zdjęcie Winnetou tarcza amulet szklarski t.1 tyl Współczesna grafikaPolowanie na bizony Popularna animacja indianina

Wikipedia
 | Geografia Indian USA |  Plemiona Indian USA | Historia Indian USA | Kultura i religia Indian | Wojny Indian |
Najważniejsze Plemiona:

 | APACZE, (Chiricahua, Jicarilla, Lipan, Mescalero (w tym Salinero Apacze), Plains (Kiowa) Apacze, Apache Zachodni (w tym Tonto Apacze)) | KOMANCZE | Kiowa | SIUKSOWIE, (Lakota, Dakota, Nakota) | Czejenowie | Arapaho | Pawnee | Plemiona Wielkich Równin |

Indiańskie Wojny
Wojny Najważniejszych Plemion
 | Wojny Indian Wielkich Równin | Wojny Indian z Meksykiem (1533-1933) | Wojny Apaczów (1541-1924) | Wojny Komanczów 1706-1875 | Wojny Siuksów 1659-1891 | Wojny Nawahów 1582-1868 | Wojny Czirokezów (Cherokee) 1710-1865 | Bitwy i Wojny Czejenów (Cheyenne) (1676-1879) | Indiańskie Wojny Międzyplemienne | Armia USA |

Bitwy i Wojny Czejenów (Cheyenne) (1676-1879)
Najważniejsze wydarzenia Czejenów :
 |
Cheyenne (Czejenowie) | Bitwy Czejenów | Sand Creek Massacre (1864) | Wyprawie nad Rzekę Powder [Powder River Expedition] (1865) | Wojna w Kolorado (1864-1865) | Bitwa nad Rzeką Washita 1868 | Wyprawa Big Horn (1876) | Exodus Północnych Czejenów (1878-1879) | "Psi Żołnierze Czejenów" |

Wojny Czejenów do 1864 r

Lata: | 1800-1860 | 1860-1863 | Wiosna 1864 | Czerwiec 1864 | Jesień 1864 | Zima 1864 | 1865 |

Wojny Czejenów lat 1800-1860

Zobacz też: | Wielkie Równiny | Black Hills (Góry Czarne) | Bent's Old Fort | Bizony | Szlak Santa Fe | Wódz Mały Kruk (Little Raven) | Wódz Niwot (Left Hand) | Wódz Black Kettle | Wódz White Antelope | Wódz George Bent | Wódz Lean Bear | Wojny Międzyplemienne | Traktat z Fort Laramie (1851) | Nowy Fort Benta | Cheyenne Dog Soldiers | Fort Larned | Fort Lyon | Kansas | Kolorado | Nebraska |


(cytat, za https://kclonewolf.com/index.html)

Wojny i bitwy Czejenów lat 1800-1860 - preludium do tragedii . . .

1800

Koczownicze Plemiona Cheyenne (Czejenów) i Arapaho kontynuują migrację na południe z Regionu Wielkich Jezior, kierując się na południe do rzeki Missouri oraz na zachód w kierunku Wielkich Równin.

1803 (w przybliżeniu)

Wódz Black Kettle urodził się w bandzie Sutaios z Plemienia Czejenów w Black Hills (Górach Czarnych).
Tradycje ustne są różne, a imiona rodziców Black Kettle mogły brzmieć: Ojciec - Swift Hawk Lying Down, Hawk lub Hawk Stretched Out, Matka - Sparrow Hawk Woman lub Little Brown-Back Hawk Woman.

Wódz Mały Kruk (Arapaho Południowe), urodzony mniej więcej w tym samym okresie.

Zakup Luizjany - Ziemia granicząca z rzeką Missisipi i Górami Skalistymi, między Zatoką Meksykańską a granicą kanadyjską, zakupiona przez Stany Zjednoczone od Francji za 15 milionów dolarów.
Wyprawa Lewisa i Clarka z 1804 r. obejmowała eksplorację ziemi, która później stała się Terytorium Kolorado.

9 marca 1814

John Evans urodził się w Waynesville w stanie Ohio, jako syn farmerów z plemienia kwakrów, Davida i Rachel (Burnett) Evans.

27 stycznia 1821

John Milton Chivington urodzony w Lebanon w stanie Ohio, jako syn Issaca i Jane (Runyun) Chivington.

1823 (w przybliżeniu)

Narodził się Wódz Niwot (Left Hand), zwany "Lewą Ręką" (Południowe Arapaho).

1830

Urodzeni w St. Louis William Bent i Ceran St. Vrain otwierają Punkt handlowy, położony w dzisiejszym hrabstwie Otero w południowo-wschodnim Kolorado.
Był to tzw.
Stary Fort Ben (Bent's Old Fort) do Handlu z Indianami z Wielkich Równin oraz Traperami (Handlarzy Futrami na rzece Arkansas w pobliżu dzisiejszej La Junta w Kolorado.

Przez większość swojej 16-letniej historii fort był jedyną dużą białą amerykańską stałą osadą na Szlaku Santa Fe między Missouri, a meksykańskimi osadami.
Przez następne 30 lat Bent nawiąże silne relacje zarówno z białymi emigrantami przybywającymi na terytorium, jak i z pięcioma Głównymi Plemionami Indiańskimi wędrującymi po terenach łowieckich Bizonów.

Bent poślubi kobietę Czejenów, Owl Woman, i będzie miał czworo dzieci (Roberta, Mary, późniejszego Wodza Czejenów George Benta i Julię).
Owl Woman umrze w 1847 roku podczas porodu Julii, a Bent później poślubi jej siostrę (Yellow Woman) i będzie miał jeszcze jedno dziecko, Charlesa Benta.

Plemiona Czejenów i Arapaho dzielą się na Plemiona południowe, w tym pasmo Sutaios Wodza Black Kettle na południe od rzeki Platte w kierunku rzeki Arkansas, Plemiona północne rozciągają się na północ od rzeki Platte do Rzeki Smoky Hill.

1835-1845

John Evans zdobywa tytuł doktora medycyny i buduje prestiżową karierę w Ohio. Będzie opracowywał nowe i bardziej humanitarne metody leczenia osób chorych psychicznie, a swoje studia skupi na diagnozie i leczeniu cholery.

19 czerwca 1836

Edward Wanshaer Wynkoop urodzony jako syn Johna W. i Angeline Wynkoop w Filadelfii w Pensylwanii.

Zima 1838

Grupa Plemiona Cheyenne (Czejenów), Dog Soldiers "Żołnierze Psy Czejenów" Wódza Porcupine Bear zabija swojego kuzyna, Little Creek, w pijackiej bójce w pobliżu Fort William (później Fort Laramie) WY.
Dog Soldiers zostają zhańbieni i wygnani z Plemienia Cheyenne, zmuszeni do obozowania z dala od innych Szczepów Cheyenne. Rozpoczyna się ewolucja nowych Cheyenne Dog Soldiers (Hotamitaneo), dając początek wrogiemu społeczeństwu Wojowników Cheyenne, które przyjmuje rasistowską doktrynę eksterminacji wszystkich białych emigrantów. Wydarzenie to oznacza początek niezgody między starszym, pokojowo nastawionym przywództwem Cheyenne a młodymi społeczeństwami wojowników. Kiedyś w tej epoce rodzą się dwaj bracia Idianie Cheyenne - Wodzowie Czejenów Bull Bear i Lean Bear (lub Starving Bear).
Obaj są przeznaczeni do zostania Wojownikami Dog Soldiers.

26 lipca 1838

Silas Stillman Soule urodził się jako syn Amasy i Sophii Soule w Bath w stanie Maine.

1840

Po dekadzie brutalnej Międzyplemiennej Wojny Terytorialnej z Plemionami Kiowa, Komanczów i Apaczów, Południowi Cheyenne i Arapaho zgadzają się zawrzeć pokój.
Wszystkie plemiona pozostają przyjazne, a w regionie jest stosunkowo niewielu białych odkrywców, Traperów (Handlarzy Futrami) i osadników.

Wrzesień 1844

John Chivington wyświęcony na pastora Episkopalnego Kościoła Metodystycznego. Będzie głosił ewangelię na całym Środkowym Zachodzie przez następne 10 lat.

1846-48 Wojna amerykańsko-meksykańska

Posterunek handlowy Benta, Bent's Old Fort, służy jako miejsce postoju dla żołnierzy Unii.
Cheyenne, Arapaho, Kiowa. Apacze i Komancze, wszyscy Klienci handlowi posterunku Benta, ostrożnie przesuwają się na wschód i oddalają od rosnącej liczby białych żołnierzy.

1847

Dr John Evans przeprowadza się do Chicago, aby uczyć medycyny. Zainteresuje się rozwojem gruntów i budową kolei, a ostatecznie porzuci medycynę, aby zająć się karierą w biznesie.
Podczas pobytu w Chicago Evans angażuje się w politykę Illinois, wiążąc swój los z młodym politykiem o nazwisku Abraham Lincoln.
Przez następne 15 lat Evans będzie miał duży wpływ na budowę kolei w Chicago i zbije majątek na rynku nieruchomości. Pomoże założyć Northwestern University i miasto Evanston, nazwane na jego cześć.

1849

Gorączka złota w Kalifornii (1848) skłania tysiące białych emigrantów do emigracji przez Wielkie Równiny i w góry, co pogarsza stosunki między białymi i Indianami rywalizującymi o tereny łowieckie na Bizony.

Armia USA próbuje kupić Bent's Old Fort, ale po sporze o cenę Bent niszczy posterunek i przenosi się w dół rzeki, aby być bliżej Indian, mieszkających na zachód od dzisiejszego Lamar w Kolorado.

Cholera rozprzestrzenia się na Wielkich Równinach, gdy przybywa tam więcej emigrantów.
Plemiona Indian Wielkich Równin są mocno dotknięte epidemią.
Napięcie rośnie w zubożałych plemionach Indian.

17 września 1851 r. Traktat z Fort Laramie (1851) (Traktat z Horse Creek)

Zgodnie z prawem tego traktatu ziemia we wschodnim Kolorado, pomiędzy rzekami Platte i Arkansas, stanowi wyłączną domenę Cheyenne i Arapaho, co umacnia pokojowe stosunki między Indianami a białymi emigrantami przejeżdżającymi przez Kansas i Kolorado w drodze do Kalifornii. (W tym czasie obecne Kolorado było częścią kilku terytoriów !).

1853

Bent odbudowuje Fort, jako tzw. Nowy Fort Benta, bliżej rzeki Arkansas, na terenie dzisiejszego hrabstwa Bent w Stanie Kolorado, około dziewięciu mil na zachód od Lamar na Odnodze Górskiej (tzw. Mountain Route), Szlaku Santa Fe.

1854

Ustawa Kansas-Nebraska pozwala osadnikom zgłaszać roszczenia o ziemię Cheyenne i Arapaho na mocy Traktatu z Fort Laramie (1851)

1854-1855

Amasa Soule przeprowadza się z rodziną do Miasteczka Lawrence, KS, jako Agent firmy Emigrant Aid Company, założonej w celu pomocy w zasiedleniu Terytorium Kansas i włączenia go do Unii jako wolnego stanu.
Amasa i synowie William i Silas zakładają swój dom jako przystanek na Underground Railroad, tajnej sieci abolicjonistów, którzy poświęcają się pomaganiu zbiegłym niewolnikom w ucieczce na północ ku wolności. Wojna graniczna między pro-niewolniczym Missouri a abolicjonistycznym wolnym stanem Kansas rozgrzewa się, dając początek "Jayhawkers", grupie abolicjonistycznych partyzantów, którzy poświęcają się utrzymaniu ruchu pro-niewolniczego z dala od Bleeding Kansas.

1856

Pierwsze poważne starcia między białymi a Czejenami wybuchają w pobliżu Fort Laramie, Wyoming.
Wojownicy Czejenów kradną zaopatrzenie i ostatecznie Starli się z żołnierzami Unii w pobliżu rzeki Republican.

20-letni Edward "Ned" Wynkoop opuszcza Filadelfię i udaje się do Lecompton w Stanie Kansas, gdzie pracuje u swojego szwagra w United States Land Office.
Wynkoop uczy się handlu ziemią i zagłębia się w lokalną politykę, opowiadając się po stronie abolicjonistów walczących o utrzymanie Kansas jako wolnego stanu.
Agresywny Wynkoop toruje sobie drogę do wewnętrznego kręgu nowego gubernatora Terytorium Kansas, Jamesa Denvera.

Wiosna 1857 r.

Masakra w Spirit Lake (1857)

8-12 marca 1857 banda renegatów, Grupa Wahpekute z Santee Sioux (jednej z grup Szczepu Dakota z Plemienia Siuksów), cierpiąc na niedobór żywności podczas surowej zimy przełomu lat 1856/1857, pod kierownictwem zbuntowanego Wodza Inkpaduta (ang., Scarlet Point) zabija czterdziestu białych emigrantów w północno-zachodnim Stanie Iowa..

Powstało wczesne miasteczko La Porte nad rzeką Cache La Poudre w północnych regionach rezerwatu Cheyenne i Arapaho w Kolorado

Kwiecień 1858

Niewielkie odkrycie złota przez grupę Williama Greena Russella u zbiegu Rzeki South Platte i Cherry Creek zapoczątkowuje nową Gorączkę złota Pike's Peak (1858), (później znana jako Gorączka złota w Kolorado) w centralnej części ziem prawnie należących do Cheyenne i Arapaho, na mocy Traktatu z Fort Laramie (1851).

Wodzowie Arapaho, Little Raven (Mały Kruk) i Wódz Niwot (Left Hand), zwany "Lewą Ręką", nawiązują przyjazne stosunki z białymi przybyszami na swoje ziemie.

22 listopada 1858

Kansas Jayhawkers, prowadzeni przez spekulantów ziemskich Williama Larimera i Edwarda Wynkoopa, założyli gminę Denver City nad Cherry Creek.
Cheyenne i Arapaho nie zostali ani skonsultowani, ani poinformowani, że biali założyli kolejne miasto na ziemi Indian.
Białe osady otwierają się od Golden City (Golden), Castle Rock, Huntsville (Larkspur), Colorado City (Colorado Springs) do El Pueblo (Pueblo) nad rzeką Fontaine qui Bouille (Fountain Creek).

Styczeń 1859

Lekarz z Kansas, dr John Doy, zostaje aresztowany przez żołnierzy z Missouri w Kansas za ukrywanie dwunastu zbiegłych niewolników. Doy zostaje pojmany i przetrzymywany w więzieniu w Missouri w celu przeprowadzenia rozprawy. Grupa Jayhawkersów pod dowództwem majora Jamesa B. Abbotta dokonuje śmiałego ratunku Doya, co skłania abolicjonistów do nazwania partii "Nieśmiertelną Dziesiątką". Wśród jej członków jest Silas S. Soule.

16 października 1859

Abolicjonista John Brown przejmuje arsenał w Harpers Ferry w niewolniczym stanie Wirginia (obecnie Wirginia Zachodnia). Nalot zostaje stłumiony, a Brown zostaje aresztowany i skazany na śmierć.
"Nieśmiertelna Dziesiątka" próbuje uwolnić Browna z więzienia w taki sam sposób, jak ratunek Doya, ale fanatyczny kalwinista Brown odmawia, woląc umrzeć jako męczennik z ręki kata.

Białe osady nadal rosną wzdłuż rzek Platte i Arkansas, odpychając Cheyenne i Arapaho od wody i terenów łowieckich. Starsi przywódcy plemienni są pod ogromną presją polityczną ze strony młodych przywódców wojskowych, aby się opierali. William Bent ostrzega Biuro Spraw Indian:

"Ci liczni i wojowniczy Indianie, naciskani zewsząd przez Teksańczyków, osadników z regionu złota, nadciągających ludzi z Kansas i z Platte, są już stłoczeni w małym kręgu terytorium, pozbawionym pożywienia, a sam podzielony na pół przez stale maszerującą linię emigrantów. Rozpaczliwa wojna głodu i wyginięcia jest zatem nieuchronna i nieunikniona, chyba że natychmiastowe środki jej zapobiegną".

(Roczny raport komisarza ds. Indian, 1859, s. 507.)

W odpowiedzi na liczne ostrzeżenia Benta i innych o narastającej wrogości wojowników wobec białych osadników w Kolorado, Komisarz ds. Indian AB Greenwood zaleca natychmiastowe negocjacje w sprawie nowego traktatu z Cheyenne i Arapaho.

Greenwood pisze:
"Nie ma innej alternatywy dla zapewnienia im takiego wsparcia, jak tylko ich eksterminacja, czego zabraniają zarówno względy sprawiedliwości, jak i człowieczeństwa"
.

(Roczny raport komisarza ds. Indian, 1859, s. 385.)

Lato 1859

James i Sarah Coberly dołączają do karawany wozów z Iowa, zmierzającej do regionu Pike's Peak.
(Zobacz: Gorączka złota Pike's Peak (1858))
Z nastoletnimi dziećmi, Billem, Joe, Hersą i Mattie, Coberly'owie osiedlają się w West Plum Creek w dzisiejszym Larkspur, CO. Coberly buduje ranczo, które wkrótce stanie się strategicznym przystankiem na trasie między Denver City a Colorado City. Ranczo stanie się znane jako "Halfway House".