Bitwa w Kanionie Palo Duro 1874

* * *

Data: 9-14 września 1874
Lokalizacja: Południowe Wielkie Równiny, Upper Washita, Teksas
Strony wojujące: USA przeciw Komancze, Kiowa, Czejenowie

Liderzy Indian:
Poor Buffalo
Guipago (Lone Wolf, Samotny Wilk)

Sojusznicy USA: Plemię Tonkawa

Bitwa pod Palo Duro Canyon
była konfrontacją militarną i znaczącym zwycięstwem Stanów Zjednoczonych podczas Wojny o Rzekę Czerwoną (1874-1875)

Bitwa miała miejsce 28 września 1874 roku, kiedy kilka kompanii armii amerykańskiej pod dowództwem Ranalda S. Mackenzie zaatakowało duży obóz Indian Wielkich Równin w Palo Duro Canyon w Teksasie Panhandle

Kanion Palo Duro

Tło

Późnym latem 1874 roku wojownicy Quahada Komanczowie, Południowi Czejenowie, Arapaho i Kiowa dowodzeni przez Guipago (Lone Wolf, Samotnego Wilka) opuścili przydzielone im rezerwaty i szukali schronienia w Palo Duro Canyon w Texas Panhandle.
Tam gromadzili żywność i zapasy na zimę.

Pułkownik Ranald S. Mackenzie, dowodzący 4. Pułkiem Kawalerii USA, opuścił Fort Clark w Teksasie 15 sierpnia, dotarł do Fort Concho 21. i do ujścia Blanco Canyon 23. z ośmioma kompaniami plus trzema z 10. pułku piechoty i jedną z 11. Pułku piechoty
Rozkazy Mackenziego od generała Christophera C. Augura stwierdzały, że "ma on swobodę podążania za Indianami, dokądkolwiek się udadzą, nawet do Agencji

Mackenzie utworzył trzy kolumny, pierwsza kolumna składała się z ośmiu kompanii 4. kawalerii i dwóch kompanii piechoty, druga kolumna pod dowództwem ppłk. George P. Buella składała się z pięciu kompanii 9. Pułku Kawalerii, jednej z 10. Pułku Kawalerii i dwóch kompanii piechoty, a trzecia kolumna pod dowództwem ppłk. Johna W. Davidsona składała się z ośmiu kompanii 10. kawalerii i dwóch kompanii piechoty.
Pierwsza kolumna ruszyła na północ wzdłuż krawędzi Staked Plains, druga posunęła się w górę Red River, a trzecia wymaszerowała z Fort Sill.

25 września Indianie zaczęli gromadzić się wokół wojsk Mackenziego, tak że w nocy z 26 na 27 września zostali zaatakowani w pobliżu Kanionu Tule i kanionu Boehma, co spowodowało śmierć 15 wojowników, w tym wodza Kiowa, Woman Heart.

Na początku września Zwiadowcy Tonkawa i Czarni Seminole Scouts przed 4. Kawalerią zostali zaatakowani przez Komanczów w pobliżu Staked Plains i uciekli z życiem.
Zwiadowcy przekazali i zaalarmowali Mackenzie o pozycji Komanczów.

Bitwa

Wczesnym rankiem 28 września dwóch zwiadowców Mackenziego z Plemienia Tonkawy znalazło "świeży trop", a Mackenzie wznowił marsz, docierając o świcie do "szerokiej i ziejącej przepaści", skąd mogli zobaczyć indiańskie chaty.
Jazda Mackenziego zeskoczyła z koni i poprowadziła je gęsiego wzdłuż wąskiej, zygzakowatej ścieżki.

Mackenzie najpierw uderzył w obóz Plemienia Kiowa, Wodza Guipago (Lone Wolf, Samotny Wilk) i rozgromił go.
Wodzowie Poor Buffalo i Lone Wolf oraz Indianie zdołali uciec, zostawiając swój dobytek i konie, i wspinając się po obu stronach kanionu. Indiańscy wojownicy zaczęli strzelać do żołnierzy z wysokości 800-1000 stóp, co sprawiło, że "było tak gorąco", że ktoś krzyknął: "Jak się stąd wydostaniemy", na co Mackenzie odparł: "Przyprowadziłem was, wyprowadzę was".

Część oddziału rozpoczęła odwrót po "stromych klifach", z których zeszli, podczas gdy inni rozbierali namioty, rąbali pale namiotów i palili cały dobytek Indian w wielkich ogniskach. Do godziny 16:00 schwytano prawie 2000 koni i przeniesiono je z kanionu wraz z pozostałymi wojskami.
Wojska Mackenziego powróciły do obozu zaopatrzeniowego w kanionie Tule rano 29.

Wyniki

Utrata obozu Palo Duro oznaczała utratę bezpiecznego schronienia Indian i wszystkich ich zimowych zapasów. Niektóre konie uciekły z Indianami na równiny, ale Mackenzie'emu udało się schwytać 1500-2000 kucyków, które zabił, aby zapobiec ich wpadnięciu w ręce Indian.

Straty w bitwie były niewielkie, ponieważ była to całkowita klęska, ale bez wystarczającej liczby wierzchowców i zapasów plemiona nie były w stanie przetrwać zimy i wielu powróciło do rezerwatu Fort Sill w listopadzie 1874 r.; Kiowa Lone Wolfa nie wrócili aż do lutego 1875 r.
Bitwa ta oznaczała ostatnie duże starcie Wojny o Rzekę Czerwoną (1874-1875) i była jedną z ostatnich bitew Wojen teksańsko-indiańskich (1836-1877).

Pułkownik RS Mackenzie polecił siedmiu żołnierzy z 4. pułku kawalerii USA i Adama Payne'a z Black Seminole Scouts do Medalu Honoru.