Wikipedia
| Geografia Indian USA | Plemiona
Indian USA |
Historia Indian USA | Kultura i
religia Indian |
Wojny
Indian |
Indiańskie
Wojny
| Lista wojen w Ameryce Płn. (USA, Kanada,
Meksyk) | Lista
masakr Indian w Ameryce Płn. | Masakry
dokonane przez Indian |
Lista traktatów z Indianami | Wojny Indian Wielkich Równin | Lista Wodzów Indian w Wojnach z USA | Wojny
Międzyplemienne Indian |
Armia USA |
Wojny Siuksów z USA (1854-1891) i Wojny Czejenów (Cheyenne) (1676-1879)
Wojna w
Kolorado 1864-1865
* * * Strony wojujące: Dowódcy i liderzy: Indianie: Wódz Czarny kocioł (Black Kettle), Wódz Rzymski nos (Roman Nose), Wódz Plamisty ogon (Spotted Tail), Wódz Pawnee Killer, Wódz Człowiek który boi się swoich koni Wojna w Kolorado była Wojną z Indianami toczoną w latach 1864 i 1865 pomiędzy Południowymi Czejenami, Arapaho i sprzymierzonymi z nimi Indianami z Grup Brulé i Oglala (Szczepu Lakota), a Armią USA, milicją Kolorado i białymi osadnikami na Terytorium Kolorado i przyległych regionach. Kiowa i Komancze odegrali niewielką rolę w działaniach, które miały miejsce w południowej części Terytorium wzdłuż rzeki Arkansas Czejenowie, Arapaho i Siuksowie odegrali główną rolę w działaniach, które miały miejsce na północ od rzeki Arkansas i wzdłuż Rzeki South Platte, Great Platte River Road i wschodniej części Szlaku Overland Trail. Rząd USA i władze Terytorium Kolorado uczestniczyły za pośrednictwem 1. Pułku Kawalerii Kolorado, często nazywanego ochotnikami z Kolorado. Wojna toczyła się na Wschodnich Równinach Kolorado, rozciągając się na wschód do Kansas i Nebraski
Wojna obejmowała atak w listopadzie 1864 r. na obóz zimowy Wodza Południowych Czejenów, Black Kettle, znany jako Masakra w Sand Creek (1864). Starcie, początkowo okrzyknięte wielkim zwycięstwem, zostało później publicznie potępione jako akt ludobójczego okrucieństwa. Masakra doprowadziła do przesłuchań wojskowych i kongresowych, które ustaliły winę Johna M. Chivingtona, dowódcy Colorado Volunteers, i jego żołnierzy. Odpowiedzią Indian na masakrę w Sand Creek był ruch na północ, do bardziej odizolowanych ziem Wyoming aby dołączyć do swoich krewnych, Północnych Czejenów, Północnych Arapaho i głównej grupy Siouxów. Po drodze przeprowadzili rozległe rajdy wzdłuż Rzeki South Platte i zaatakowali amerykańskie forty i siły wojskowe, skutecznie unikając porażki i pojmania przez armię USA. TłoZgodnie z postanowieniami Traktatu z Fort Laramie (1851) zawartego między Stanami Zjednoczonymi a kilkoma przedstawicielami różnych plemion, w tym Czejenów i Arapaho, Stany Zjednoczone jednostronnie zdefiniowały i uznały terytorium Czejenów i Arapaho jako rozciągające się od Rzeki North Platte w dzisiejszym Wyoming i Nebrasce na południe do Rzeki Arkansas w dzisiejszym Kolorado i Kansas. Traktat
uznał również, że terytoria plemienne w nim
określone są terytoriami minimalnymi i że nie wyklucza
to istnienia dodatkowych terytoriów plemiennych, o
których nie wspomniano w traktacie. 18
lutego 1861 roku sześciu wodzów Południowych
Czejenów
i czterech Wodzów Arapaho
podpisało Traktat w Fort Wise (1861)
z USA w Big
Timbers w pobliżu dzisiejszego Lamar
w Kolorado. Niektórzy
Czejenowie, w tym Dog Soldiers,
militarystyczna grupa Czejenów
i Lakotów,
która rozwinęła się od lat 30. XIX wieku, odrzucili
traktat i odmówili przestrzegania jego ograniczeń.
Akcje otwierająceZobacz: Ataki na wioski Czejenów, wiosną 1864 W marcu 1864 roku niewiele wskazywało na to, że w Kolorado rozpocznie się wojna z Indianami. Armia USA planowała wycofać wiele swoich jednostek z Wielkich Równin, aby walczyć z Konfederacją w wojnie secesyjnej . Jednak 9 kwietnia pułkownik John Chivington, dowódca ochotników z Kolorado, poinformował, że Indianie ukradli białym 175 sztuk bydła. Czejenowie później oświadczyli, że znaleźli bydło swobodnie wędrujące po równinach i zabrali je do swoich obozów. Porucznik George Eayre z żołnierzami i haubicą został wysłany, aby odzyskać bydło. 12 kwietnia Eayre natknął się na grupę Czejenów. Wywiązała się walka, w której zginął żołnierz. Eayre
spalił siedemdziesiąt tipi
pobliskiego obozowiska i wrócił do Denver z 20 sztukami
bydła. Tego
samego dnia, grupa czternastu Psich Żołnierzy
natknęła się na grupę piętnastu do dwudziestu
żołnierzy tuż na północ od Rzeki
South Platte. Bent spekulował, że sprzeczki między żołnierzami a Indianami były próbą pułkownika Chivingtona i Ochotników z Kolorado, aby uniknąć rozkazu udania się do Kansas, aby walczyć z Konfederatami, poprzez udowodnienie im potrzeby pozostania w Kolorado z powodu wojny z Indianami.
Wojna się rozszerzaIncydenty
zdarzają się regularnie, wywoływane zarówno przez
Indian, jak i żołnierzy i milicję USA. Twierdził,
że Indianie zaczęli bitwę; Indianie twierdzili, że
żołnierze ich zaatakowali. Również w maju, major Jacob Downing i oddział ochotników z Kolorado Zaatakowali Wioskę Czejenów w Cedar Canyon na północ od rzeki South Platte. Ludzie we wsi to głównie stare kobiety i dzieci. Downing zgłosił zabicie 26 Indian. Jeden żołnierz zginął. 11 czerwca, zaledwie 50 kilometrów (31 mil) od Denver, czterech Arapaho zabiło czterech członków rodziny Hungate, wywołując strach w mieście, że wojna jest tuż za ich progiem. 12 lipca, grupa Siouxów Miniconjou zaatakowała karawanę wozów na Oregon Trail, zabijając 4 mężczyzn. Żołnierze ścigali najeźdźców, ale zostali zaatakowani z zasadzki i zginął jeden mężczyzna. 20 sierpnia Indianie zabili 5 członków rodziny w Nebrasce. Łącznie zgłoszono śmierć 51 osób zabitych przez Indian wzdłuż Little Blue River w Kansas i Nebrasce. Drogi do Denver przez Wielkie Równiny były zamknięte od 15 sierpnia do 24 września. Żołnierze
z Kansas również zaangażowali się w wojnę. 25
września generał dywizji James
G. Blunt z 400 żołnierzami i zwiadowcami Indian Delaware
napotkał Czejenów na Pawnee
Fork of the Arkansas River. Czujki pokojuW
lipcu 1864 roku gubernator Kolorado John
Evans wysłał okólnik do Indian Wielkich Równin,
zapraszając tych, którzy byli przyjaźnie nastawieni,
aby udali się do bezpiecznego miejsca w Forcie
Lyon (w pobliżu obecnego Lamar
w Kolorado) na wschodnich równinach, gdzie ich lud
otrzyma żywność i ochronę od wojsk USA. 29 sierpnia 1864 roku dwaj Czejenowie o mieszanej krwi, George Bent i Edmund Guerrier, napisali listy w imieniu "Czarnego Kotła i Innych Wodzów", oferując zawarcie pokoju i zwrot siedmiu białych jeńców w zamian za jeńców indiańskich przetrzymywanych przez białych. W odpowiedzi major Edward W. Wynkoop, dowódca Fortu Lyon (w pobliżu obecnego Lamar w Kolorado ) poprowadził siły 130 ludzi, aby spróbować odzyskać jeńców. Spotkali się z grupą 600 lub więcej wojowników Czejenów nad rzeką Smoky Hill. Podczas rozmów z Black Kettle i innymi, Wynkoop zaprosił wodzów do Denver, aby spotkali się z gubernatorem Johnem Evansem i pułkownikiem Chivingtonem. Spotkania w Camp Weld zakończyły się tym, że Black Kettle i inni wodzowie najwyraźniej uwierzyli, że zawarli pokój z białymi. Po powrocie do Fort Lyon Wynkoop obiecał pokojowym Indianom ochronę, jeśli założą wioskę na Sand Creek, 60 kilometrów (37 mil) na północny wschód od Fort Lyon, na obszarze przydzielonym Czejenom i Arapaho na mocy Traktatu z Fort Wise. Black Kettle i jego zwolennicy przenieśli się do Sand Creek. 17 października Wynkoop został jednak zwolniony ze stanowiska przez Chivingtona, najwyraźniej z powodu jego orędownictwa za pokojowym zakończeniem wojny. Pragnienie pokoju Black Kettle i innych wręcz przeciwnie, Dog Soldiers i inni wrogo nastawieni Indianie kontynuowali napady na rancza i karawany wozów oraz starcia z żołnierzami jesienią, szczególnie w Kansas i Nebrasce. Kilka ofensyw armii USA było nieskutecznych.
Masakra w Sand CreekArtykuł główny: Masakra w Sand Creek Pułkownik John Chivington 29 listopada 1864 roku 675 mężczyzn, głównie należących do Colorado Volunteers pod dowództwem pułkownika Johna M. Chivingtona, przekroczyło terytorium Cheyenne i Arapaho na ziemiach przydzielonych Cheyenne i Arapaho na mocy Traktatu z Fort Wise. Żołnierze Splądrowali wioskę (Sand Creek massacre) Black Kettle, nad którą powiewała zarówno flaga amerykańska, jak i biała flaga rozejmu, i zabili około 150 Indian, głównie nieuzbrojone kobiety, dzieci i osoby starsze. W czasie ataku Chivingtona w wiosce nie było żadnych Dog Soldiers ani innych wrogich Indian.
Odwet IndianGłówne artykuły: Bitwa pod Julesburgiem (7 styczeń 1865), Bitwa pod Mud Springs (4-6 luty 1865) i Bitwa pod Rush Creek (8-9 luty 1865) Po masakrze w Sand Creek, według George Benta, Czejenowie, Północni Arapaho oraz Grup Brulé i Oglala ze Szczepu Lakotów spotkały się około 1 stycznia 1865 roku nad Cherry Creek w dzisiejszym hrabstwie Cheyenne w stanie Kansas. Zgodzili się na wojnę z białymi i postanowili zaatakować Obóz Rankin (Fort Sedgwick) i pobliską osadę Julesburg w stanie Kolorado. Siouxowie, pierwsi, którzy zgodzili się na wojnę, mieli zaszczyt poprowadzić kolumnę liczącą prawdopodobnie 1000 wojowników i dodatkowe 3000 kobiet i dzieci. Po ataku na Julesburg Indianie planowali maszerować na północ i dołączyć do swoich krewnych w Wyoming. Julesburg składał się ze stacji dyliżansów, stajni, biura ekspresowego i telegraficznego, magazynu i dużego sklepu, który obsługiwał podróżnych jadących do Denver wzdłuż South Platte. Jego populacja liczyła około 50 uzbrojonych ludzi. Jedną milę na zachód znajdował się obóz Rankin z jedną kompanią, około 60 ludzi, kawalerii. Wysokie mury z darni otaczały obie osady. 7 stycznia 1000 wojowników zaatakowało Julesburg i obóz Rankin, zabijając 14 żołnierzy i czterech uzbrojonych cywilów przy niewielkich lub żadnych stratach dla siebie. Ocalali żołnierze i cywile schronili się w obozie Rankin, podczas gdy Indianie splądrowali osadę. Nie wszyscy Indianie zaangażowali się w wojnę. Po najeździe Black Kettle i 80 lóż jego zwolenników (być może 100 mężczyzn i ich rodziny) opuściło główne siły i dołączyło do Kiowa i Komanczów na południe od rzeki Arkansas. Wielu z Południowych Arapaho również przeniosło się na południe od Arkansas. Od 28 stycznia do 2 lutego Indianie przeprowadzili wielki rajd wzdłuż doliny rzeki Platte Południowej. Czejenowie napadli na zachód od Julesburga, Północni Arapaho w pobliżu Julesburga, a Siouxowie na wschód od Julesburga, niszcząc kilkanaście lub więcej rancz i stacji dyliżansów na przestrzeni 150 kilometrów (93 mil) doliny rzeki i gromadząc duże stado schwytanego bydła. W pobliżu Valley Station (obecnie Sterling, Kolorado) Czejenowie mieli starcie z żołnierzami. Ilustrując różnicę w relacjach między żołnierzami a Indianami, porucznik JJ Kennedy powiedział, że jego siły stoczyły bitwę z najeźdźcami i zabiły od 10 do 20 Indian oraz odzyskały 400 skradzionych sztuk bydła. George Bent powiedział, że była to niewielka potyczka, w której żaden Indianin nie zginął ani nie został ranny, a jedynym bydłem, jakie odzyskali żołnierze, było to, które Indianie porzucili jako zbyt biedne, aby je ukraść. Podczas rajdu Czejenowie napotkali grupę dziewięciu byłych żołnierzy. Zabili wszystkich dziewięciu i odkryli dwa skalpy Czejenów w ich bagażu z masakry w Sand Creek. Chociaż żołnierze i farmerzy twierdzili, że zadali najeźdźcom ciężkie straty, Bent powiedział, że wiedział tylko o czterech Indianach, którzy zginęli podczas napadów. Trzech z nich to Siouxowie, którzy zginęli podczas ataku na tabor, a jeden to Arapaho, który został zabity przypadkowo przez Czejena. 2 lutego Indianie opuścili swój duży obóz nad rzeką South Platte i kontynuowali marsz na północ w kierunku Powder River w Wyoming, aby dołączyć do swoich krewnych. Siouxowie przewodzili, ponieważ byli najbardziej zaznajomieni z tym terytorium. Po drodze Indianie stoczyli jeszcze dwie potyczki w Nebrasce z armią amerykańską w Mud Springs i Rush Creek. W kolejnych miesiącach Indianie często napadali na karawany wozów i placówki wojskowe wzdłuż Oregon Trail w Wyoming. Latem 1865 roku Indianie rozpoczęli ofensywę na dużą skalę w Bitwie pod Platte Bridge (obecnie Casper, Wyoming), odnosząc niewielkie zwycięstwo. Później tego lata armia amerykańska najechała terytorium Indian w Wyoming z ponad 2000 żołnierzy w nieskutecznej Wyprawie nad Rzekę Powder (1865) [Powder River Expedition] (1865)
* * * Ciągły konflikt USA z SiuksamiPo wypędzeniu Siuksów po przegranej Wojnie Siuksów w Dakocie (1862), niektórzy uchodźcy i mężczyźni ze Szczepu Dakota przedostali się na ziemie Lakota. Bitwy między siłami Departamentu Północno-Zachodniego, a połączonymi siłami Lakotów i Dakotów trwały przez cały 1864 rok. Podczas Operacji przeciwko Siouxom w Północnej Dakocie w 1863 roku, pułkownik Sibley z 2000 ludzi ścigał Dakotów na terytorium Dakoty. Armia Sibleya pokonała Lakotów i Dakotów w czterech głównych bitwach: Bitwie pod Big Mound (1863) 24 lipca 1863 roku; Bitwie pod Dead Buffalo Lake (1863) 26 lipca 1863 roku; Bitwie pod Stony Lake (1863) 28 lipca 1863 roku; i Bitwa pod Whitestone Hill (1863) 3 września 1863. Dakota wycofali się dalej, ale w 1864 roku zmierzyli się z północno-zachodnią ekspedycją indiańską Sully'ego. Generał Alfred Sully poprowadził siły z okolic Fort Pierre w Dakocie Południowej i zdecydowanie pokonał Dakotów w Bitwie pod Killdeer Mountain (1864) 28 lipca 1864 roku i w Bitwie o Badlands (1864) 9 sierpnia 1864 roku. Ekspedycja Sully'ego z 1864 r. zepchnęła większość wrogich Siuksów na zachód od rzeki Missouri do ich ostatnich twierdz w Kraju Powder River i Black Hills (Góry Czarne). W
następnym roku Północno-zachodnia
ekspedycja indiańska Sully'ego z 1865 roku
działała przeciwko Dakotom na terytorium Dakoty. W ciągu kolejnych dwóch lat 1866-1868, wkroczenie osadników na ziemie Lakotów wywołało Wojnę Red Cloud (Czerwonej Chmury), tzw. Wojna o Szlak Bozemana (1866-1868). Pragnienie USA przejęcia kontroli nad Black Hills (Góry Czarne) w Dakocie Południowej, po odkryciu złóż złota, skłoniło rząd do autoryzacji ofensywy w 1876 r. w tzw. Wielkiej Wojnie Siuksów [Wojna o Góry Czarne] (1876-1877) Do 1881 r. większość Siouxów poddała się amerykańskim siłom zbrojnym. W 1890 r. Masakra w Wounded Knee zakończyła wszelki skuteczny opór Siouxów. * * * NastępstwaHistoryk John D. McDermott powiedział, że Wojna w Kolorado była ostatnim razem, gdy Północni i Południowi Czejenowie, Arapaho i Siuksowie z Grupy Brulé zjednoczyli się, aby skutecznie stawić opór fali białych osadników i żołnierzy podróżujących i osiedlających się na ich ziemiach. "Siouxowie i ich sojusznicy nigdy więcej nie przeszli do ofensywy, tak jak zrobili to w Julesburg, Mud Springs, Rush Springs" i innych bitwach Wojny w Kolorado. Od tego czasu bitwy między Indianami a białymi "stały się bardziej reaktywne niż aktywne, miały na celu obronę ojczyzny, a nie ukaranie sprawcy", jak była reakcja Indian na masakrę w Sand Creek. W grudniu 1865 r. Wojna w Kolorado wygasła. Większość południowych Czejenów i Arapaho, którzy udali się na północ do Wyoming, powróciła na południowe Wielkie Równiny. Grupa Brulé Plemienia Siuksów pod dowództwem Plamistego ogona (Spotted Tail), którzy byli sojusznikami Czejenów i Arapaho, pokojowo osiedlili się w pobliżu Fortu Laramie. Black Kettle, zawsze szukający pokoju, podpisał Traktat z Little Arkansas w październiku 1865 r., zobowiązując swoją grupę południowych Czejenów do przeniesienia się na Terytorium Indian (obecnie Oklahoma) Jedynie Roman Nose i Dog Soldiers nadal byli wrogo nastawieni i napadali oraz walczyli z armią USA w Kansas i Kolorado.
Dwaj
mieszańcy Cheyenne, George Bent
i Edmund
Guerrier, również powrócili na południowe
równiny. Guerrier pracował przez pewien czas jako zwiadowca George Armstronga Custera w kampaniach przeciwko jego krewnym Czejenom i jako tłumacz w wielu interakcjach między plemieniem a Stanami Zjednoczonymi. Guerrier poślubił Julię Bent, siostrę George Benta, która również przeżyła masakrę w Sand Creek.
Śledztwo w sprawie masakry w Sand CreekW 1865 roku Wspólny Komitet ds. Prowadzenia Wojny zbadał masakrę w Sand Creek i doszedł do następującego wniosku: "prawdą jest, że on [pułkownik Chivington] zaskoczył i zamordował z zimną krwią niczego niepodejrzewających mężczyzn, kobiety i dzieci w Sand Creek, którzy mieli wszelkie powody, by sądzić, że znajdują się pod ochroną władz Stanów Zjednoczonych, a następnie wrócił do Denver i chwalił się odważnym czynem, którego dokonał on i ludzie pod jego dowództwem". Inna komisja kongresowa, Joint Special Committee on Conditions of Indian Tribes, również zbadała masakrę w Sand Creek w 1865 r. w ramach szerszego przeglądu spraw amerykańsko-rdzennych Amerykanów w całym kraju i na terytoriach. Z pięciu wniosków przedstawionych w raporcie, pierwszy łączył trwające konflikty z ludnością tubylczą bezpośrednio z działaniami "bezprawnych białych ludzi". Grupa ustawodawców z komisji odwiedziła Fort Lyon w 1865 r. i poinformowała członków plemienia, że ??rząd nie pochwala działań Chivingtona. Chivington zrezygnował już ze stanowiska wojskowego, więc nie został oskarżony o masakrę. Po wydarzeniach w Sand Creek Chivington często zmieniał miejsce zamieszkania i był zamieszany w kilka skandali. Bronił swoich działań w Sand Creek aż do końca życia w 1894 roku. Kościół metodystyczny , którego był świeckim kaznodzieją, przeprosił za jego działania w 1996 roku, a ulica nazwana jego imieniem w Longmont w stanie Kolorado została przemianowana w 2005 roku. Zobacz także
|