogości.

Bitwa pod Solomon's Fork (1857)

Zobacz: Bitwa pod Solomon's Fork (1857)

Nie bacząc na to Sekretarz Wojny nakazał 1. Pułkowi Kawalerii (1855) przeprowadzenie ekspedycji karnej pod dowództwem  pułkownika Edwina V. Sumnera.

Wyruszył on przeciwko Czejenom wiosną 1857 roku.

Major John Sedgwick poprowadził część ekspedycji w górę Rzeki Arkansas i przez Fountain Creek do Rzeki South Platte.
Dowództwo Sumnera poszło na zachód wzdłuż North Platte do Fort Laramie, a następnie w dół wzdłuż Front Range do South Platte.
Połączone siły 400 żołnierzy ruszyły na wschód przez równiny w poszukiwaniu Czejenów.

Pod wpływem szamana Białego Byka (nazywanego też Lodem) i Szarej Brody (nazywanego też Ciemnym), Czejenowie ruszyli do bitwy wierząc, że silne duchowe lekarstwo zapobiegnie wystrzeleniu broni żołnierzy.
Powiedziano im, że jeśli zanurzą ręce w pobliskim źródle, wystarczy, że je podniosą, aby odeprzeć kule armii. Z podniesionymi rękami Czejenowie otoczyli nacierające wojska, gdy zbliżały się do Rzeki Solomon.
Sumner nakazał szarżę kawalerii, a wojska zaatakowały z wyciągniętymi szablami; Czejenowie uciekli. Mając zmęczone konie po długich marszach, kawaleria nie mogła walczyć z więcej niż kilkoma Czejenami, ponieważ ich konie były wypoczęte.

Była to pierwsza prawdziwa bitwa, którą Czejeni stoczyli z Armią USA.
Straty po obu stronach były nieliczne; JEB Stuart , wówczas młody porucznik, został postrzelony w pierś podczas ataku szablą na czejeńskiego wojownika.

Żołnierze szli dalej, a dwa dni później spalili pospiesznie opuszczony Obóz Czejenów; zniszczyli chaty i zimową dostawę mięsa Bizonów.

Sumner udał się do Bent's New Fort.
Aby ukarać Czejenów, rozdał ich renty Arapaho.

Zamierzał podjąć dalsze działania karne, ale armia kazała mu udać się do Utah z powodu wybuchu konfliktów z mormonami (to byłoby znane jako wojna w Utah ). Czejenowie przenieśli się się poniżej Arkansas do kraju Kiowa i Komanczów.

Jesienią Północni Czejeni powrócili do swojego kraju na północ od Platte.

Gorączka Złota Pike's Peak Gold Rush

Zobacz szerzej: Gorączka złota Pike's Peak Gold Rush (1858)

Począwszy od 1859 roku, wraz z Gorączką złota w Kolorado, europejsko-amerykańscy osadnicy przenieśli się na ziemie zarezerwowane dla Plemienia Czejenów i innych Indian z Wielkich Równin.
Ilość podróżujących znacznie wzrosła wzdłuż Szlaku Emigrant Trail wzdłuż South Platte River, a niektórzy emigranci zatrzymali się tu przed udaniem się do Kalifornii.

Przez kilka lat panował pokój między osadnikami a Indianami. Jedyne konflikty były związane z endemiczną wojną między Czejenami i Arapaho na Wielkich Równinach i Plemieniem Ute w górach.

Negocjacje USA z Wodzem Black Kettle i innymi Wodzami Cheyenne na rzecz pokoju zaowocowały Traktatem z Fort Wise (1861): ustanowiono mały rezerwat dla Cheyenne w południowo-wschodnim Kolorado w zamian za terytorium uzgodnione w Traktacie Fort Laramie z 1851 roku.

Wielu Czejenów nie podpisało traktatu, a oni nadal żyli i polowali na swoich tradycyjnych terenach w Smokey Hill i basenach republikańskich, między Arkansas a South Platte, gdzie było mnóstwo Bizonów.

Tępy nóż (Dull Knife) [Morning Star] ( Cheyenne : Vóóhéhéve lub Lakota (Siuksowie) : Tamílapéšni ), wódz Północnego Cheyenne w Bitwie pod Little Bighorn (1876)

Wojna w Kolorado

Zobacz : Wojnę w Kolorado (1864-1865)

Wiosenne walki z Czejenami 1864 roku

Zobacz: Bitwy Czejenów, Wiosna 1864

Wysiłki zmierzające do zawarcia szerszego pokoju trwały, ale wiosną 1864 r. John Evans , gubernator Terytorium Kolorado, i John Chivington, dowódca Colorado Volunteers, obywatelskiej milicji , rozpoczęli serię ataków na Indian biwakujących lub polujących na równinach.

Zabili każdego Indianina w zasięgu wzroku i rozpoczęli Wojnę w Kolorado (1864-1865).
Wybuchły ogólne działania wojenne i Indianie dokonali wielu nalotów na szlaku wzdłuż South Platte, od którego Denver zależało na zaopatrzenie.
Wojsko zamknęło drogę od 15 sierpnia do 24 września 1864 r.

29 listopada 1864 r. milicja z Kolorado zaatakowała obóz Cheyenne i Arapaho pod dowództwem Wodza Black Kettle , chociaż wywiesiła flagę rozejmu i zasygnalizowała swoją lojalność wobec rządu USA.

Masakra Sand Creek (1864)

Zobacz : Masakra Sand Creek (1864)

Masakra Sand Creek (1864) , jak to stało się znane, spowodowało śmierć między 150 a 200 nieuzbrojonych Cheyenne, głównie kobiet i dzieci.
Ci, którzy przeżyli, uciekli na północny wschód i dołączyli do obozów Czejenów na Smokey Hill i rzekach Republikańskich. Tam wojownicy palili fajkę wojenną, przekazując ją z obozu do obozu wśród Siuksów, Czejenów i Arapaho.

Odwet Indian

W styczniu 1865 Indianie zaplanowali i przeprowadzili atak z około 1000 wojownikami na Camp Rankin, stację kolejową [Fort Rankin (później Fort Sedgwick))] i Bitwę pod Fortem w Julesburgu (1865).
Indianie dokonali licznych najazdów wzdłuż Rzeki Południowej Plate, zarówno na wschód, jak i na zachód od Julesburga, i ponownie najechali fort na początku lutego.

Złapali dużo łupów i zabili wielu europejskich Amerykanów. Większość Indian przeniosła się na północ do Nebraski w drodze do Black Hills (Góry Czarne) i Powder River.

(Patrz: Bitwa pod Julesburgiem (1865), Bitwa pod Mud Springs (1865), Bitwa nad Rush Creek (1865), Wyprawa nad Rzekę Powder (1865), Bitwa pod Platte Bridge (1865) )

Zakończenie walk w Kolorado [Powder River Expedition] (1865)

Główny artykuł: Wyprawa nad Rzekę Powder (1865)

Wódz Black Kettle nadal pragnął pokoju i nie przyłączył się do drugiego najazdu ani do planu udania się na północ do kraju Powder River.
Opuścił duży obóz i wrócił z 80 lożami swoich współplemieńców nad rzekę Arkansas, gdzie zamierzał szukać pokoju z USA.

Wódz Black Kettle, Cheyenne, orędownik pokoju wśród swojego ludu.

Bitwa nad rzeką Washita

Zobacz: Bitwa nad Rzeką Washita 1868

Cztery lata później, 27 listopada 1868 roku, George Armstrong Custer i jego żołnierze zaatakowali oddział Wodza Black Kettle w Bitwie nad Rzeką Washita 1868

Chociaż jego grupa obozowała w określonym rezerwacie, zgodnie z rozkazami rządu, niektórzy z jej członków byli powiązani z najazdami na Kansas przez grupy działające poza Terytorium Indiańskim (Oklahoma).

Custer twierdził, że zabito 103 czejeńskich "wojowników" i nieokreśloną liczbę kobiet i dzieci, podczas gdy różni czejeńscy informatorzy wymienili od 11 do 18 mężczyzn (w większości 10 Cheyenne, 2 Arapaho, 1 meksykański handlarz) oraz od 17 do 25 kobiet i dzieci zabitych w wiosce .

Istnieją sprzeczne twierdzenia, czy oddział był wrogi czy przyjacielski.
Historycy uważają, że Wódz Black Kettle, szef zespołu, nie był częścią partii wojennej, ale partii pokojowej w narodzie Cheyenne.
Ale nie miał absolutnej władzy nad członkami swojego zespołu i europejscy Amerykanie tego nie rozumieli.
Kiedy młodsi członkowie zespołu brali udział w rajdach, Europejscy Amerykanie obwiniali cały zespół za incydenty i ofiary.

Ekspedycja Bighorn

Zobacz: Wyprawa Big Horn (1876)

Ekspedycja Bighorn, była operacją wojskową Armii Stanów Zjednoczonych przeciwko Indianom Lakota (Siuksowie) i Czejenom na Terytorium Wyoming i Terytorium Montany.

Chociaż żołnierze zniszczyli jedną wioskę Północnych Czejenów i Oglala Lakota (Siuksowie) podczas Bitwy nad Powder River (1876) , wyprawa wzmocniła opór Lakotów Sioux i Północnych Czejenów przeciwko próbie zmuszenia ich przez Stany Zjednoczone do sprzedaży Black Hills [Góry Czarne (Czarne Wzgórza)] i zamieszkania w rezerwacie, co zapoczątkowało Wielką Wojna Siuksów [Wojna o Góry Czarne] (1876-1877)

Bitwa pod Little Bighorn

Północni Cheyenne walczyli w bitwie pod Little Bighorn , która miała miejsce 25 czerwca 1876 roku. Cheyenne, wraz z Lakotami (Siuksami), innymi wojownikami Siuksów i małą grupą Arapaho , zabił generała George'a Armstronga Custera i znaczną część jego 7 pułku kawalerii kontyngent żołnierzy.

Historycy szacują, że populacja obozowiska Cheyenne, Lakota (Siuksowie) i Arapaho wzdłuż rzeki Little Bighorn wynosiła około 10 000, co czyni je jednym z największych zgromadzeń rdzennych Amerykanów w Ameryce Północnej w czasach przed rezerwacją.

Wieści o wydarzeniu rozeszły się po Stanach Zjednoczonych i dotarły do Waszyngtonu, kiedy kraj obchodził stulecie. Publiczna reakcja wywołała oburzenie na Czejenów.

Mały Kojot (Mały Wilk) i Gwiazda Poranna (Tępy Nóż) , wodzowie Północnej Cheyenne

Exodus Północnych Czejenów

Główne artykuły: Exodus Północnych Czejenów (1878-1879) i tragedia w Fort Robinson

Po Bitwie pod Little Bighorn (Battle of the Little Bighorn 1876) armia amerykańska nasiliła próby pokonania Czejenów.

W 1879 roku, po Walce z Wodzem Tępym Nożem (Battle of Red Fork) (Dull Knife Fight) , kiedy Szalony Koń (Crazy Horse) poddał się w Fort Robinson , kilku czejeńskich wodzów i ich ludzie również się poddali.
Były to Dull Knife (Wódz Tępy Nóż) , Standing Elk i Wild Hog z około 130 Cheyenne.

Później w tym samym roku Two Moons poddał się w Fort Keogh z 300 Cheyenne.

Cheyenne chciał i spodziewał się mieszkać w rezerwacie z Siuksami zgodnie z traktatem z Fort Laramie z 29 kwietnia 1868 , który podpisali zarówno Dull Knife, jak i Czejeński Wódz Little Wolf.

W ramach zwiększenia liczebności wojsk USA po bitwie pod Little Bighorn, armia przeniosła pułkownika Ranalda S. Mackenziego i jego Czwartą Kawalerię do Departamentu Platte. Stacjonując początkowo w Camp Robinson , tworzyli rdzeń wyprawy Powder River.

Wyruszył w październiku 1876, aby zlokalizować północne wioski Czejenów. 25 listopada 1876 r. jego kolumna odkryła i pokonała wioskę Północne Cheyenne w walce z tępym nożem na terytorium Wyoming. Po tym, jak żołnierze zniszczyli loże i zapasy oraz skonfiskowali konie, Północni Czejeni szybko się poddali. Mieli nadzieję, że pozostaną z Siuksami na północy, ale Stany Zjednoczone zmusiły ich do zlokalizowania wraz z Południowymi Czejenami ich rezerwatu na Terytorium Indiańskim. Po trudnej radzie Północni Czejeni w końcu zgodzili się udać na południe.

Kiedy Północni Czejeni przybyli na terytorium Indii, warunki były bardzo trudne: racje żywnościowe były niewystarczające, w pobliżu rezerwatu nie było Bizonów, a według kilku źródeł wśród ludzi panowała malaria . 9 września 1878 r. część Północnej Cheyenne, dowodzona przez Little Wolfa i Dull Knife, rozpoczęła wędrówkę z powrotem na północ . Po dotarciu do obszaru północnego rozdzieliły się na dwa pasma. Kierowani przez Dull Knife (głównie kobiety, dzieci i starsi) poddali się i zostali zabrani do Fort Robinson, gdzie późniejsze wydarzenia stały się znane jako Tragedia w Fort Robinson (1878) .

Grupie Dull Knife najpierw zaoferowano jedzenie i drewno na opał, a następnie, po półtora tygodnia, kazano im wrócić na terytorium Indii.
Kiedy odmówili, zostali zamknięci w drewnianych barakach bez jedzenia, wody i drewna na opał na cztery dni. Większość z nich uciekła w temperaturze około czterdziestu stopni poniżej zera 9 stycznia 1879 r., ale wszyscy zostali schwytani lub zabici.
Ostatecznie Stany Zjednoczone zmusiły Północnych Czejenów do rezerwatu w południowej Montanie.

Więźniowie Cheyenne w Kansas uczestniczący w ucieczce na północ. Od lewej do prawej: Splątane włosy, Dziki wieprz, Silna lewa ręka, George Reynolds (tłumacz), Stary Wrona, Hałaśliwy Wędrowiec, Jeżozwierz i Kowal. Wszyscy więźniowie zostali zwolnieni z zarzutów.

Rezerwat Indian Północnych Cheyenne

Główny artykuł: Rezerwat Indian Czejenów Północnych

Północne plemię Cheyenne z flagi rezerwatu Indian Północnych Cheyenne

Cheyenne, który podróżował do Fort Keogh (dzisiejsze Miles City, Montana ), w tym Little Wolf, osiedlił się w pobliżu fortu. Wielu Czejenów pracowało w armii jako zwiadowcy. Zwiadowcy Czejenów odegrali kluczową rolę w pomocy armii w odnalezieniu wodza Josepha i jego bandy Nez Percé w północnej Montanie. Fort Keogh stał się miejscem postoju i spotkań dla Północnych Czejenów. Wiele rodzin zaczęło migrować na południe do obszaru zlewni rzeki Tongue , gdzie założyły domy.

White Buffalo, wódz Północnych Czejenów, który otrzymał stopień sierżanta w armii Stanów Zjednoczonych.

Stany Zjednoczone ustanowiły Rezerwat Indian Tongue River, obecnie nazywany Rezerwatem Indian Północnej Cheyenne , o powierzchni 371 200 akrów (1 502 km 2 ) na mocy zarządzenia prezydenta Chestera A. Arthura z 16 listopada 1884 roku. Język rzeki. Zachodnią granicę stanowi rezerwat Indian Crow (Absaroka) . 19 marca 1900 r. prezydent William McKinley rozszerzył rezerwat na zachodni brzeg rzeki Tongue, zajmując łącznie 444 157 akrów (1797 km 2 ). Ci, którzy osiedlili się na wschód od rzeki Tongue, zostali przeniesieni na zachód od rzeki.

Północni Czejeni, którzy dzielili ziemię Lakota (Siuksów) w rezerwacie Indian Pine Ridge, mogli wreszcie powrócić do rzeki Tongue we własnym rezerwacie. Wraz z Lakotami (Siuksami) i Apaczami, Czejeni byli ostatnimi narodami, które zostały ujarzmione i umieszczone w rezerwatach.
( Plemię Seminole z Florydy nigdy nie zawarło traktatu z rządem USA.)

Północni Czejeni otrzymali prawo do pozostania na północy, w pobliżu Gór Czarnych (Czarne Wzgórza) , ziemi, którą uważają za świętą. Czejenom udało się również zachować swoją kulturę, religię i język. Dziś Naród Północnych Czejenów jest jednym z niewielu narodów amerykańskich Indian, które mają kontrolę nad większością swojej bazy lądowej, obecnie 98%.

Mapa rezerwatów indyjskich w stanie Montana, w tym rezerwat Northern Cheyenne.

Kultura

W ciągu ostatnich 400 lat Czejeni zmienili swój styl życia. W XVI wieku mieszkali w okolicach Wielkich Jezior . Uprawiali kukurydzę, dynię i fasolę oraz zbierali dziki ryż, podobnie jak inne rdzenne ludy północno-wschodnich lasów . Wyemigrowali na zachód w XVIII wieku i polowali na żubry na Wielkich Równinach. W połowie XIX wieku Stany Zjednoczone zmusiły ich do rezerwacji .

Tradycyjny system rządów Czejenów jest systemem politycznie zunifikowanym. Centralnym, tradycyjnym systemem rządów Czejenów jest Strażnik Strzał, po którym następuje Rada Czterdziestu Czterech. Na początku historii Czejenów, trzy spokrewnione plemiona, znane jako Heviqsnipahis , Só'taeo'o i Masikota , zjednoczyły się, tworząc Tsé-tsehéstâhese lub " Lud o podobnym sercu ", znany dziś jako "Cheyenne". Zjednoczone plemię podzieliło się następnie na dziesięć głównych grup:

• Heviksnipahis ( Ivistsinihpah )
• Hévhaitanio ( Heévâhetaneo'o )
• Masikota
• Omísis ( Ôhméseheseo'o , właściwa Notameohmésehese)
• Só'taeo'o ( Suhtai lub Sutaio , północna i południowa)
• Wotápio
• Oivimána ( Oévemana , północna i południowa)
• Hisíometanio ( Hesé'omeetaneo'o lub Issiometaniu )
• Ohktounna ( Oqtóguna )
• Hónowa ( Háovôhnóva )

Każdy z dziesięciu zespołów miał czterech siedzących naczelnych delegatów; pozostali czterej szefowie byli głównymi doradcami pozostałych delegatów. Mniejsze zespoły lub podgrupy nie miały prawa wysyłać delegatów do rady. System ten regulował również czejeńskie stowarzyszenia wojskowe, które rozwinęły się w celu planowania działań wojennych, egzekwowania zasad i przeprowadzania ceremonii.

Antropolodzy debatują o organizacji społecznej czejenów. Na równinach wydaje się, że mieli system pokrewieństwa dwustronnego. Jednak niektórzy antropolodzy donieśli, że Czejenów miał matrylinearny system prążków. Badania nad tym, czy, a jeśli tak, to w jakim stopniu Czejeni rozwinęli matrylinearny system klanowy, trwają nadal.

Sceny zalotów Cheyenne, Big Back, przed 1882 r.

Tradycyjna kultura równin Czejenów

Podczas gdy brali udział w koczowniczej kulturze koni na równinach, mężczyźni polowali na inne plemiona, a czasem walczyli z nimi i najeżdżali je . Kobiety garbowały i ubierały skóry na odzież, schronienie i inne zastosowania. Zbierali też korzenie, jagody i inne pożyteczne rośliny. Z produktów łowiectwa i zbieractwa kobiety robiły też loże, ubrania i inne wyposażenie. Ich życie było aktywne i wymagające fizycznie. [49] Pasmo Cheyenne obejmowało najpierw obszar w okolicach Gór Czarnych (Czarne Wzgórza) , ale później wszystkie Wielkie Równiny od Dakoty do rzeki Arkansas.

Cheyenne taniec słońca gromadzenie, c. 1909.
(Kliknij aby powiększyć)

Wzorce do nasladowania

Czejenna kobieta ma wyższy status, jeśli należy do dużej rodziny o wybitnych przodkach. Ponadto, jeśli jest przyjazna i zgodna ze swoimi krewnymi i nie ma w dalszej rodzinie członków, którzy są alkoholikami lub w inny sposób nie cieszą się złą reputacją. Od wszystkich czejeńskich kobiet oczekuje się, że będą pracowite, czyste, skromne, wyszkolone w tradycyjnym rzemiośle, znające się na kulturze i historii Czejenów oraz płynnie posługujące się językiem czejeńskim. Oczekuje się, że plemienne księżniczki powwow będą miały te cechy.

Etnobotanika

Napar z liści i kwiatów pyłowych z wrotyczu służy do zawrotów głowy i osłabienie. [51] Dają koniom suszone liście Sagittaria cuneata na problemy z oddawaniem moczu i na ból jamy ustnej.

Zobacz także

Hiszpańscy Eksploratorzy Ameryki Północnej