zdjęcie Winnetou tarcza amulet szklarski t.1 tyl Współczesna grafikaPolowanie na bizony Popularna animacja indianina

Wikipedia
 |
Geografia (rozmieszczenie) Indian USA | Historia Indian USA | Kultura i religia Indian | Wojny Indian |

Zobacz też ze strony głównej: | Geografia Indian USA | Indiańskie plemiona USA | Pełna lista plemion USA | Eksploracja Ameryki Płn. | Lista (opis) eksploratorów | Hiszpańska eksploracja pogranicza USA | Drogi osadników na zachód | Szlak Oregoński | Szlak Bozemana | Wielkie równiny | Indianie wielkich równin | Fort Laramie | Kultura Indian USA |

Indiańskie Wojny

Masakra Yuma 1781
(Yuma Revolt)

Zobacz także inne artykuły dotyczące Wojen Międzyplemiennych Indian: (w budowie)
 | Bitwa pod Pima Butte | Druga Wojna Yuma (1853) |

Zobacz także inne strony z Wikipedii dotyczące Plemienia Yuma: (w budowie)
 | Plemię Yuma | Wojny Mohave | Plemię Mohave | Bitwa pod Pima Butte | Masakra Yuma (1781) |

Patrz także inne zgadnienia na tematy Indian w epoce ekspansji Hiszpanów na terenie płd. USA : (w budowie)
 | Ekspansja Hiszpańska | Narváez expedition (1527-1536) | Wojny Yaqui (1533) | Masakra Estevanico (1539) | Bitwa Hawikku (1540) | Potyczka Awatovi (1540) | Wojna Tiguex (1540-1542) | Masakra Acoma (1599) | Rebelia Pueblo (1680) | Plemiona Pueblo | Masakra Yuma (1781) |  | Plemię Hopi | Plemię Zuni | Seven Cities of Gold (Cibola) | Quivira | Ekspedycja Chamuscado i Rodríguez (1581-1582) | Francisco Leyba (Leyva) Bonilla and Antonio de Humana (Umana) | Wyprawa Valverde (1719) | Ekspedycja Villasur (1720) |

Zobacz także
Hiszpańscy Eksploratorzy Ameryki Północnej (Spanish explorers of North America)


Masakra Yuma (Yuma Revolt)
była toseria ataków na Nowej Hiszpanii w 1781 roku przez Indian
Yuma .

Szlak wytyczony przez ekspedycję Juan Bautista de Anza w 1774 roku z Meksyku do Południowej Kalifornii nazwano El Camino del Diablo , czyli Drogą Diabła. Podróż była trudna przez pustynię Sonora.


Ciszę świtu rozdarły krzyki wojny. Dziesiątki, może setki, wojowników Quechan i Mohave wyskoczyły z ukrycia, pędząc na plac ze wszystkich stron. Malowani do bitwy i wymachiwania lancami, łukami i maczugami bojowymi, Indianie zabijali każdego Hiszpana, jakiego mogli złapać.

Trasa z hiszpańskich osiedli prezydenckich w górnej Sonorze do rzeki Kolorado została nazwana Camino del Diablo (El Camino del Diablo) , "Drogą Diabła".
Biegnąca przez najsurowsze pustynie, ta trasa była jedynym sposobem, w jaki Hiszpanie mogli transportować towary drogą lądową do ich osiedli w Kalifornii. 

Na końcu trasy leżała jedyna przejezdna część dolnego Kolorado, a ludzie mieszkający wokół rzeki, Plemiona Yuma (Quechan), początkowo połączyli się w pokojowy związek z Hiszpanami.

Plemię Yuma kontrolowało więc ważny dla Europejczyków szlak zwany Przejściem Yuma (ang. Yuma Crossing).

Trasa ta nazywana także jako Drogą Sonora, biegła od hiszpańskiego Tubac Presidio na ówczesnym terenie hiszpańskiej Arizony (podległej wówczas kolonialnemu, hiszpańskiemu gubernatorowi prowincji Sonora), a władanym przez buntownicze Plemię Pima (które zniszczyło Presidio w Tubac podczas buntu Pima w 1751 r [Pima Revolt  (1751)]), do hiszpańskiej górnej Kaliforni (Alta California).
Była wówczas jedyna droga na północ z Meksyku do Kalifornii, a więc o charakterze wybitnie strategicznym.

Historia przeprawy Yuma Crossing rozpoczęła się od powstania dwóch masywnych granitowych wychodni na rzece Kolorado.
Zwężenie rzeki stanowiło jedyny punkt przeprawy na przestrzeni tysiąca mil, czyniąc z niej centralny punkt dla historycznych plemion Patayan , a później Quechan (Yuma).

W 1540, na długo przed tym, jak brytyjscy Europejczycy dotknęli Plymouth Rock w 1620, europejska historia Yumy zaczęła się tutaj wraz z przybyciem hiszpańskiego odkrywcy Hernando de Alarcón (Szefa morskiego oddziału Ekspedycji Francisco Vázquez de Coronado z 1540 r.).

Dopiero po XVII i XVIII-wiecznych eksploracjach Ojców misjonarzy Kino i Garcés przeprawa zaczęła być wykorzystywana przez hiszpańskie ekspedycje Juan Bautista de Anza i innych wzdłuż tej trasy od 1774 roku.

Pierwszy znaczący kontakt Quechan (Yuma) z Europejczykami miał miejsce zimą 1774 roku z hiszpańskim odkrywcą Juan Bautista de Anza i jego grupą.
Stosunki były przyjacielskie.

Kiedy stosunki się popsuły, a Yumowie zbuntowali się w 1781 roku, zasadniczo zakończyło to osadnictwo hiszpańskie w tym regionie, zniweczyło marzenia budowniczych misji i ograniczyło ekspansję Hiszpanii do Kaliforni i poza nią.


Spis treści:
1 Tło
2 Masakra
3 Następstwa
4 Zobacz też


Tło

W marcu 1780 r. Teodoro de Croix, dowódca generalny prowincji Nowej Hiszpanii, wydał zestaw instrukcji dotyczących założenia dwóch nowych misji na rzece Kolorado, aby pomóc w nawróceniu Indian Quechan, zwanych przez Hiszpanów Yuma.
Te dwie misje, zwane również pueblo, miały być obsadzone przez mieszaną siłę żołnierzy, osadników, robotników i czterech misjonarzy franciszkańskich.
Chociaż instrukcje nakreślone przez Croix były niezwykle szczegółowe, później ostro skrytykowano je za zapewnienie niewystarczających zasobów, zwłaszcza żołnierzy.
Jak ujął to ksiądz Diego Bringas w swoim raporcie z lat 1796-97: "Rząd uważa, że możliwe jest zakładanie placówek z policją, prawem i porządkiem wśród 3000 Yumów, z siłą zaledwie 21 żołnierzy, którzy są oddaleni o 90 mil od wszelkiej pomocy".

Dwie misje to Purisima (Niepokalana) Concepcion, po drugiej stronie rzeki od dzisiejszej Yumy, i Bicuner, jakieś dziesięć mil w górę rzeki.

Wśród czterech franciszkańskich misjonarzy przydzielonych do misji na rzece Kolorado był wybitny badacz ziem Indian, ojciec Francisco Garcés.
Ojciec Garces twierdził wcześniej, że projekt rzeki Kolorado wymaga presidio lub fortu z co najmniej pięćdziesięcioma żołnierzami, z dziesięcioma dodatkowymi żołnierzami w każdym miejscu misji.

We wrześniu 1780 r. Garces wysłał depeszę do Croix, ostrzegając, że Quechan (Yuma), "już zirytowani tyloma opóźnieniami i złymi wpływami. z każdym dniem stawali się coraz bardziej niespokojni i nie mogli być kontrolowani inaczej niż przemocą".

Padre oskarżył dwóch Quechan "o podburzanie całego plemienia z tak fatalnym wpływem, że wśród młodzieży rozeszła się już pogłoska, że po przybyciu do Rio Colorado ojcowie i Hiszpanie mają zostać zabici".

Dwie nowe osady nałożyły na Quechanów deprywację gospodarczą.
Hodowla Hiszpanów dewastowała pola uprawne Plemienia Quechan.

Dowódca wojskowy w Yumie, chorąży Santiago Yslas, zastosował surowe metody.
Kazał wychłostać Quechanowi za zranienie konia i umieścił w dybach Ygnacio Palmę, brata przywódcy Quechanów Salvadora Palmy.

19 czerwca 1781 r., kiedy około dwudziestu żołnierzy wyjechało do Kalifornii, pozostawiając tylko dziewiętnastu żołnierzy pod dowództwem kapitana Fernando Rivery y Moncada rozbili obóz po drugiej stronie rzeki, Quechanowie dostrzegli, że nadarzyła się okazja wojskowa.


Masakra

Rankiem 17 lipca 1781 r. wojownicy Quechan (Yuma) zaatakowali osady zarówno Bicuner, jak i Purisima Concepcion.
Zabili ponad stu hiszpańskich mężczyzn, kobiet i dzieci, zniewolili ocalałych i zniszczyli dwie osady. Zabili na śmierć czterech księży franciszkanów i wrzucili do rzeki przedmioty religijne z kościoła Purisima Concepcion. Kosztem znacznych strat wśród Quechan, otoczyli, zaatakowali i zniszczyli siły militarne pod dowództwem kapitana Rivery i zabili samego Riverę.
Przywódca Quechan Salvador Palma był później widziany w wojskowych insygniach Rivery.

Według relacji (1734-1794) Pedro Fagesa (póżniejszego Generalnego Inspektora hiszpańskiej Kaliforni), który odwiedził później to miejsce i był w stanie uwolnić 72 jeńców z 1871 roku - Powstanie 1781 w Yuma Crossing na rzece Kolorado uszkodziło hiszpańskie osiedla misji w Arizonie San Pedro y San Pablo de Bicuner i Puerto de Purísima Concepción.
Ataki z 18 lipca 1781 r. zabiły gubernatora porucznika Fernando Rivery y Moncada, ojca misji w Arizonie , Francisco Garcés i innych. Yuma Revolt na skrzyżowaniu i w pueblo spowodowała śmierć około 100 Hiszpanów: około 60 mężczyzn, 20 kobiet i 20 dzieci. Wśród zabitych było czterech zakonników , 36 żołnierzy i 20 cywilów. Yuma wzięli również 74 jako jeńców.


Następstwa

Kapitan José Antonio Romeu (późniejszy Gubernator hiszpańskiej Kaliforni) został mianowany dowódcą sił odwetowych, które zaatakowały Yuma za masakrę.
On i gubernator Felipe de Neve zaatakowali nieuchwytnych wojowników od września do października 1782 roku.
Siły odwetowe zabiły 108 Yumas, wzięły 85 jeńców i odzyskały 1048 skradzionych koni.

Ale operacja nie była w stanie pokonać szlaku Yuma i Anza Trail pozostał niedostępny.

Masakra Yuma zamknęła transport lądowy między północnym hiszpańskim Meksykiem, a hiszpańską Alta California na 50 lat. To powstrzymało imigrację Meksykanów do Alta California.

Porucznik Pacheco z żołnierzami i kawalerią z Presidio de San Diego zbudował tam fort w 1825 i na początku 1826 roku. (Fort Romualdo Pacheco)
Fort został zbudowany na północ od New River i na południe od Bull Head Slough w obecnej Imperial w Kalifornii.

Fort był używany tylko przez kilka miesięcy w 1826 roku. Pacheco wrócił do San Diego i powierzył fort Ignacio Delgado.

26 kwietnia 1826 r. Indianie Kumeyaay z obecnego San Sebastian zaatakowali fort.
Pacheco dowiedział się o pogłoskach o ataku i przybył podczas ataku z posiłkami z San Diego. Pacheco i jego 25 lansjerów odparli atak. W bitwie zginęło trzech żołnierzy, a trzech zostało rannych.

W bitwie zginęło 28 Indian. Ale teraz fort był otoczony przez wielu wojowników Kumeyaay i Quechan. Ogromnie przewyższający liczebnie fort został opuszczony i wszyscy wrócili do San Diego.

Archeolodzy przeprowadzili wykopaliska w tym miejscu w 1958 roku, zanim Imperial Valley College Museum usunęło szczątki.

W grudniu 1851 roku amerykański major Samuel P. Heintzelman wraz z sześćdziesięcioma żołnierzami amerykańskimi przybył do przeprawy Yuma Crossing z San Diego.
Zbudował Fort Yuma .
W 1852 udało mu się zakończyć działania wojenne z Yuma i zakończyć tzw. Drugą Wojnę Yuma (1853).

Znacznie później przeprawa Yuma Crossing stała się centralnym punktem podróży na Dziki Zachód (Wild West), począwszy od kalifornijskiej gorączki złota (California Gold Rush) w latach czterdziestych XIX wieku, po nadejście kolei w 1877 roku i wreszcie most Ocean-to-Ocean , który łączył wschodnie wybrzeże i Zachodnie wybrzeże w jednej trasie lądowej.

Zaraz po wojnie meksykańsko-amerykańskiej w 1848 r. armia amerykańska zbudowała tutaj Fort Yuma , aby chronić podróżnych przed najeżdżającymi okolicę Indianami. To był centralny punkt konfliktu w Wojnie Yuma w latach 1850-53.
W latach 1864-1890 fort i pobliskie obiekty były główną bazą wojskową wspierającą wysiłki armii amerykańskiej mające na celu kontrolowanie Indian na całym południowym zachodzie.

Mniej więcej w tym samym czasie Butterfield Stage ustanowił tutaj stację dyliżansową dla swojej głównej linii prowadzącej ze wschodu do Kalifornii.

Zobacz także

  •