Historyczne podziały polityczne i dialektalne Arapaho i grupy

Pod koniec XVIII wieku cztery dywizje na południe od Haa'ninin ("Ludzie Białej Gliny" lub "Ludzie Wapna") lub Gros Ventre (Atsina) połączyły się w Arapaho. Tylko Arapaho i Gros Ventre (Atsina) identyfikowali się jako odrębne narody plemienne.

Język

Językiem Arapaho mówi się obecnie w dwóch różnych dialektach i uważa się go za członka rodziny języków algonkińskich. Liczba osób płynnie mówiących w języku Arapaho Północnym maleje do 250, większość mieszka w rezerwacie Wind River w Wyoming, podczas gdy liczba osób mówiących w języku Arapaho Południowym jest jeszcze mniejsza, a mówi nim tylko garstka osób, wszystkie w podeszłym wieku.

Według badania języka Arapaho przeprowadzonego przez Cowell & Moss w 2008 r., Północni Arapaho dołożyli wszelkich starań, aby utrzymać język poprzez utworzenie Komisji Języka i Kultury. Poprzez produkcję materiałów audiowizualnych, zapewnili młodszym pokoleniom sposoby nauki języka. Dołożyli starań, aby ten wysiłek uzupełnić programem immersji przedszkolnej, który jest oferowany przez całą szkołę podstawową. Jednak liczba uczniów, którzy podejmują ten przedmiot, jest chwiejna, a ci, którzy się uczą, zazwyczaj zachowują tylko część zapamiętanego słownictwa. Istnieje szerokie zainteresowanie utrzymaniem języka przy życiu dla Północnych Arapaho, a ich nastawienie pozostaje pozytywne w ich staraniach o utrwalenie nauki Arapaho w szkołach oraz wśród ich dzieci i młodzieży. Jednak takiemu nastawieniu często przeciwdziała brak prawdziwego zaangażowania i chęci rzeczywistej nauki i płynnego posługiwania się nim, co jest podkreślone przez niezrozumienie jego głębokich korzeni i celu.

W przypadku Arapaho Południowych język ten nie jest tak ceniony, jak w rezerwacie Wind River. Większość straciła zainteresowanie nauką lub utrzymywaniem go, a do niedawna nie podejmowano żadnych lub prawie żadnych wysiłków, aby zachować ich dialekt. Niewielka liczba osób rozpoczęła kursy online prowadzone za pośrednictwem wideo, aby ożywić chęć nauki, a popularność wzrosła w ciągu ostatnich kilku lat.

Dystrybucja języków algonkińskich przed kontaktem z europejczykami

Historia

Wczesna historia

Zobacz także: Gros Ventre

Około 3000 lat temu przodkowie mówiący językiem Arapaho (Heeteinono'eino) żyli w zachodnim regionie Wielkich Jezior wzdłuż Doliny Rzeki Czerwonej, na terenie dzisiejszej Manitoby w Kanadzie i Minnesoty w Stanach Zjednoczonych. Tam Arapaho byli ludem rolniczym, który uprawiał rośliny, w tym kukurydzę

Po kolonizacji wschodniej Kanady przez Europejczyków, wraz z wczesnymi Cheyenne [Czejenami] (Hitesiino'), Arapaho zostali zmuszeni do migracji na zachód na wschodnie Wielkie Równiny przez Odżibwejów (Chippewa). Byli liczni i potężni, ponieważ zdobyli broń od swoich francuskich sojuszników handlowych.

Ekspansja na równinach

Po osiedleniu się, Arapaho zaczęli ekspansję na równiny poprzez handel, wojny i sojusze z innymi plemionami równin. Około 1811 roku Arapaho zawarli sojusz z Czejenami (Hítesííno' - "pokryty bliznami"). Ich silny sojusz z Czejenami pozwolił Arapaho znacznie rozszerzyć ich terytorium łowieckie. Do 1826 roku Lakota, Dakota, Czejenowie i Arapaho wypchnęli Kiowa (Niiciiheihiinenno'; plemię Kiowa: Niiciiheihiiteen) i najeżdżających Komanczów na południe. Konflikt ze sprzymierzonymi Komanczami i Kiowami zakończył się w 1840 roku, kiedy dwa duże plemiona zawarły pokój z Arapaho i Południowymi Czejenami i stały się ich sojusznikami.

Wrogowie i kultura wojownika

Masakra w Sand Creek

Artykuł główny: Masakra w Sand Creek (1864)

Rysunek Ledgera przedstawiający scenę masakry autorstwa naocznego świadka i artysty z plemienia Czejenów Howling Wolf

Wydarzenia prowadzące do masakry w Sand Creek

Kilka potyczek wywołało nienawiść białych osadników zamieszkujących ten obszar i pozostawiło plemiona Arapaho i Czejenów w ciągłym strachu przed atakami ze strony amerykańskich wojsk. Na przykład 12 kwietnia 1864 roku pewien farmer przyprowadził wojsko, aby zaatakować grupę 15 wojowników, którzy poprosili o nagrodę za przyprowadzenie mu z powrotem mułów. Wojownicy działali w samoobronie i zmusili wojsko do ucieczki.

Wiadomość dotarła do pułkownika Johna Chivingtona, który powiedział mu, że Indianie strzelali pierwsi. Słyszał również, że rządowi skradziono 175 głów bydła. Chivington "rozkazał wojsku znaleźć i 'ukarać' 'Indian'". Żołnierze palili wioski i próbowali zabić Indian, a przemoc eskalowała na kilka miesięcy przed Masakrą w Sand Creek (1864)

W celu zaprowadzenia pokoju John Evans próbował zaoferować schronienie i ochronę "przyjaznym" Indianom. Jednak wysiłki te zostały zdeptane przez wyprawę wojskową generała Curtisa przeciwko plemionom między rzekami Platte i Arkansas. W tym momencie zarówno plemiona Arapaho, jak i Czejenów myślały, że wybuchnie przeciwko nim totalna wojna na wyniszczenie, więc szybko uciekły, a Curtis i jego ludzie nigdy ich nie spotkali.

Masakra w Sand Creek

W listopadzie 1864 roku milicja Kolorado pod dowództwem pułkownika Johna Chivingtona dokonała masakry w małej wiosce Cheyenne i Arapaho podczas Masakry w Sand Creek (1864)

Według historycznej narracji o tym wydarzeniu zatytułowanej "Chief Left Hand" autorstwa Margaret Coel, do ataku milicji Kolorado na wioskę doprowadziło kilka wydarzeń. Gubernator Evans pragnął zachować tytuł do bogatego w zasoby obszaru Denver-Boulder. Urzędnicy powiernictwa rządowego unikali Wodza Left Hand (Chief_Niwot), utalentowanego językowo wodza południowych Arapaho, podczas wykonywania traktatu, który przenosił tytuł tego obszaru z Indian Trust. Lokalna kawaleria była rozciągnięta przez wymagania wojny secesyjnej, podczas gdy wojownicy indiańscy, działając niezależnie od wodza Left Hand, napadali na ich linie zaopatrzeniowe. Grupa starszych plemion Arapaho i Czejenów wraz z kobietami i dziećmi nie otrzymała od kawalerii dostępu do tradycyjnych zimowisk w Boulder. Nakazano im udać się do Fortu Lyon, aby tam zdobyć pożywienie i ochronę, w przeciwnym razie zostaną uznani za wrogów.

Po przybyciu do Lyonu, wódz Left Hand i jego zwolennicy zostali oskarżeni o przemoc przez pułkownika Chivingtona. Wódz Left Hand i jego ludzie otrzymali wiadomość, że tylko ci Indianie, którzy zgłoszą się do Fortu Lyon, będą uważani za pokojowych, a wszyscy inni zostaną uznani za wrogich i rozkażą ich zabić. Zdezorientowani wódz Left Hand i jego zwolennicy odwrócili się i przeszli bezpieczną odległość od fortu do obozu. Zdrajca dał pułkownikowi Chivingtonowi wskazówki, jak dotrzeć do obozu. On i jego batalion tropili i zaatakowali obóz wczesnym rankiem następnego dnia. Zamiast bohaterskich, wysiłki pułkownika Chivingtona uznano za rażące upokorzenie dla kawalerii, ponieważ atakował pokojowych starszych, kobiety i dzieci.
W wyniku jego wysiłków wojennych, zamiast otrzymać awans, do którego aspirował, został zwolniony ze swoich obowiązków.

14 października 1865 roku, prawie rok po masakrze w Sand Creek, Arapaho i Czejenowie podpisali nowy traktat z rządem USA. Traktat dotyczył przyszłości konfliktu między dwoma plemionami a rządem USA, określał nowe granice, zmuszał plemię do zrzeczenia się roszczeń do innych ziem, wśród wielu innych żądań. Traktat, obejmujący dziewięć artykułów, został ratyfikowany 22 maja 1866 roku, a następnie ogłoszony 2 lutego 1867 roku.

Eugene Ridgely, artysta z plemienia Cheyenne-Northern Arapaho, jest uznawany za tego, który ujawnił fakt, że Arapaho byli wśród ofiar masakry. Jego dzieci, Gail Ridgely, Benjamin Ridgley i Eugene "Snowball" Ridgely, odegrali kluczową rolę w uznaniu miejsca masakry za Narodowe Miejsce Historyczne. W 1999 roku Benjamin i Gail Ridgley zorganizowali grupę biegaczy z plemienia Northern Arapaho, którzy pobiegli z Limon w Kolorado do Ethete w Wyoming , ku pamięci ich przodków, którzy zostali zmuszeni do ucieczki, ratując życie, po tym, jak zostali zaatakowani i ścigani przez pułkownika Chivingtona i jego batalion. Ich wysiłki zostaną rozpoznane i upamiętnione przez znaki "Sand Creek Massacre", które pojawiają się wzdłuż dróg z Limon do Casper w Wyoming , a następnie do Ethete.

Wydarzenia w Sand Creek wywołały oburzenie wśród Arapaho i Czejenów, co zaowocowało trzema dekadami wojny między nimi a Stanami Zjednoczonymi. Większość działań wojennych miała miejsce w Kolorado, co doprowadziło do tego, że wiele wydarzeń zostało nazwanych częścią tzw. Wojny Kolorado . Bitwy i działania wojenne w innych miejscach na południowych równinach, takich jak Kansas i Teksas, są często zaliczane do " Wojen Komanczów ". Podczas wojen sojusznicy Arapaho i Czejenów - Kiowa, Komancze i Apacze Równinni - brali udział w niektórych bitwach u ich boku. Lakota z północy zeszli do północnego Kolorado, aby pomóc tam Arapaho i Czejenom. Bitwa pod Julesburgiem była wynikiem sił około 1000 sprzymierzonych północnych Arapaho, Czejenów (głównie ze stowarzyszenia wojowników Dog Soldiers ) i Lakotów z podplemion Brulé i Oglala. Celem nalotu była odwet za wydarzenia z masakry w Sand Creek kilka miesięcy wcześniej. Sprzymierzone siły indiańskie zaatakowały osadników i siły armii USA wokół doliny rzeki South Platte w pobliżu Julesburga w Kolorado . Bitwa była zdecydowanym zwycięstwem Indian, w wyniku którego zginęło 14 żołnierzy i czterech cywilów, a prawdopodobnie nie było ofiar wśród Indian. Siły około 3000 południowych Arapaho, północnych Czejenów i Lakotów zaatakowały żołnierzy i cywilów przy moście nad rzeką North Platte , znanym jako Bitwa pod Platte Bridge . Bitwa była kolejnym zwycięstwem Indian, w której zginęło 29 żołnierzy, a co najmniej ośmiu Indian poniosło straty. Arapaho, Czejeni, Komancze, Kiowa i Apacze równinni szukający pokoju otrzymali propozycję podpisania Traktatu Medicine Lodge w październiku 1867 roku. Traktat przyznał południowym Arapaho rezerwat z południowymi Czejenami między rzekami Arkansas i Cimarron na Terytorium Indiańskim (obecnie Oklahoma).

Wśród tych, którzy podpisali traktat, był wódz Little Raven . Ci, którzy nie podpisali traktatu, zostali nazwani "wrogimi" i byli nieustannie ścigani przez armię amerykańską i ich indiańskich zwiadowców. Ostatnią dużą bitwą między Arapaho a USA na południowych równinach była bitwa pod Summit Springs w najbardziej wysuniętym na północ Kolorado. W bitwie wzięło udział około 450 wojowników Arapaho, Czejenów i Lakotów oraz 244 żołnierzy USA i około 50 zwiadowców Pawnee pod dowództwem Franka Northa

Wyprawa była niejednoznaczna, żadna ze stron nie odniosła ostatecznego zwycięstwa. Sprzymierzone siły indiańskie w większości unikały żołnierzy, z wyjątkiem napadów na ich zapasy, które pozostawiły większość żołnierzy rozpaczliwie niedostatecznie wyposażonych. Najważniejszą bitwą była bitwa nad rzeką Tongue , w której generał brygady Patrick Edward Connor nakazał Frankowi Northowi i jego zwiadowcom Pawnee znalezienie obozu Indian Arapaho pod dowództwem wodza Black Bear . Po zlokalizowaniu Connor wysłał 200 żołnierzy z dwiema haubicami i 40 Omaha i Winnebago oraz 30 zwiadowców Pawnee i tej nocy wyruszył w stronę wioski. Indiańscy wojownicy działający jako zwiadowcy armii USA pochodzili z plemion Pawnee , Omaha i Winnebago , którzy byli tradycyjnymi wrogami Arapaho i ich sojuszników Czejenów i Lakotów. Pod wodzą górala Jima Bridgera zaatakowali obóz.

Wojna Czerwonej Chmury była wojną toczoną między żołnierzami Stanów Zjednoczonych a sprzymierzonymi Lakotami , Północnymi Czejenami i Północnymi Arapaho w latach 1866-1868. Wojna została nazwana na cześć wybitnego wodza Oglala Lakotów , Czerwonej Chmury , który poprowadził wielu zwolenników do bitwy z najeźdźcami. Wojna była odpowiedzią na dużą liczbę górników i osadników przechodzących przez Szlak Bozemana , który był najszybszym i najłatwiejszym szlakiem z Fort Laramie do pól złota w Montanie. Szlak Bozemana przebiegał przez Powder River Country , który znajdował się w pobliżu centrum terytorium Arapaho, Czejenów, Lakotów i Dakotów w Wyoming i południowej Montanie. Duża liczba górników i osadników bezpośrednio konkurowała z Indianami o zasoby, takie jak żywność wzdłuż szlaku.

Najważniejszą bitwą podczas wojny Czerwonej Chmury była Walka Fettermana (1866), znana również jako Bitwa Setki w ręku sił indiańskich stoczona 21 grudnia 1866 roku. W bitwie brał udział kapitan William J. Fetterman, który poprowadził siły 79 żołnierzy i dwóch cywilów po grupie 10 indiańskich wabików planujących zwabić siły Fettermana w zasadzkę. 10 wabików składało się z dwóch Arapaho, dwóch Czejenów i sześciu Lakotów. Fetterman był dobrze znany ze swojej chełpliwej natury i braku doświadczenia w walce z indiańskimi wojownikami i pomimo rozkazów, aby nie ścigać wabików, zrobił to i tak. Jim Bridger , słynny Człowiek Gór i przewodnik żołnierzy stacjonujących w Forcie Laramie, skomentował, że żołnierze "nic nie wiedzą o walce z Indianami".

Chief Black Coal, jeden z najbardziej wpływowych wodzów Arapaho swoich czasów. Chief Black Coal był w stanie w dużej mierze utrzymać Arapaho w pokoju ze Stanami Zjednoczonymi i z dala od Wielkiej Wojny Siouxów z 1876 r.

Wielka Wojna Siouxów z lat 1876-77, znana również jako Wojna Black Hills lub Wielka Wojna Czejenów, była poważnym konfliktem, który toczył się między sojuszem Lakotów Siouxów, Czejenów i Arapaho a armią USA. Wojna rozpoczęła się po tym, jak górnicy i osadnicy przybyli na teren Black Hills i znaleźli złoto, co spowodowało wzrost liczby osób niebędących Indianami, które nielegalnie wkraczały na wyznaczone ziemie indiańskie. Duża część terytorium Czejenów i Arapaho oraz większość terytorium Siouxów, znana jako Rezerwat Wielkiego Sioux, została prawnie zagwarantowana plemionom na mocy Traktatu z Fort Laramie po tym, jak pokonali USA podczas Wojny Czerwonej Chmury w 1868 roku. ^[ 34 ] Szczególnie Black Hills są uważane za święte dla ludów Lakotów i Dakotów, a obecność osadników nielegalnie zajmujących ten obszar wywołała wielkie niepokoje wśród plemion. Zamiast wysiedlić osadników, armia amerykańska złamała traktat i najechała terytorium Siuksów, Czejenów i Arapaho, aby chronić amerykańskich osadników, a sprzymierzone plemiona umieściła w mniejszych rezerwatach lub je wymordowała.

Po wojnie Red Cloud wielu północnych Arapaho przeniosło się do Agencji Red Cloud na terytorium Dakoty i żyło wśród Lakotów, a także wielu Czejenów. Jednym z najbardziej wpływowych i szanowanych wodzów Arapaho mieszkających w Agencji był wódz Black Coal (Północni Arapaho) , który zyskał sławę jako wojownik i przywódca walczący z białymi osadnikami w kraju Powder River. Inni ważni wodzowie Arapaho mieszkający w tym rejonie to Medicine Man, wódz Black Bear , Sorrel Horse, Little Shield, Sharp Nose, Little Wolf, Plenty Bear i Friday . Wódz Arapaho Friday był ceniony za swoją inteligencję i pełnił funkcję tłumacza między plemieniem a Amerykanami. ^[ 35 ] Black Coal gwarantował Amerykanom, że on i jego ludzie pozostaną pokojowi w napiętych czasach, gdy osadnicy nielegalnie wkraczali na ziemie Indian w nadziei na zabezpieczenie własnego uznanego terytorium w Wyoming. Wielu wojowników i rodzin, które nie zgadzały się z ideałami Czarnego Węgla, dryfowało na południe, by dołączyć do południowej dywizji Arapaho. Wielu Arapaho, szczególnie tych z grupy Chief Medicine Man, nie chciało mieszkać wśród Siouxów "z obawy przed wymieszaniem się z innymi plemionami". ^[ 36 ] Ich pokojowe stanowisko i chęć pomocy amerykańskim żołnierzom nadwyrężyły niegdyś silne relacje między nimi a Lakotami i Czejenami, którzy przyjęli agresywną postawę i uciekli z rezerwatu. Postawy wobec Arapaho ze strony "wrogich" Lakotów i Czejenów były podobne do postaw, jakie mieli wobec członków własnych plemion, które przyjęły podobne pokojowe postawy i pozostały "Indianami rezerwatu". Pomimo niechęci do podjęcia wojennej ścieżki, Arapaho nie chcieli oddać swojego terytorium, szczególnie obszaru Black Hills, z którym mają silne duchowe przywiązanie podobne do Lakotów. ^[ 37 ]

Przybyliście tutaj, aby porozmawiać z nami o Black Hills i bez omawiania niczego, co mówimy, i bez zmieniania niczego, co mówimy, chcemy powiedzieć Wielkiemu Ojcu [Prezydentowi Stanów Zjednoczonych], kiedy wrócicie, że to jest kraj, w którym zostaliśmy wychowani, a także został nam dany traktatem przez Wielkiego Ojca. A ja jestem tutaj, aby zająć się krajem, a zatem nie tylko Indianie Dakota [Sioux], ale mój lud ma interes w Black Hills, o którym przyszliśmy dzisiaj mówić.

-? Czarny węgiel ^[ 38 ]

W tym czasie wielkich niepokojów, plemię straciło na przywództwie, a wielu wodzów miało niewielki wpływ na swoje grupy. Aby odzyskać siły jako przywódcy i kontynuować negocjacje dotyczące ziemi w Wyoming, wielu wodzów i ich wojowników zaciągnęło się jako zwiadowcy armii Stanów Zjednoczonych i prowadziło kampanie przeciwko swoim sojusznikom. Wódz Sharp Nose, który był uważany za wpływowego i równego Black Coalowi, był znany jako "inspiracja pola bitwy... Traktował ludzi z rzadkim osądem i chłodem, i był tak skromny, jak odważny". ^[ 39 ] Pomimo ich ogólnej postawy jako sojuszników Amerykanów, garstka wojowników Arapaho walczyła przeciwko Stanom Zjednoczonym w kluczowych bitwach podczas wojny.

Podobnie jak w poprzednich wojnach, USA rekrutowało wojowników indiańskich z plemion, które były wrogami w sojuszu Arapaho-Cheyenne-Lakota-Dakota, aby działali jako indiańscy zwiadowcy, w szczególności z Crow , Arikara i Shoshone . W przeciwieństwie do poprzednich konfliktów z udziałem sojuszu Lakota-Dakota-Cheyenne-Arapaho i Stanów Zjednoczonych, Wielka Wojna z Siouxami zakończyła się zwycięstwem Stanów Zjednoczonych. Stada bizonów, które były centrum życia Indian, były znacznie mniejsze ze względu na wspierane przez rząd masowe rzezie w celu zapobiegania kolizjom z kolejami, konfliktom z bydłem ranczerskim i zmuszaniu koczowniczych Indian z równin do przyjęcia życia w rezerwacie, żyjących z rządowych jałmużn. Zmniejszone zasoby i głód były głównymi przyczynami poddania się poszczególnych grup indiańskich i zakończenia Wielkiej Wojny z Siouxami.