Wojny Indian USA - Pierwsza Bitwa pod Adobe Walls (1864)

Pierwsza Bitwa pod Adobe Walls (1864)

Strony wojujące
Stany Zjednoczone	Komancze Kiowa Plains (Kiowa) Apacze
Dowódcy i liderzy
Kit Carson	Dohäsan, Guipago, Satank, Satanta, Iron Shirt
Siły
335 żołnierzy, 72 Indiańskich zwiadowców, 2 działa artyleryjskie	<1400 wojowników

Pierwsza bitwa pod Adobe Walls
miała miejsce pomiędzy Armią USA, a Indianami z Plemienia Kiowa, Komanczów i Plains (Kiowa) Apaczów wyparły z pola bitwy Siły Ekspedycyjne Stanów Zjednoczonych, które reagowały na ataki na białych osadników wkraczających na południowy zachód.

Bitwa z 25 listopada 1864 r. zakończyła się niewielkimi stratami po obu stronach, ale była jedną z największych bitew stoczonych na Wielkich Równinach

Tło

Bitwa pod Adobe Walls miała miejsce 25 listopada 1864 roku w pobliżu Adobe Walls, ruin opuszczonego punktu handlowego i saloonu Williama Benta położonych po północnej stronie rzeki Canadian River, 17 mil (27 km) na północny wschód od dzisiejszego Stinnett w hrabstwie Hutchinson

Do bitwy doszło, gdy generał James Henry Carleton, dowódca okręgu wojskowego Nowego Meksyku, postanowił surowo ukarać plemiona równin Kiowa i Komanczów, których uznał za odpowiedzialnych za ataki na karawany wozów na Szlaku Santa Fe.
Indianie postrzegali karawany jako intruzów, którzy zabijali Bizony i inną zwierzynę, której Indianie potrzebowali do przetrwania.

W miarę jak wojna secesyjna wyczerpywała dostępne wojska, ataki na Wielkie Równiny nasiliły się, co doprowadziło pod koniec 1863 roku do wołań osadników o ochronę.

Carleton chciał położyć kres najazdom, lub przynajmniej wysłać Indianom jasny sygnał, że wojna secesyjna nie pozostawiła Stanów Zjednoczonych bez możliwości ochrony swoich ludzi. Wybrał pułkownika Kita Carsona, aby poprowadził siły ekspedycyjne jako najbardziej doświadczonego weterana walki z Indianami, jakim dysponował. Carson objął dowództwo nad 1. Pułkiem Ochotniczej Kawalerii Nowego Meksyku, z rozkazem ataku na zimowe obozowiska Komanczów i Kiowów, które według doniesień znajdowały się gdzieś w Kanionie Palo Duro w południowej części Panhandle, po południowej stronie rzeki Canadian River.

Ekspedycja Carsona była drugą inwazją na serce Komanczerii po Ekspedycji na Antelope Hills (1858)

Kit Carson jako pułkownik 1. Pułku Ochotniczej Kawalerii Nowego Meksyku

Preludium

10 listopada 1864 roku Carson wyruszył z Fort Bascom z 260 kawalerzystami, 75 piechurami i 72 Indiańskimi zwiadowcami z Plemion Ute i Jicarilla Apache, których zwerbował z rancza Luciena Maxwella w opobliżu Cimarron w Nowym Meksyku. 12 listopada siły Carsona, w towarzystwie dwóch górskich haubic pod dowództwem porucznika George'a H. Pettisa, 27 wozów, ambulansu i 45-dniowych racji żywnościowych, ruszyły w dół rzeki Canadian River do Texas Panhandle. Carson postanowił najpierw maszerować do Adobe Walls, które znał z pracy tam u Benta ponad 20 lat wcześniej. Carson, od dawna zaznajomiony z Indiańskimi zwiadowcami z Plemion Ute i Jicarilla Apache, miał zaufanie do swoich indiańskich zwiadowców.
Osłaniali jego flanki, a każdego ranka dwóch z nich jechało daleko przed wolno poruszającą się kolumną, aby szukać obozowisk Komanczów i Kiowów.

Niekorzystna pogoda, w tym wczesna śnieżyca, spowolniły postępy. 24 listopada 1. Kawaleria dotarła do Mule Springs w hrabstwie Moore, około 30 mil (48 km) na zachód od Adobe Walls.

Tego samego popołudnia Indiańscy zwiadowcy donieśli, że znaleźli szlak dużej wioski indiańskiej.
Carson zostawił piechotę, aby strzegła taboru zaopatrzeniowego, i zarządził nocny marsz kawalerii i artylerii. Jechał w awangardzie Indiańskimi zwiadowcami z Plemion Ute i Jicarilla Apache.

Następnego ranka rozkazał dwóm haubicom, aby dołączyły do niego w awangardzie. Docierając do łatwej do przekroczenia rzeki Canadian River, rozmieścił jedną kompanię kawalerii po północnej stronie rzeki i kontynuował marsz z pozostałymi po stronie południowej.

Bitwa

Około dwie godziny po świcie 25 listopada kawaleria Carsona znalazła i zaatakowała Wioskę Kiowa składającą się ze 176 domków.
Wódz Dohäsan i jego ludzie uciekli, przekazując alarm pobliskim sprzymierzonym wioskom Komanczów; Wódz Guipago (Lone Wolf) poprowadził wojowników, aby chronić uciekające kobiety i dzieci. Maszerując naprzód do Adobe Walls, cztery mile od wioski Kiowa, Carson okopał się tam około 10:00 rano, wykorzystując jeden róg ruin jako szpital. Odkrył ze zgrozą, że w okolicy znajdowały się liczne wsie, w tym duża wioska Komanczów. Carson zobaczył dużą liczbę Indian wylewających się naprzód, aby stoczyć z nim bitwę, znacznie większą siłę, niż się spodziewał.

Pettis, który napisał najbardziej kompletny raport z bitwy, oszacował, że 1200-1400 Komanczów i Kiowa zaatakowało żołnierzy i indiańskich zwiadowców, których było 330 (75 mężczyzn zostało pozostawionych, aby pilnować taboru zaopatrzeniowego

Rzuć parę pocisków w tamten tłum.

- Kit Carson do oficera artylerii porucznika Pettisa

Carson zeskoczył ze swojej kawalerii i rozstawił ją wokół dwóch haubic. Jego Indińscy zwiadowcy stoczyli potyczkę z około 200 wojownikami Komanczów i Kiowa "na koniach i pokrytymi farbą i piórami... szarżując tam i z powrotem... ich ciała przerzucone przez boki koni, w pełnym biegu, i strzelając od czasu do czasu pod końmi". Wódz Dohäsan, wspomagany przez Wodza Satanka (Sitting Bear), Wodza Guipago (Lone Wolf) i Wodza Satantę, poprowadził Kiowa w pierwszym ataku.

Rozgorzały zacięte walki, gdy wojownicy Kiowa, Apaczów Równinnych i Komanczów wielokrotnie atakowali pozycję Carsona. Wódz Satanta odpowiedział trębaczowi Carsona własnymi sygnałami trąbki, aby zdezorientować żołnierzy. Carsonowi udało się odeprzeć ataki tylko dzięki sprytnemu wykorzystaniu wsparcia ogniowego z dwóch haubic.
Pierwsze pociski z haubic zmusiły oddziały Kiowa i Komanczów do wycofania się z pola bitwy, lecz wkrótce powrócili w jeszcze większej liczbie i wznowili atak.

Po południu Pettis oszacował, że armia Carsona stanęła w obliczu ponad 3000 Indian.
Po sześciu do ośmiu godzinach dość nieprzerwanej walki Carson zdał sobie sprawę, że kończą mu się pociski haubic i amunicja w ogóle, i nakazał swoim siłom wycofać się do wioski Kiowa na swoim tyłach.

Carson martwił się również o los 75 ludzi strzegących jego bardzo potrzebnego taboru zaopatrzeniowego.
Indianie próbowali zablokować mu odwrót, podpalając trawę i zarośla w pobliżu rzeki. Jednak przebiegły Carson podpalił tyły i wycofał się na wyższe tereny, gdzie bliźniacze haubice nadal powstrzymywały Indian. Kiedy zapadł zmierzch, Carson nakazał połowie swojego oddziału i swoim indiańskim zwiadowcom spalić chaty we wsi, co również doprowadziło do śmierci Wodza Apaczów Kiowa, Iron Shirt, który odmówił opuszczenia swojego tipi

Żołnierze skonfiskowali wiele "doskonale wykończonych szat bawołów" i spalili resztę, a indiańscy zwiadowcy zabili i okaleczyli czterech Kiowów, którzy byli zbyt schorowani, by uciec. Zmęczeni żołnierze kontynuowali odwrót i tej nocy znaleźli swój tabor zaopatrzeniowy nienaruszony.

Carson i jego żołnierze odpoczywali w obozie 26 listopada, ich indiańscy przeciwnicy byli widoczni na szczycie wzgórza około dwóch mil dalej. Indiańscy zwiadowcy Carsona potykali się z Komanczami i Kiowami, ale nie doszło do poważnego ataku na żołnierzy. Następnego dnia Carson wydał rozkaz powrotu do Nowego Meksyku. Niektórzy z jego oficerów chcieli wznowić bitwę, ale Carson, konsultując się tylko ze swoimi Utami i Jicarillami, nakazał odwrót do Nowego Meksyku.

Następstwa

Deklaracja zwycięstwa

Armia Stanów Zjednoczonych ogłosiła pierwszą bitwę pod Adobe Walls zwycięstwem. Kiowa, wręcz przeciwnie, zapisali w swoim corocznym zapisie, malowanym na skórze bizona, że okres ten był "błotnistą zimą podróżną, czasem, gdy Kiowa odparli Kita Carsona".
Carson był dobrze znany wszystkim Indianom z Południowych Równin.
Bitwa pozostawiła Komanczów i Kiowów bez przeszkód w kontrolowaniu Texas Panhandle aż do Bitwy nad North Fork of the Red River osiem lat później.

Większość autorytetów uważa, że decyzja Carsona o odwrocie była mądra i że należy mu się uznanie za dobrą obronę. Przeciwnicy mieli mniej sił i tylko jego sprytne użycie odrzutowców i haubic zapobiegło pokonaniu i zabiciu jego sił, tak jak Custera 9 lat później w Bitwie pod Little Bighorn (1876).

Liczbę Indian walczących z Carsonem w tej bitwie szacuje się na 3000, ale jest to prawdopodobnie przesada.
Ponieważ wioska Kiowa składała się ze 176 lóż, a wioska Komanczów z około 500 lóż, mało prawdopodobne jest, aby całkowita siła Indian liczyła więcej niż dwóch walczących ludzi na lóż lub 1300.

Jak się okazało, Carson pozostawił sześciu zabitych i 25 rannych, w tym jednego zabitego indiańskiego zwiadowcę i czterech rannych, podczas gdy szacował, że Komancze i Kiowa ponieśli około 50-60 ofiar śmiertelnych i aż 100 rannych. Oficjalny raport armii USA na temat bitwy szacował jednak straty Indian na 60 zabitych i rannych. Biorąc pod uwagę dalekosiężny charakter walk, szacunków strat Indian nie można zweryfikować.
Żołnierze Carsona zgłosili, że tylko jeden skalp Komancza został zdobyty.

Epilog

Pierwsza bitwa pod Adobe Walls była ostatnim razem, gdy Komancze i Kiowowie zmusili amerykańskie wojska do wycofania się z pola bitwy, i oznaczała początek końca Plemion Indian Wielkich Równin i ich sposobu życia.

Dekadę później, 27 czerwca 1874 r., rozegrała się Druga Bitwa pod Adobe Walls (1874), w której wzięło udział 250-700 Komanczów i grupa 28 myśliwych broniących osady Adobe Walls. Po czterodniowym oblężeniu Indianie się wycofali. Druga bitwa ma znaczenie historyczne, ponieważ doprowadziła do Wojny o Rzekę Czerwoną (1874-1875) w latach 1874-75, w wyniku której Indianie z południowych równin zostali ostatecznie przesiedleni do rezerwatów na terenie dzisiejszej Oklahomy.

Znak historyczny

W 1964 roku Texas State Historical Survey Committee wzniósł tablicę pamiątkową 1690, aby zachować pamięć o pierwszej bitwie pod Adobe Walls. Tablica pamiątkowa nie znajduje się w miejscu bitwy, ale 15 mil (24 km) na zachód. Tablica głosi, że "chociaż Carson wykonał znakomitą obronę, Indianie zwyciężyli".

Tło