PLAINS CREE (Cree)
Inne artykuły z
Wikipedii: / Geografia
(rozmieszczenie) Indian USA / Historia
Indian USA / Kultura
i religia Indian USA
/ Wojny Indian USA /
Indianie w
podziale na plemiona : (w budowie)
Plemiona Najważniejsze: / APACZE, (Chiricahua,
Jicarilla,
Lipan, Mescalero,
Plains
(Kiowa) Apacze, Apache
Zachodni) / KOMANCZE
/ SIUKSOWIE, (Lakota, Dakota, Nakota) /
Inne Plemiona:
Ute
/ Yavapai
/ Cheyenne
(Czejenowie) / Kiowa
/ Havasupai
/ Hopi
/ Zuni / Navajos
(Nawahowie) / Papagos
(Tohono O'odham) / Walapai
/ Yuma
(Quechan) / Mohave
/ Ludy Pueblo
/ Wichita / Querecho (Apache) / Pima (Akimel
O'odham) / Yaqui
/ Maricopa / Osage / Tonkawa / Karankawa / Jumanos / Caddo
/ Coahuiltecan
/ Delaware
(Lenni Lenape)/
Shawnee
(Szawanezi) / Pawnee
/ Arapaho / Crow
(Absaroka) / Shoshone
(Snake, Northern
Paiute, Bannock)
/ Blackfeet
/ Flathead
(Salish) / Nez
Perce / Arikara
/ Gros
Ventre / Assiniboine
/ Plains
Cree / Ponca
/ Iowa / Kaw (Kansa) / Modoc
/ Sac
and Fox / Omaha
/ Oto (Otoe) / Mandan / Hidatsa / Cayuse / Cherokee
(Czirokezi) / Algonquian /
FIVE
CIVILIZED TRIBES, (Chickasaw,
Choctaw,
Muscogee
(Creek), Cherokee
(Czirokezi), Seminole)
/ IROQUOIS,
(Mohawk,
Oneida,
Onondaga,
Cayuga,
Seneca)
/ COUNCIL
OF THREE FIRES (Rada Trzech Ognisk), Ojibwe
(Chippewa), Odawa
(Ottawa), Potawatomi
/
Zobacz także inne strony z Wikipedii
powiązane z Plemionami Creei: (w budowie)
| Plemię Plains
Cree | Bitwa
nad rzeką Belly (przeciwko Blackfeet, 1870) | Wódz
Big Bear (Wielki Niedźwiedź (Cree) | Wódz
Little Bear (Mały Niedźwiedź (Cree) | Great
Sioux War of 1876 (Wojna o Góry Czarne) | North-West
Rebellion (1885) | |
Cree
( Cree : Néhinaw , Néhiyaw itp .; francuski: Cri ) są
rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej ludzie .
Żyją głównie w Kanadzie , gdzie tworzą jeden z
największych rdzennych mieszkańców tego kraju .
W Kanadzie ponad 350 000 ludzi jest Cree lub ma
pochodzenie Cree.
Większość Cree w Kanadzie żyje na północ i zachód
od Jeziora Górnego , w Ontario , Manitobie ,
Saskatchewan , Albercie i Terytoriach
Północno-Zachodnich . Około 27 000 mieszka w Quebecu .
W Stanach Zjednoczonych ludzie Cree
historycznie mieszkali od Jeziora Górnego na zachód.
Dziś mieszkają głównie w Montanie , gdzie dzielą
rezerwat Indian Rocky Boy z mieszkańcami Ojibwe
(Chippewa).
Udokumentowana migracja na zachód z biegiem czasu
była silnie powiązana z ich rolami jako handlarzy i
myśliwych w handlu futrami w Ameryce Północnej
Spis treści:
1 Podgrupy / Geografia
2 Organizacja polityczna
2,1 Historyczna
2,2 Współczesna
3 Nazwa
4 Język
5 Tożsamość i pochodzenie etniczne
5.1 W USA
7,8 Plains Cree (Paskwawiyiniwak / nehiyawak)
7.8.1 Ludzie w dolnym biegu (Mamihkiyiniwak)
7.8.2 Ludzie w górnym biegu (Natimiyininiwak)
7,9 Stany Zjednoczone
8 Etnobotanika
8.1 Podgrupa Hudson Bay Cree
8,2 Podgrupa Woods Cree
Żelazna Konfederacja (Iron Confederacy)
1 Początki
2 Wczesna ekspansja i handel futrami
3 Przejście do kultury równin
4 Upadek
5 Klęska
Podgrupy / Geografia
- Woods Cree - grupa w północnej Albercie i
Saskatchewan.
- Plains Cree - łącznie 34 000
osób w Manitobie, Saskatchewan, Albercie i Montanie.
Ze względu na wiele dialektów języka Cree ludzie
nie mają współczesnego autonimu zbiorowego .
Plains Cree i Attikamekw odwołują się
do siebie, używając nowoczesnych form historycznego
nehiraw , czyli odpowiednio nehiyaw i nehirawisiw . Moose
Cree, East Cree, Naskapi i Montagnais odnoszą się do
siebie za pomocą nowoczesnych dialektalnych form
historycznego iriniw , co oznacza "człowiek".
Moose Cree używają formy ililiw , przybrzeżne East
Cree i Naskapi używają iyiyiw (różne pisowni iiyiyiu
, iiyiyuu i eeyou ), śródlądowe East Cree używają
iyiniw(różnie orkisz iinuu i eenou ) i Montagnais
użyciu ilnu i Innu zależności odmianie języka. Cree
używają słów "Cree", "cri",
"Naskapi lub "montagnais" w odniesieniu do
swoich ludzi tylko wtedy, gdy mówią po francusku lub
angielsku.
Organizacja polityczna
Historyczna
Obóz Nehiyaw w pobliżu Vermilion, Alberta , w 1871 r.
Jako łowcy-zbieracze , podstawową jednostką
organizacyjną dla ludów Cree była loża , grupa może
ośmiu lub kilkunastu osób, zwykle rodzin dwóch
oddzielnych, ale spokrewnionych par małżeńskich,
które mieszkały razem w tym samym wigwamie (namiot z
kopułą) lub tipi (namiot stożkowy) bardzo rzadko
mieszkają w wigwamach i zespole, grupa lóż, która
razem się przeprowadzała i polowała. W przypadku
niezgody loże mogły opuścić opaski, a opaski mogły
być stosunkowo łatwo formowane i rozwiązywane.
Ponieważ jednak w liczbach jest bezpieczeństwo,
wszystkie rodziny chciałyby być częścią jakiegoś
zespołu, a wygnanie było uważane za bardzo poważną
karę. Zespoły zwykle miały silne więzi z sąsiadami
poprzez małżeństwa mieszane i zbierały się w
różnych częściach roku, aby wspólnie polować i
spotykać się. Poza tymi zgromadzeniami regionalnymi nie
było formalnej struktury wyższego szczebla, a decyzje
dotyczące wojny i pokoju były podejmowane w drodze
konsensusu z sojuszniczymi zespołami zbierającymi się
razem w radzie. Ludzie mogą być identyfikowani przez
ich klan, czyli grupa ludzi twierdzących, że mają tego
samego wspólnego przodka; każdy klan miałby swojego
przedstawiciela i głos we wszystkich ważnych radach
prowadzonych przez zespół (porównaj: system klanów
Anishinaabe ). [12]
Każdy zespół pozostał niezależny od siebie. Jednak
zespoły posługujące się językiem Cree miały
tendencję do współpracy ze swoimi sąsiadami przeciwko
zewnętrznym wrogom. Ci Cree, którzy przenieśli się na
Wielkie Równiny i przyjęli polowanie na bizony , zwani
Cree z Równin, byli sprzymierzeni z Assiniboine ,
narodem Metis i Saulteaux w tak zwanej " żelaznej
konfederacji ", która była główną siłą na
północy Amerykański handel futrami od lat 30. do 18.
XIX wieku. Cree i Assiniboine byli ważnymi pośrednikami
w indyjskich sieciach handlowych na północnych
równinach. [4]
Kiedy banda szła na wojnę, nominowali tymczasowego
dowódcę wojskowego, zwanego okimahkan . luźno
tłumaczone jako "wódz wojenny". Urząd ten
różnił się od urzędu "szefa pokoju",
przywódcy, który pełnił rolę bardziej zbliżoną do
roli dyplomaty. W okresie poprzedzającym Rebelię
Północno-Zachodnią w 1885 roku , Big Bear był liderem
swojego zespołu, ale kiedy rozpoczęły się walki,
Wandering Spirit został przywódcą wojennym.
Współczesny
Było kilka prób stworzenia narodowej organizacji
politycznej, która reprezentowałaby wszystkie ludy
Cree, przynajmniej od czasu zgromadzenia w 1994 roku w
rezerwacie Opaskwayak Cree First Nation. [13]
Nazwa
Nazwa "Cree" pochodzi od Algonkian -language
exonym Kirištino˙ , którym Ojibwa wykorzystywane do
plemion wokół Zatoki Hudsona . Francuscy koloniści i
odkrywcy, którzy pisali terminy Kilistinon , Kiristinon
, Knisteneaux , [14] [15] Cristenaux i Cristinaux ,
używali tego terminu w odniesieniu do licznych plemion,
które napotkali na północ od Jeziora Górnego, w
Manitobie i na zachód od tego miejsca. [16] Francuzi
używali tych terminów w odniesieniu do różnych grup
ludów w Kanadzie, z których niektóre są teraz lepiej
rozróżniane jako Severn Anishinaabe(Ojibwa), którzy
mówią dialektami innymi niż Algonquin. [17]
W zależności od społeczności, Cree może nazywać
siebie następującymi imionami: nehiyawak , nihithaw ,
nehilaw , i nehinaw ; lub ininiw , ililiw , iynu ( Innu )
lub iyyu . Nazwy te pochodzą od historycznego autonym
nehiraw (z niepewnym znaczeniu) lub od historycznego
autonym iriniw (czyli "osoby"). Cree
posługujące się tym ostatnim autonimem to zazwyczaj
osoby żyjące na terytoriach Quebecu i Labradoru. [11]
Język
Główny artykuł: język Cree
Język Cree .
Język kri (znane również w najbardziej szeroko
sklasyfikowane jako Cree-Montagnais,
Cree-Montagnais-Naskapi, aby pokazać, grup zawartych w
niej) jest nazwą dla grupy zbliżonych języków
algonkijskich , wypust macierz (tj język po raz pierwszy
poznany i nadal rozumiany) około 96 000 osób i jest
językiem najczęściej używanym w domu około 65 000
osób w całej Kanadzie, od Terytoriów
Północno-Zachodnich po Labrador . Jest to najczęściej
używany język aborygeński w Kanadzie. Jedynym
regionem, w którym Cree ma oficjalny status, są
Terytoria Północno-Zachodnie, wraz z ośmioma innymi
językami tubylczymi.
Ilustracja przedstawiająca kobietę Snake (po lewej) i
kobietę Nehiyaw (po prawej), 1840-1843, Karl Bodmer
Tożsamość i pochodzenie etniczne
W Stanach Zjednoczonych
Kiedyś Cree mieszkali w północnej Minnesocie,
Północnej Dakocie i Montanie. Dziś amerykańskie Cree
są zapisane do uznanego przez władze federalne
plemienia Chippewa Cree , znajdującego się w rezerwacie
Indian Rocky Boy , a w mniejszości jako "Landless
Cree" w rezerwacie Fort Peck Indian oraz jako
"Landless Cree" i "Rocky Boy Cree" w
Forcie Rezerwat Indian Belknap , wszystko w Montanie .
Chippewa Cree dzieli rezerwat z Pembina Band of Chippewa
Indians , którzy tworzą "Chippewa" ( Ojibwa )
połowę plemienia Chippewa Cree. Na pozostałych
rezerwacjach mniejszość Cree dzieli rezerwację z
Assiniboine ,Plemiona Gros Ventre i Siuksami
. Tradycyjnie południowymi granicami terytorium Cree w
Montanie były rzeki Missouri i Milk River .
Pierwszy kontakt
W Manitobie Europejczycy po raz pierwszy skontaktowali
się z Cree w 1682 r., u ujścia rzek Nelson i Hayes,
przez grupę Hudson's Bay Company (HBC) podróżującą
około 100 mil (160 km) w głąb lądu. Na południu
kontakt nastąpił później. W 1732 r. na terenie
dzisiejszego północno-zachodniego Ontario, Pierre
Gaultier de Varennes, sieur de La Vérendrye , spotkał
się z zebraną grupą 200 wojowników Cree w pobliżu
dzisiejszego Fort Frances , a także z Monsoni [28]
(oddział Ożibwe ). Obie grupy przywdziały wojenną
farbę w ramach przygotowań do ataku na Dakotę i inną
grupę Ojibwe.
Po nabyciu broni palnej od HBC, Cree przenieśli się
jako handlarze na równiny, działając jako pośrednicy
z HBC.
Społeczności pierwszego narodu
Plains Cree (Paskwawiyiniwak /
nehiyawak)
Dalsze informacje: Żelazna Konfederacja i ludzie z
równin Cree (Iron
Confederacy i Plains
Cree people)
Beaver Hills Cree
(Amiskwaciwiyiniwak)
Dalsze informacje: Beaver Hills (Alberta)
Rada plemienna Maskwacis Cree ma siedzibę w nie
posiadającej osobowości prawnej społeczności
Maskwacis , (dawniej Hobbema) Alberta. Członkami są:
Ermineskin Cree Nation (dawniej: Ermineskin's Band of
Cree) (także Nakoda), Louis Bull Tribe (dawniej: Louis
Bull's Band of Cree), Montana First
Nation oraz Samson Cree Nation (dawniej: Samson's Band of
Cree).
Stany Zjednoczone
Rezerwaty Indian w Montanie
Rezerwat Indian Fort Peck położony w pobliżu Fort
Peck, Montana
Chippewa Cree w rezerwacie Indian Rocky
Boy w północnej Montanie
Rezerwat Indian Fort Belknap znajduje się w agencji Fort
Belknap, Montana
Etnobotanika
Cree używają smoły Abies balsamea do nieregularnych
miesiączek i naparu z kory, a czasami drewna na kaszel.
Używają smoły i tłuszczu jako maści na świerzb i
czyraki. Na rany nakładają okład ze smoły. Używają
również wywaru ze smoły i oleju z jesiotra używanego
na gruźlicę , a napar z kory na gruźlicę. Używają
też konarów do tworzenia schronień dla zarośli, a
drewna używają do produkcji wioseł.
Podgrupa Hudson Bay Cree
Hudson Bay Cree stosować wywar z liści Kalmia
szerokolistna dla biegunki, ale uznają roślina być
trujące.
Podgrupa Woods Cree
The Woods Cree używają Ribes glandulosum, używając
wywaru z łodygi, samej lub zmieszanej z dziką czerwoną
maliną, aby zapobiec krzepnięciu po urodzeniu, jedzą
jagody jako pokarm i używają łodygi do przygotowania
gorzkiej herbaty. [120] Używają Vaccinium myrtilloides
, używając wywaru z liściastych łodyg, używanego do
wywołania menstruacji i zapobiegania ciąży, aby
spowodować pocenie się, spowolnić nadmierne krwawienie
miesiączkowe, przynieść krew po porodzie i zapobiec
poronieniu. Używają również jagód do farbowania
kolców jeżozwierza, jedzą jagody na surowo, robią z
nich dżem i jedzą z rybą i bannock, a także gotują
lub ubijają suszone na słońcu jagody na pemmikan .
Używają jagód minus podgatunek myrtilloides Vaccinium
do piór kolor jeżozwierz, i umieścić firmę,
dojrzałe jagody na sznurku nosić jako naszyjnik.
Obejmują one także jagód minus podgatunek myrtilloides
Vaccinium do ich kuchni. Przechowują jagody,
zamrażając je na zimę na zewnątrz, mieszają je z
gotowanymi jajami rybnymi, wątrobami, pęcherzami
powietrznymi i tłuszczem i jedzą, jedzą surowe jagody
jako przekąskę i duszą je z rybą lub mięsem.
Żelazna Konfederacja (Iron
Confederacy)
Żelazna Konfederacja
(lub "Konfederacja", zwany także w
Cree : Nehiyaw-PWAT lub angielskim Cree-Assiniboine )
był polityczny i wojskowy sojusz Plains Indian , co jest
teraz zachodniej Kanadzie i północnych Stanach
Zjednoczonych .
Ta konfederacja obejmowała różne indywidualne
Plemiona i Szczepy Indian, które tworzyły sojusze
polityczne, myśliwskie i wojskowe w obronie przed
wspólnymi wrogami.
Grupy etniczne tworzące Konfederację były
gałęziami Cree, które przeniosły się na Wielkie
Równiny około 1740 r.
(południowa połowa tego ruchu stała się ostatecznie "Plains
Cree ", a północna "Woods
Cree "), Saulteaux (Plains
Ojibwa), lud Nakoda lub Stoney zwany także Pwat lub
Assiniboine, oraz Métis i Haudenosaunee
(którzy przybyli na zachód z handlem futrami).
Konfederacja zyskała dominację na północnych
równinach podczas rozkwitu handlu futrami w Ameryce
Północnej, kiedy działali jako pośrednicy
kontrolujący przepływ europejskich towarów, zwłaszcza
broni i amunicji, do innych rdzennych narodów ("
Handel indyjski") oraz napływ futer do placówek
handlowych Kompanii Zatoki Hudsona (HBC) i Kompanii
Północno-Zachodniej (NWC).
Jej ludy odegrały później również główną rolę
w polowaniach na Bizony
i handlu pemmikanami . handel futrami i upadek stad
żubrów osłabiły potęgę Konfederacji po latach 60.
XIX wieku i nie mogły już dłużej stanowić bariery
dla ekspansji USA i Kanady.
Początki
Kajaki (Canoes) Kompanii Zatoki Hudsona (Hudson's
Bay Company)
Uważa się, że Assiniboine pochodzi z południowego
krańca Tarczy Laurentian w dzisiejszej Minnesocie . Oni
stała się odrębnym ludzi z ich najbliżsi kuzyni
językowej Dakota Yanktonai , kiedyś przed 1640, gdy są
one po raz pierwszy wspomniana przez Europejczyków w
relacji jezuitów . W tym czasie nie byli oni członkami "Rady
Siedmiu Ognia" Wielkiego Narodu Siuksów
i byli określani przez innych mówców Siuksów
jako Hohe lub "buntownicy". W 1806 roku dowody
historyczne ostatecznie umiejscawiają je w dolinie rzeki
Assiniboine na terenie dzisiejszego Saskatchewan i
Manitoby.
Cree utrzymywało kontakt z Europejczykami od około
1611 roku, kiedy Henry Hudson dotarł do ojczyzny swoich
przodków w okolicach zatok Hudson i James . [4]
Tradycyjny pogląd historyków, oparty na relacjach
białych kupców, jest taki, że kiedy Kompania Zatoki
Hudsona (HBC) zaczęła się osiedlać w regionie Zatoki
Hudsona, dwie gałęzie Cree zaczęły przemieszczać
się na zachód i południe, aby działać jako
pośrednicy handlowcy. W zamian za pokojowe stosunki
odmówili dostępu do HBC innym narodom równin, z
wyjątkiem Assiniboine. [5] Nowszy pogląd, oparty na
historii mówionej i dowodach językowych, sugeruje, że
Cree zostało już założone na zachód od jeziora
Winnipegkiedy przybył HBC i prawdopodobnie był obecny
tak daleko na zachód, jak region rzeki Peace w
dzisiejszej Albercie. [6]
Kiedy Hudson's Bay Company otworzyła swoje pierwsze
posterunki nad zatoką w 1668 i 1688 roku, Cree stało
się ich głównymi klientami i sprzedawcami. Wcześniej
Cree znajdowało się na północno-zachodnim krańcu
systemu handlowego związanego z Francuzami, z którego
otrzymywali tylko towary używane, które inni byli
gotowi wyrzucić. Posiadając bezpośredni dostęp do
europejskich narzędzi i broni, Cree mogli szybko
rozszerzać się na zachód. [5]
Najstarsze pisemne wzmianki o stosunkach wojskowych i
politycznych narodów na zachód od Zatoki Hudsona
pochodzą z dziennika Henry'ego Kelseya z lat około
1690-1692. W nim, on stwierdza, że Cree i Assiniboine
miał dobre stosunki z Blackfoot i były już
sprzymierzeńcami przeciwko "Eagle Birch Indian,
góra Poetów i Nayanwattame Poetów" (tożsamość
tych grup nie jest pewne, ale może być inny Siouan
-speakers lub Gros Ventres ). [7]
Historia Stoney przed połową XVIII wieku jest
niejasna. Mówią językiem Siouan,
który nazywają nakoda , który niewiele różni się od
Assiniboine. Dzisiejszy Stoney Nation of Alberta wierzy,
że wzmianka Kelseya o "górskich poetach"
może odnosić się do ich przodków. [8] Jednak
konsensus jest taki, że nie byli oni jeszcze odrębnym
ludem od Assiniboine. Istnieją wyraźne dowody na to,
że stanowili odrębną grupę z lat 1754-1755, kiedy
Anthony Henday pisał o biwakach z rodzinami
"Stone" w pobliżu dzisiejszego Red Deer w
Albercie . Stoney już wtedy handlowali z handlarzami
futrami Cree i byli sojusznikami wojskowymi.
Wczesna ekspansja i handel
futrami
Amerykański etnograf i historyk Edward S. Curtis
pisał o bliskim, ale niestabilnym związku między
Assiniboine i Plains Cree oraz o tym, jak po rozdzieleniu
się terytoriów Plains i Woods Cree, Woods Cree nie
było już częścią tego sojuszu wojskowego:
Sąsiadami zachodniego
Cree byli Athapascans na północy i północnym
zachodzie, Blackfeet na zachodzie i Assiniboine na
południu. Z Assiniboine byli ściśle związani od czasu
oddzielenia tego plemienia od rodzicielskich Siuksów przed otwarciem kraju przez
eksplorację we wczesnych latach siedemnastego wieku;
niemniej jednak w burzliwej epoce handlu futrami między
dwoma plemionami dochodziło do dość częstych
pijackich bójek, w wyniku których dochodziło do
morderstw. Połączyli siły w wypchnięciu Blackfeet,
Bloods i Piegan na południowy zachód z równin
graniczących z rzeką Saskatchewan i aż do zakończenia
wojny międzyplemiennej pozostali stałymi wrogami
pozostałych Algonquijczyków. Dziedzictwo Cree
historycznej wrogości Siuksów wobec Chippewa nie zostało
osłabione przez przyjazne przyjęcie, jakie okazali
renegatowi Assiniboine, do którego Siuksowie żywili zaciekłą nienawiść
połączoną z wyznawaną pogardą. Woods Cree miał
niewielki, jeśli w ogóle, udział w tej wojnie z
Czarnymi Stopami i Siuksami; ich działania ograniczały
się do wywłaszczenia Atapaskanów z ich terytorium
między jeziorem Saskatchewan i Athabasca. Rzeka pokoju,
według Henry'ego, otrzymała swoją nazwę od
okoliczności, że Cree i bobry rozstrzygnęły swoje
działania wojenne w punkcie pokoju. ich działania
ograniczały się do wywłaszczenia Atapaskanów z ich
terytorium między jeziorem Saskatchewan i Athabasca.
Rzeka pokoju, według Henry'ego, otrzymała swoją nazwę
od okoliczności, że Cree i bobry rozstrzygnęły swoje
działania wojenne w punkcie pokoju. ich działania
ograniczały się do wywłaszczenia Atapaskanów z ich
terytorium między jeziorem Saskatchewan i Athabasca.
Rzeka pokoju, według Henry'ego, otrzymała swoją nazwę
od okoliczności, że Cree i bobry rozstrzygnęły swoje
działania wojenne w punkcie pokoju.
- Indianin północnoamerykański, tom 18 (1907)
W tym wczesnym okresie północny front ekspansji jest
lepiej udokumentowany. Na początku XVIII wieku Cree
weszło w konflikt z Chipewyan na północnym zachodzie.
Przy pomocy Chipewyan tłumacza Thanadelthur (kobieta,
która nauczyła się języka Cree jako jeńca), HBC był
w stanie pomóc broker spokój między Cree i Chipewyan w
1715.
W 1760 r. zachodni front ekspansji Cree dotarł do
regionu Małego Jeziora Niewolników w dzisiejszej
północnej Albercie, gdzie Cree ostatecznie wypchnęło
lud Bobrów (Danezaa) . [13] Konflikty Cree-Beaver
trwały aż do epidemii ospyw 1781 zdziesiątkował Cree
w regionie, co doprowadziło do traktatu pokojowego
ratyfikowanego przez ceremonię fajek w Peace Point , od
której nazwano Rzekę Pokoju . Rzeka stała się
granicą z bobrami na lewym brzegu (na północnym i
zachodnim) i Cree na prawym brzegu (południowym i
wschodnim). [14]
Shoshoni (po lewej) i kobiety Cree, lata 40. XIX wieku
Na południu niewiele jest historii politycznej czy
gospodarczej od kilkudziesięciu lat. Opowiadając swoją
historię Davida Thompsona wiele lat później,
mężczyzna Cree nazwie Saukamappee opowiedział o bandę
Cree wspomagającego Piegan (Blackfoot) w ich konflikcie
z węża w pobliżu Eagle Hills około 1723. Walka
toczyła się na piechotę z kokardkami-a -strzały
zakończone obsydianem i ani broń, ani konie nie były w
tym momencie zaangażowane. [15]W 1732 roku Węże miały
konie, których używały z wielkim skutkiem przeciwko
Pieganom, więc Piegan wezwał Cree i Assiniboine o
pomoc. Tym razem jednak Sukamappee mówi, że muszkiety
Cree i Assiniboine obróciły bitwę na swoją korzyść.
[16] Do 1750 r. Legardeur de Saint Pierre zauważył, że
Cree i Assiniboine z powodzeniem najeżdżali
"Brochets" i "Gros Ventres"
"Hyactljlini" i pomimo jego wysiłków
pokojowych Assiniboine zmasakrowali grupę
"Hyactljlini" (której tożsamość jest
nieznany). [17]
W 1754 Henday doniósł, że był w stanie kupić konia
od Assiniboine obozującego w pobliżu dzisiejszego
Battleford w Saskatchewan i był pierwszym europejskim
świadkiem handlu Cree-Assiniboine z
"Archithinue" ( Konfederacja Czarnych Stóp ).
Z tego i późniejszych relacji wynika, że ??treść
handlu jest dobrze znana: Cree i Assiniboine podarowali
ludowi Czarnych Stóp towary europejskie, w tym broń,
noże, czajniki, toporki i proch strzelniczy w zamian za
konie, szaty ze skóry bawole i wilki. bobra i futra z
lisów, które zabraliby do York Factory(Ludzie Czarnej
Stopy odmówili propozycji HBC, aby udali się
bezpośrednio do Zatoki, ponieważ było to za daleko i
jako ludzie równin nie byli doświadczonymi
kajakarzami). Według Hendaya pistolet był wart około
pięćdziesięciu bobrów, a koń był wart jednego
pistoletu. [18] W 1772 Mathew Cocking doniósł, że Cree
i Assiniboine, z którymi podróżował, zawsze byli
zaniepokojeni, gdy zobaczyli nieznanego konia, obawiając
się, że mogą należeć do Węży. Cocking sugeruje
również, że w tym czasie Cree-Assiniboine organizowali
doroczne spotkanie z Czarną Stopą w marcu w pobliżu
Saskatchewan River Forks, gdzie prowadzili handel, a
Czarna Stopa prosiła o ochotników do wojny z Wężami.
Przejście do kultury równin
Portret Eeh-tow-wées-ka-zeet (ten, który ma oczy za
sobą) wojownika z równin Cree namalowany przez George'a
Catlina .
Odbitka obrazu Karla Bodmera opublikowana w Londynie w
Wielkiej Brytanii w 1840 roku. Przedstawia obóz
Assiniboine z tipi , włókami i końmi.
Gdy HBC i NWC przeniosły się w głąb lądu na
zachód, Konfederacja również przeniosła się w głąb
lądu i na zachód, aby nie stracić kontroli nad
handlem. Gdy HBC i NWC przeniosły się na północ i w
głąb lądu po 1760 r., Cree nie były już potrzebne
jako pośrednicy do przewożenia futer z miejsca na
drugie, ale zyskały nowe możliwości w dostarczaniu
pemmikanu (suszone mięso żubra) i innych przepisów,
które sprzedawcy białych futer potrzebne podczas
podróży na nowe stanowiska firm na subarktyce . [20]
Niektórzy Cree, historycznie lud leśny, przyjęli
zwyczaje ludzi z równin, w tym koczownicze polowania na
żubry i jazdę konną. Te wschodzące Cree z równin
były początkowo sojusznikami Czarnej Stopy, pomagając
im prowadzić Kootenayi Węże przez Góry Skaliste. W
tym samym czasie wielu mieszkańców Assiniboine
przeniosło się dalej na zachód, ostatecznie dając
początek narodowi Nakoda (Stoney) , który około 1744
r. stanowił odrębną grupę.
Konfederacja stoczyła serię wojen o kontrolę handlu
głównymi towarami na równinach.
Przed 1790 r. Cree polegało na Mandanie jako źródle
koni na własny użytek i do handlu z odizolowanymi
europejskimi punktami handlu futrami.
Byli sojusznikami Plemion
Blackfeet (Czarne Stopy) i Mandan
przeciwko Siuksom w
wielkich wojnach konnych tego okresu.
Cree osiągnęło znaczne zyski z handlu z Czarną
Stopą; jeden wpis w dzienniku HBC zauważa, że handlarz
Cree kupił muszkiet od HBC za 14 najlepszych skór bobra
i sprzedał go wojownikowi Blackfoot za 50 najlepszych
skór bobra. Od Mandanu otrzymywali także fasolę,
kukurydzę i tytoń w zamian za towary europejskie.
W połowie XIX wieku Konfederacja straciła kontrolę
nad handlem z Mandanami. Od 1790 do 1810 r. toczyły się
sporadyczne wojny między Konfederacją a jej dawnymi
dostawcami koni na południu. Gdy Konfederacja dotarła
do Arapaho jako potencjalnego nowego źródła koni,
zostali zablokowani przez Gros Ventres . W 1790 r. Gros
Ventres dołączył do Konfederacji Czarnych Stóp, po
raz pierwszy stając się wrogami Żelaznej Konfederacji
i Czarnych Stóp. W odpowiedzi Cree z równin
sprzymierzyło się z Indianami
"Płaskogłowymi" (Salish) jako nowe źródło
koni. W latach 1810 Peter Fidler opisał Cree i Sacree
pokojowo dzielące Beaver Hills, ale odnotowuje
również, że do regionu dodano nową nazwę
geograficzną, Battle River , która wcześniej nie była
wymieniana pod tą nazwą, była tak zwana, aby
upamiętnić bitwę między Cree a Czarną Stopą, która
miała iść dalej być długoterminowymi rywalami. W
latach 30. XIX wieku mieszane partie polujące na bizony
z Crees, Assiniboine i Métis dotarły do dzisiejszej
północnej Montany, a rząd Stanów Zjednoczonych dał
Crees pewne ograniczone uznanie, gdy urzędnicy
amerykańscy zaprosili przywódcę Broken Arm Cree (
Maskepetoon ) oraz przedstawicieli plemion
zamieszkujących okolice Fort Union na spotkanie z
prezydentem Andrew Jacksonem w Waszyngtonie
Historie tego późniejszego okresu nie określają
jasno, o których pasmach mowa, gdy mówi się, że
"Cree" znajdowały się w określonym miejscu.
Neal McLeod wyjaśnia, że ??te zespoły były luźnymi,
tymczasowymi grupami, które często były wieloetniczne
i wielojęzyczne, tak więc większość wzmianek o
"Cree" przez historyków z poprzednich dekad
odnosi się do mieszanych grup Cree-Assiniboine-Saulteax.
Ponadto epidemia kokluszu w latach 1819-1820 i epidemia
ospy w latach 1780-1781 zdziesiątkowały wiele grup,
zmuszając je do łączenia się z sąsiadami. [23]
W 1846 roku podróżujący artysta Paul Kane
zidentyfikował mężczyznę, którego spotkał w Fort
Pitt, Kee-a-kee-ka-sa-coo-way , jako "głównego
wodza" Cree, choć wątpliwe jest, by istniał taki
tytuł. Kane wspomina mężczyznę o imieniu Mukeetoo
jako swojego współpracownika, ale historycy uważają,
że ta osoba to Black Powder, który był Plains Ojibwa,
a nie Cree. Może to wskazywać, jak w tamtym czasie te
dwa narody były ze sobą powiązane. [24]
W latach pięćdziesiątych XIX wieku dwa zespoły,
"Cree-Assiniboine" lub (zwane także
"Cree-speaking Assiniboine" lub "Młode
psy") oraz Qu'Appelle zostały założone w regionie
między Wood Mountain a Cypress Hills i handlu po obu
stronach granicy międzynarodowej.
Od około 1800 do 1850 roku Żelazna Konfederacja
znajdowała się w apogeum, kontrolując handel za
pomocą placówek HBC, takich jak Fort Pitt i Fort
Edmonton . Ich południowa ekspansja osiągnęła szczyt
w latach 60. XIX wieku, kiedy Plains Cree kontrolowało
większość dzisiejszego południowego Saskatchewan i
środkowo-wschodniej Alberty, a Assiniboine również
przemieszczało się na południe.
Upadek
Gwałtowny upadek żubrów osłabił gospodarczo i
społecznie wszystkie ludy równin, w tym członków
Żelaznej Konfederacji.
Oryginalna gama żubrów
Zasięg od 1870
Zasięg od 1889
Ciemne liczby wskazują liczbę żubrów na dzień 1
stycznia 1889 r. na pozostałych obszarach. Jasne liczby
podają datę lokalnej eksterminacji.
Śmierć Omoxesisixany lub Big Snake autorstwa Paula
Kane'a przedstawiająca bitwę między wojownikiem
Blackfoot a Plains Cree na koniu.
Od około 1850 r. upadek stad żubrów zaczął
osłabiać Konfederację Żelazną. Żubry migrowały
sezonowo, stwarzając potencjał konfliktu o prawo do ich
odłowu.
Wielkie zachodnie stada
zimują między południowymi i północnymi gałęziami
Saskatchewan, na południe od Wzgórz Touchwood i za
północnym Saskatchewan w dolinie Athabasca; One
przekroczyć Oddział Południowy w czerwcu lub lipcu,
odwiedzić prerie w południowej części pasma Touchwood
Hill i przekroczenia doliny Qu'Appelle dowolnym miejscu
pomiędzy Elbow Oddziału Południowej i kilka mil na
zachód od Fort Ellice na Assiniboine. Następnie
atakują na Grand Coteau de Missouri , a ich wschodnia
flanka często zbliża się do stad znad Rzeki Czerwonej
idących na północ od Grand Coteau . Następnie idą
przez Missouri po Żółtym Kamieniui powrót do
Saskatchewan i Athabaski, gdy zbliża się zima, na
zbocza Gór Skalistych .
- Henry Youle Hind , 1860
Oznaczało to, że wiele ludów Równin często polegało
na tym samym stadzie; polowanie przez jedną stronę (lub
białych osadników) dotknęło ich wszystkich w tragedii
wspólnego pastwiska . Bizony często przekraczały
granice plemienne, a zdesperowani myśliwi byliby
kuszeni, by podążać za nimi, co prowadziło do
częstych sporów. Żubr wyginął wcześniej w pasie
parkowym, w którym mieszkali Cree, a następnie na
preriach krótkiej trawyna południe. Cree obwiniało za
to HBC i Metis, ale nadal potrzebowało ich do handlu.
Bizony wciąż można było znaleźć na terytoriach
Czarnych Stóp, zmuszając grupy łowców Cree do
zabłąkania się na terytorium Czarnych Stóp, co
prowadziło do konfliktu. Podczas tych wojen bizonów
sojusze ponownie się zmieniły, jednak Żelazna
Konfederacja nigdy nie była w stanie odzyskać
(stałego) dostępu do stad żubrów. [13]
Legendarna (być może fikcyjna) opowieść opowiada o
pokoju między Cree a Czarną Stopą zawartym w
przyszłym miejscu Wetaskiwin w Albercie w 1867 roku; [
potrzebne źródło ], nawet jeśli to prawda, ten pokój
nie utrzymał się. Około 1870 r. Gros Ventre, dawniej
część Konfederacji Czarnych Stóp przez około 90 lat,
uciekła i została sojusznikiem Assiniboine. The Plains
Cree stoczyli ostatnią bitwę przeciwko Blackfoot,
bitwę nad rzeką Belly 25 października 1870 roku, w
pobliżu dzisiejszego Lethbridge w Albercie, ale stracili
co najmniej 200 wojowników. Następnie, w 1873 roku
lider Blackfoot Crowfoot przyjął
Pitikwahanapiwiyin("Poundmaker") o mieszanym
pochodzeniu Cree i Assiniboine, tworząc ostateczny
pokój między Cree i Blackfoot. [26]
W 1869 roku rząd kanadyjski wykupił roszczenia HBC do
dzisiejszej zachodniej Kanady. Métis sprzeciwił się,
że nie konsultowano się z nim i nie negocjowano ustawy
z Manitoby . Metyjczycy nie byli w stanie zmobilizować
Cree ani Assiniboine do ich sprawy, a ekspedycja Wolseley
zamiast tego, zamiast nadzorować wdrożenie Ustawy z
Manitoby, jak to wynegocjowano, stłumiła Opór
Czerwonej Rzeki siłą wojskową podczas corocznego
polowania na bizony .
Spadek bawołów stał się kryzysem egzystencjalnym dla
zespołów członkowskich Konfederacji w latach 70. XIX
wieku, co skłoniło je do szukania pomocy u rządu
kanadyjskiego. Rząd kanadyjski był gotów dać to tylko
w zamian za traktaty, które, jak wierzyli, zniosą ich
aborygeński tytuł . [20] Konfederacja zawsze była
luźnym ugrupowaniem, a kiedy rząd kanadyjski
negocjował traktaty w regionie w latach 70. XIX wieku,
umowy zawierano z grupami zespołów, a nie z żadnym
centralnym przywództwem. Każdy kilkudziesięcioosobowy,
a najwyżej kilkusetosobowy zespół nominował swojego
lidera, który podpisywał traktaty w imieniu grupy.
Zespoły członkowskie Konfederacji były sygnatariuszami
Traktatu 1 (1871, południowa Manitoba),Traktat 4
(podpisy w latach 1874-1877, obecnie południowy
Saskatchewan), traktat 5 (podpisy w latach 1875-1879 plus
późniejsze dodatki, obecnie północna Manitoba) oraz
traktat 6 (podpisy w latach 1876-1879, wiele
późniejszych dodatków, obecnie w środkowym
Saskatchewan i Albercie). Warto zauważyć, że były one
negocjowane oddzielnie od Traktatu 7(1877) z
Konfederacją Czarnych Stóp, pokazując, że rząd
kanadyjski dostrzegł różnice między tymi dwiema
grupami. Zgodnie z warunkami tych traktatów, grupy
członkowskie Żelaznej Konfederacji zaakceptowały
obecność osadników kanadyjskich na ich ziemiach w
zamian za pilną i stałą pomoc w radzeniu sobie z
głodem doświadczanym przez ludzi na równinach z powodu
zniknięcia stad żubrów. Nie wszystkie zespoły były
jednakowo pogodzone z ideami traktatów. Banda Piapota
podpisała traktat, ale odmówiła wybrania miejsca na
rezerwat, woląc pozostać koczowniczym. " Battle
River Crees" pod przywództwem Big Bear i Little
Pine całkowicie odmówiło podpisania.
Obóz Cree w środkowej Albercie, 1871
W 1878 r. kryzys bizonów był już krytyczny i pomimo
traktatów, rząd kanadyjski udzielił niewielkiego
wsparcia materialnego, zmuszając coraz większą liczbę
grup zarówno traktatowych, jak i nietraktujących z
terytorium Kanady do polowania w Montanie. W 1879 lub
1880 roku ostatni pozostały bizon zniknął z terytorium
Kanady, po tym czasie wiele grup Cree i Assiniboine
przeniosło się na południe, odbywając częste wyprawy
myśliwskie na terytorium należące do Ameryki, a nawet
biwakując tam przez cały rok.
Było to postrzegane jako zagrożenie przez białych
osadników w Montanie w świetle Siedzącego
Byka prowadzącego swoich Siuksów
do Kanady w 1876 r., aby uciec przed amerykańskim
wojskiem: obawiano się, że grupy indiańskie z dowolnej
strony mogą zaatakować Amerykanów, a następnie
wykorzystać Kanadę jako bezpieczną przystań.
W odpowiedzi Stany Zjednoczone rozpoczęły
militaryzację swoich granic w regionie, budując Fort
Assinniboine w pobliżu Gór Niedźwiedziej Łapy [ sic ]
w 1879 r. i Fort Maginnis w Judith Basin w 1880 r. [20]W
tym samym roku kanadyjski raport oszacował, że w
Montanie polowało od siedmiu do ośmiu tysięcy
"Brytyjskich Indian", w tym trzech
najsłynniejszych przywódców aborygeńskich w historii
zachodniej Kanady, którzy obozowali razem: zespół Cree
pod Big Bear, Blackfoot pod Crowfoot, oraz grupa
myśliwych Metis, w tym Louis Riel . [20] Opinia rządowa
zarówno w Kanadzie, jak iw USA szybko zwróciła się
przeciwko wcześniejszej polityce zezwalania na swobodny
przepływ tubylców przez granicę. Władze w obu krajach
chciały, aby tubylcy "ucywilizowali",
kończąc swoje koczownicze tradycje łowieckie i zajęli
się rolnictwem w rezerwatach, otwierając w ten sposób
ziemię dla białych farmerów i rolników.[20] Partie
Cree i Metis kontynuowały polowanie w Montanie do końca
1881 roku, kiedy armia amerykańska zaczęła ich
aresztować i deportować, skutecznie odcinając je od
jednej z ostatnich pozostałych populacji żubrów i
zapewniając ich zależność od rządowych racji
żywnościowych.
Klęska
Pitikwahanapiwiyin lub Poundmaker, 1885
W 1885 roku Metyjczycy prosili o pomoc w okresie
poprzedzającym powstanie północno-zachodniego 1885
roku . Wielu Cree i Assiniboine było niezadowolonych ze
swojej sytuacji, wierząc, że rząd kanadyjski nie
wywiązuje się ze swoich zobowiązań traktatowych [20],
ale nie była to prosta decyzja o chwyceniu za broń.
Różni przywódcy ludu rdzennego zajmowali różne
stanowiska w sprawie użyteczności buntu. Znani
przywódcy wojenni epoki, tacy jak Big Bear i Poundmaker
, prowadzili swój lud do bitwy, choć niechętnie;
Wędrujący Duch był bardzo wojowniczy; inni trzymali
swoich ludzi z dala od konfliktu. Był to jeden z
nielicznych przypadków konfliktu zbrojnego między
rządem kanadyjskim (po 1867 r.) a rdzennymi narodami.
Po zaangażowaniu sojuszu Cree-Assiniboine w bitwę pod
Cut Knife w 1885 r. Kanada wykorzystała nowe
połączenia kolejowe i telegraficzne do rozmieszczenia
milicji Ontario i Quebec na Zachodzie, gdzie zastosowały
przewagę liczebną, mobilność i siłę ognia przeciwko
luźnemu sojuszowi Cree, Assiniboine i Metis. Metyjczycy
zostali pokonani pod Batoche , pozostawiając
Cree-Assiniboine bez sojuszników. Mieszana partia
wojenna Poundmakera Cree-Assiniboine poddała się. Trzy
tygodnie później zespół Big Bear odniósł
zwycięstwo na Frenchman's Butte , ale na próżno.
Ostatni utrzymujący się zespół (Big Bear i Wandering
Spirit's) został rozproszony w Loon Lake3 czerwca 1885.
Po buncie Big Bear i Poundmaker zostali na krótko
uwięzieni; Wędrujący Duch i sześciu innych tubylców
zostało powieszony. [ potrzebne źródło ] Kilku
członków zespołu Big Bear i innych Cree szukało
schronienia w Stanach Zjednoczonych. Zostali ekstradowani
z powrotem do Kanady, ale większość wkrótce wróciła
do Stanów Zjednoczonych i osiedliła się w rezerwacie
Rocky Boy Indian , gdzie ich potomkowie mieszkają do
dziś. Syn Big Beara w końcu wrócił do Kanady i
pomógł znaleźć rezerwat w Hobbema. [20]
Upadek bawołów, traktaty, które podpisała z
królową, oraz klęska jej bojowników w buncie
północno-zachodniej części Pierwszych Narodów
zwiastowały i przyczyniły się do rosnącej niemocy
Żelaznej Konfederacji jako jednostki gospodarczej,
społecznej i suwerennej.
|
